راز نامگذاری امام زمان(عج) به «قائم»

[مهدی]

حضرت مهدی(عج) مانند دیگر ائمه معصومین(ع) دارای القاب مختلفی نظیر حجت، منتظر، خلف صالح و غایب است که نام « قائم» را نیز می‌توان به این اسامی افزود.
اما راز نامگذاری امام زمان(عج) به قائم چیست؟ آیت ا... العظمی جوادی آملی در کتاب «امام مهدی موجود موعود» به این پرسش با شیوایی و زیبایی پاسخ گفته‌اند که در ادامه علت این نامگذاری را می‌خوانید:
وجود مبارک حجت بن الحسن(عج) دارای القاب و اسامی متعددی است که هریک وجه خاصی از آن ذات کریم را بیان می‏دارد. از القاب مشهور حضرتش می‏توان به «قائم» اشاره‏ای ویژه داشت، زیرا این نام مبارک در روایاتی آمده است که گویای سرّ لطیفی است. برای تسمیه آن پیشوای منتظر به قائم وجوه متعددی ذکر گردیده که به برخی از آنها اشاره می‏شود:

   

1. از حضرت باقر(ع) پرسیدند: مگر همه شما قائم به حق نیستید؟ فرمود: آری. گفتند: پس چرا تنها دوازدهمین شما به این نام، نامیده شد؟ فرمود: آن هنگام که جدّمان حسین(ع) به شهادت رسید، فرشتگان با اشک و آه، ضجه‏زنان گفتند:‌ای اله و‌ای سید ما! آیا نمی‏نگری که با بنده برگزیده و فرزند برگزیده تو چه می‏کنند؟ خداوند به آنان چنین وحی کرد:‌ای فرشتگان من آرام باشید! به عزّت و جلالم سوگند! حتماً از آنها انتقام خواهم گرفت، هرچند مدتها بگذرد؛ آنگاه پرده را کنار زد و امامان پس از حسین(ع) را به فرشتگان نمایاند؛ در میان آنان یکی ایستاده بود و نماز می‏خواند، پس خداوند به فرشتگان فرمود: با این شخص ایستاده (قائم) از آنها انتقام می‏گیرم.

2. بر اثر غیبت طولانی، یاد آن وجود مبارک از خاطره بسیاری از افراد محو و فراموش می‏شود و آنگاه حضرتش پس از این فراموشی ناگوار قیام می‏کند:

[مهدی]

3. او را از آن جهت قائم نامیدند که قیام به حق او در میان قیام ائمه دیگر که همگی قائم به حق بودند از ویژگی خاصی برخوردار است.
در ویژگی قیام آن حضرت روایاتی هست، از جمله حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) می‏گوید که به امام جواد(ع) عرض کردم که آرزو می‏کنم قائم آل محمد(ع) شما باشید و عدل و داد را در زمین بگسترانید. امام جواد(ع) فرمود که همه ما قائم به امر خدا و هدایت کننده به دین او هستیم؛ امّا آن قائم که خداوند با او زمین را از اهل کفر و عناد در برابر حق پاک می‏کند و از عدل و داد پر می‏سازد، من نیستم؛ او همان است که ولادتش از مردم مخفی و شخصش غایب می‏گردد... هم نام و هم کنیه رسول خداست... .
نیز حضرت عبدالعظیم می‏گوید: تصمیم داشتم این مطلب را از حضرت جواد الائمه (ع) بپرسم که ایشان فرمود: قائم ما مهدی است که حتماً در غیبت بسر خواهد برد و باید منتظر ظهور آن حضرت بود و پس از ظهور باید از وی اطاعت کرد:...
این لقب، تنها به امام عصر(عج) تعلق دارد، گرچه قبلاً گفته شد که قیام به قسط از شرایط عمومی امامت معصومان است: امّا لقب پرافتخار «قائم» از القاب اختصاصی حضرت بقیه ا... است: لیعدن أحدکم لخروج القائم؛ ینادی مناد من السماء باسم القائم(عج) فیسمع ما بین المشرق و المغرب... و هو صوت جبرئیل الروح الأمین و تنها آن حضرت به عنوان «قائم آل‏محمد» شناخته می‏شود: ان أدرکت القائم من آل محمد نصرته و منّا المصطفی و المرتضی و منّا یکون المهدی قائم هذه الاُمة، به گونه‏ای که به شیوه‏ای پسندیده مرسوم گردیده است که هنگام ذکر این نام شریف شنوندگان به احترام آن حضرت و به یاد او قیام می‏کنند.

   

اهل البیت