نزول قرآن‏

[گل مريم]

زمان نزول‏ خداوند كريم، زمان نزول دفعى قرآن را در شب قدر انا أنزلناه فى ليلة القدر كه همان ليله مباركهانا أنزلناه فى ليلة مباركة( دخان، آيه 3.) است، اعلام مى‏ كند.
اين شب در ماه مبارك رمضان: شهر رمضان الذى أنزل فيه القرآن‏(بقره، آيه 185. ) قرار دارد.

از امام باقر (عليه السلام) سؤال شد كه ليله مباركه چه شبى است؟ فرمود: هى ليلة القدر و هى فى كل سنة فى شهر رمضان... فلم ينزل القرآن الا فى ليلة القدر، قال الله تعالى (فيها يفرق كل أمر حكيم) (فيض كاشانى، الصافى فى تفسير القرآن، ج 1، ص 41. ).

با توجه به آيه اول سوره اسراء: سبحان الذى أسرى بعبده ليلاً من المسجد الحرام الى المسجد الأقصا الذى باركنا حوله لنريه من آياتنا انه هو السميع البصير، شب اسراء همان ليله مباركه و ليلة القدر است كه با توجه به آيه 41 سوره انفال: و ما أنزلنا على عبدنا يوم الفرقان يوم التقى الجمعان و الله على كل شى‏ء قدير، برخورد دو گروه (مسلمانان و مشركان) در جنگ بدر در صبح هفدهم رمضان بوده است‏( ابن هاشم، السيرة النبويه، ج 1، ص 274 و ج 2، ص 268؛ نيز نك: ابن كثير، تفسير القرآن العظيم، ج‏2، ص 326 و تاريخ الطيرى، ج 2، ص 131: قال الحسن بن على بن ابى طالب: كانت ليلة الفرقان يوم التقى الجمعان لسبع عشرة من رمضان. ).

از اين رو برخى شب هفدهم رمضان را شب قدر( از جمله مى‏ توان به محمد بن اسحق (د 151 قرآن اشاره كرد (نك: ابن هشام، همان، ج 1، ص 273. و سيوطى، الدرالمنثور، ج 6، ص 376). ) و شب بعثت و شب اسراء حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلم)، بنده مكرم خدا، از مسجدالحرام به مسجدالاقصى (كوه طور) براى دريافت قرآن مى ‏دانند( نك: سيوطى، الدر المنثور، ج 6، ص 376؛ سيد على موسوى دارابى، نصوص فى علوم القرآن، ج 1، ص 79، 132، 269، 319، 321 و 331؛ محمد على لسانى فشاركى، جزوه علم محكم و متشابه، ص 28 - 38 و ابو عبدالله زنجانى، تاريخ القرآن، ص 35. ).

امام رضا (عليه السلام) مى ‏فرمايد:
شهر رمضان هو الشهر الذى أنزل الله تعالى فيه القرآن... و فيه نبى محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) و فيه ليلة القدر( صدوق، عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 247. ).