علل محرومیت از گریه

[صبور]

علل محرومیت از گریه
علی کرجی

1- قساوت قلب
قال على علیه السلام: ما جفت الدموع الا لقسوة القلوب و ما قست القلوب الا لكثرة الذنوب ¹ ؛ اشك ها خشك نمى شوند، مگر به خاطر قساوت قلب ها و قلب ها قساوت پیدا نمى كنند، مگر به خاطر زیادى گناهان.»
2 - غفلت
در قرآن كریم آمده است: ازفت الازفة. لیس لها من دون الله كاشفة. افمن هذا الحدیث تعجبون. و تضحكون و لاتبكون. و انتم سامدون » ² ؛ روز قیامت نزدیك است و هیچ كس غیر از خداوند نمى تواند آن روز را آشكار كند. آیا از این سخن تعجب مى كنید و مى خندید و [به روزگار سخت خود] نمى گریید و حال آن كه شما سخت غافلید.»

زمینه هاى كسب نعمت گریه

1 - یاد از مردگان

قال اسحاق بن عمار: قلت لابى عبدالله علیه السلام: اكون ادعو و اشتهى البكاء فلایجیئنى و ربما ذكرت من مات من بعض اهلى فارق و ابكى فهل یجوز ذلك؟ فقال: نعم تذكرهم فاذا رققت فابك وادع ربك تبارك و تعالى ³ ؛ اسحاق بن عمار مى گوید: به امام صادق علیه السلام عرض كردم: من دعا مى كنم و [در آن حال] دوست دارم گریه كنم ولى گریه ام نمى آید و چه بسا بعضى از كسانى كه از اهلم هستند و مرده اند را بیاد مى آورم، در این حال دلم رقت پیدا كرده و گریه مى كنم. آیا این كار جایز است؟ فرمود: بله، آن ها را به یاد آور و هر وقت رقت پیدا كردى، گریه كن و پروردگارت را بخوان.»

2 - تباكى

قال الصادق علیه السلام: ان لم یجئك البكاء فتباك، فان خرج منك مثل راس الذباب فبخ بخ ⁴ ؛ اگر گریه ات نمى آید، پس تباكى كن (یعنى وانمود به گریه كردن كن) كه اگر مثل سر پشه اى از تو [اشك] خارج شد، به به [به تو] .


3 - خوردن بعضى از غذاها

قال النبى صلى الله علیه وآله: علیكم بالعدس فانه مبارك مقدس یرقق القلب و یكثر الدمعة ⁵ ؛ بر شما باد [خوردن] عدس، چراكه عدس مبارك [و] مقدس است [و] قلب را رقت مى دهد و اشك را زیاد مى كند.»

[صبور]

گریه كودك


همان طورى كه گریه براى بزرگسالان نعمت است و در جسم و روح آن ها مؤثر مى باشد، براى كودكان نیز چنین است. از این رو معصومین علیهم السلام از اینكه جلو گریه كودكان را بگیرند منع كرده اند.
قال رسول الله صلى الله علیه وآله: عوذة للصبى اذا كثر بكاؤه ⁶ ؛ هر وقت بچه زیاد گریه كند، براى او [مایه] محافظت است.»
قال الصادق علیه السلام: اعرف یا مفضل ما للاطفال فى البكاء من المنفعة واعلم ان فى ادمغة الاطفال رطوبة ان بقیت فیها احدثت علیهم احداثا جلیلة و عللا عظیمة من ذهاب البصر و غیره فالبكاء یسیل تلك الرطوبة من رؤوسهم فیعقبهم ذلك الصحة فى ابدانهم والسلامة فى ابصارهم افلیس قد جاز ان یكون الطفل ینتفع بالبكاء و والداه لایعرفان ذلك فهما دائبان لیسكتانه و یتوخیان فى الامور مرضاته لئلا یبكى و هما لایعلمان ان البكاء اصلح له و اجمل عاقبة ⁷ ؛
اى مفضل! منفعتى را كه در گریه، براى اطفال وجود دارد بشناس. بدان كه در مغز اطفال رطوبتى است كه اگر در آن همچنان بر جاى ماند، موجب زیان هاى بسیار و امراض سخت مثل كورى و غیره مى گردد. گریه آن رطوبت را از سر آن ها جارى مى كند و در نتیجه صحت بدن و سلامت چشم در آن ها حاصل مى شود. آیا مى شود كه طفل نفعى از گریه برد و پدر و مادر از آن غافل باشند؟ [بلى، چرا كه] ایشان در صدد ساكت كردن اویند و مى كوشند رضاى خاطرش را فراهم كنند كه گریه نكند، در صورتى كه نمى دانند گریه كردن براى او سودمندتر است و عاقبت نیكوترى دارد.»
قال رسول الله صلى الله علیه وآله: لاتضربوا اطفالكم على بكائهم فان بكاءهم اربعة اشهر شهادة ان لا اله الا الله و اربعة اشهر الصلاة على النبى صلى الله علیه وآله و آله علیهم السلام و اربعة اشهر الدعاء لوالدیه ⁸ ؛ بچه هایتان را به خاطر گریه كردنشان نزنید. چراكه گریه آن ها تا چهارماهگى شهادت به لا اله الا الله » است و چهار ماه [دوم] صلوات بر پیامبرصلى الله علیه وآله و آل اوعلیهم السلام است و در چهار ماه [سوم] دعا براى والدین او مى باشد.»

---

پی نوشت:

1) وسائل الشیعه، ج 11، ص 337.
2) نجم/ 57 تا61.
3) بحار الانوار، ج 90، ص 334.
4) همان.
5) همان، ج 14، ص 254.
6) همان، ج 76، ص 194.
7) همان، ج 60، ص 380.
8) وسائل الشیعه، ج 15، ص 171.

منبع: ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 27.