برخی از احکام و مسائل روزه‏

[گل مريم]

چیزهایی که روزه را باطل می‏کند: قی کردن عمدی:

مسأله 19 -
با فرو بردن آب دهان که در دهان جمع شده، هر چند به خاطر یادآوری چیزی که باعث آن است، باشد، روزه باطل نمی‏شود و همچنین است فرو بردن اخلاطی که به فضای دهان نرسیده، و بنابر اقوا بین آنچه از سر فرود آید و یا از سینه بیرون آید فرقی نیست، ولی آنچه به فضای دهان رسیده، بنابر احتیاط (واجب) باید آن را فرو نبرد، و اگر اخلاط از دهان بیرون آید و بعد آن را فرو برد، روزه ‏اش باطل می‏شود، و همچنین است، آب دهان، بلکه اگر سنگریزه ‏ای در دهانش باشد و آن را بیرون آورد و رطوبتی از آب دهان به آن باشد، و بعد دوباره آن را به دهان برگرداند و آن رطوبت را فرو برد، یا خیاط، نخی را با آب دهان مرطوب کند (و آن را بیرون آورد) و بعد دوباره به دهان برگرداند و رطوبت آن را فرو برد یا آنکه شخص مسواک کند و مسواک را که رطوبتی دارد بیرون آورد و دوباره به دهان برده و رطوبت آن را فرو برد، و... روزه ‏اش باطل می‏شود. البته اگر آن رطوبت در آب دهان بطوری مستهلک شود که فرو بردن چیزی دیگری با آب دهان صدق نکند، اشکال ندارد و همچنین است، حکم چشیدن و جویدن غذا و باقیمانده آب مضمضه و همچنین جویدن شیره درخت بنابر اصح، اشکال ندارد. هر چند مزه آن را در آب دهان بیابد، به شرط آنکه این مزه به خاطر پراکنده شدن اجزاء آن ولو ذوب شدن در دهان نباشد.

چیزهایی که روزه را باطل می‏کند: قی کردن عمدی

مسأله 20 -
تمامی چیزهایی که - گذشت - روزه را باطل می‏کند به جز باقیماندن بر جنابت که تفصیل آن گذشت. در صورتی روزه را باطل می‏کنند که عمدی باشد، نه غیر عمدی، مانند فراموشی و بدون قصد انجام دادن که هیچ قسم از اقسام غیر عمد روزه را باطل نمی‏کند. همچنانکه تمام اقسام عمدی روزه را باطل می‏کند، بدون آنکه فرقی باشد بین عالم به حکم و جاهل مقصر - بنابر اقوا - و جاهل قاصر بنابر احتیاط (واجب).

و از اقسام عمد است کسی که فراموش کند (روزه است) و چیزی بخورد و گمان کند روزه ‏اش باطل شده، و بعد از آن عمداً چیزی بخورد.
و کسی که مقهور و بی‏ اختیار و اراده است و (با زور) چیزی در حلق او می‏ریزند، روزه‏ اش باطل نمی‏شود، ولی کسی را که اکراه می‏کنند و خودش چیزی را می‏خورد، روزه‏ اش را باطل می‏کند. و اگر از مخالفین، در امری که به فتوا یا حکم آنان بر می‏گردد، تقیه کند، روزه ‏اش باطل نمی‏شود پس اگر به خاطر تقیه چیزی را که مخالفین مبطل روزه نمی‏دانند، مرتکب شود، بنابر اقوا روزه او صحیح است، و همچنین است اگر قبل از برطرف شدن سرخی (طرف مشرق) افطار کند، بلکه همچنین است، اگر روزی را که نمی‏داند، از ماه رمضان است یا شوال، به خاطر حکم قضات آنان به حسب موازینی که دارند، از روی تقیه افطار کند، اگر تا آخر بر شک باقی بماند، بنابر اقوا نباید قضا کند، البته اگر بداند که حکم آنان به عید بودن خلاف واقع است، باید به خاطر تقیه افطار کند و بنابر احتیاط (واجب) باید قضای آن روز را بگیرد.