وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً ۖ قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَن يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٣٠﴾
و:حرف مبنی بر فتح//استیناف
اذ: اسم زمان//مفعول به برای اُذکروا در تقدیر
قال:فعل ماضی -مفرد مزکر غایب- (ق و ل)اجوف واوی -مجرد -اعلال به قلب-معلوم -متعدی -مبنی برفتح//فعل
رب:صفت مشبهه //فاعل مرفوع
ک:ضمیر متصل -مفرد مذکر مخاطب//مضاف الیه
ل:حرف جر
ال:حرف تعریف -استغراق جنس
ملائکه:اسم -جمع ملئک یا مئلک
للملائکه:جار ومجرور
انّ:حرف مشبهه بالفعل//ی: ضمیر متصل -متکلم وحده/اسم انّ محلا منصوب
جاعل:اسم فاعل -مفرد مذکر -مجرد//خبر انّ
فی الارض :جار ومجرور
خلیفه:صفت مشبهه//مفعول به
قالوا:فعل ماضی جمع مذکر غایب -مجرد- معلوم-(ق و ل) اجوف-اعلال به قلب -متعدی//فعل واو ضمیر بارز فاعل
اَ:همزه استفهام
تجعل:فعل مضارع مرفوع-مفرد مذکر مخاطب(ج ع ل)صحیح-سالم-مجرد-معلوم -متعدی-//فعل -انت مستتر فاعل
فی :حرف جاره ها :ضمیر متصل جری -مفرد مونث غایب//جار ومجرور
من:موصول اسمی//مفعول به تجعل
یفسد :فعل مضارع مرفوع- مفرد مذکر غایب صحیح سالم(ف س د) باب افعال -معلوم//فعل وفاعل هو مستتر-صله برای من
فیها:جارو مجرور
و:حرف//عاطفه
یسفک:مضارع مرفوع-مفرد مذکر غایب-(س ف ک)صحیح -سالم-معلوم-متعدی//فعل -هو مستتر فاعل
الدماء:ال:حرف تعریف ماهیت/دماء:جمع دمو همزه اش مقلوب شده//مفعول یفسد
و:حرف//حالیه
نحن :ضمیر منفصل رفعی-متکلم مع الغیر//مبتدا محلا مرفوع
نسبّح:مضارع مرفوع-متکلم مع الغیر (س ب ح)صحیح -سالم-معلوم متعدی-باب تفعیل//فعل -نحن مستتر فاعل
بحمدک: ب:حرف جاره/حمد:مصدر ثلاثی مجرد/ک:ضمیر متکلم //جار ومجرور مضاف الیه
و :حرف عاطفه
نقدس:مضارع مرفوع-متکلم مع الغیر-(ق د س)صحیح سالم -معلوم -متعدی- باب تفعیل//فعل وفاعل نحن مستتر
لک:جار ومجرورمتعلق به نقدس
قال:گفته شد
انی:گفته شد
اعلم:مضارع مرفوع متکلم مع الغیر(ع ل م)صحیح سالم- مجرد-معلوم-متعدی//فعل -انا مستتر فاعل-خبر انّ
ما:موصول اسمی//مفعول به اعلم
لا:حرف نفی
تعلمون:مضارع مرفوع منفی- جمع مذکر مخاطب(ع ل م)صحیج -سالم -مجرد -معلوم- متعدی//فعل واو فاعل ضمیر بارز
لاتعلمون صله ی ما -ه مقدره عائد