یا لیتنی(ای کاش) های قــــرآن

[ملکوت]

آیه سوم:

سومین آیه ای که مورد بررسی قرار میدهیم، آیه 23 سوره مبارکه مریم است:«فَأَجاَهَا المَخاصُ إلی جِذعِ النَخلَۀِ قَالَت یالَیتَنی مِتُّ قَبلَ هَذَا وَ کُنتُ نَسیاً مَنسِیّاً»."پس درد زائیدن او را قهرا به سوی تنه درخت خشک خرما کشانید، (از ناراحتی درد و بیم رسوائی) گفت: ای کاش قبل از این میمردم و به کلی فراموش میشدم".
شرح واژگان:
أجاء: پناهنده کرد، ناچار کرد، کشانید. المخاض (مخض): درد زایمان. متّ: مُردم. نسیاً (نسی): غیر قابل توجه، ناچیز. منسیّ: فراموش شده، متروک. جذع النخله: تنه درخت خرما. هُزّی: تکان ـ بده، بجنبان. تساقط: بیفتد.


شرح و توضیح:
در ابتدا این سؤال مطرح میشود: آیا این یالیتنی مذموم و ممدوح است؟ پاسخ این سؤال با کمی دقت فهمیده میشود، "یالیتنی" در آیه از روی سختی و مشقت و دردی بوده که حضرت مریم (س) داشته و این دردی است طبیعی برای بانوانی که وضع حمل میکنند. از جهتی باید دید که حضرت با آن همه عظمت معنوی در چه شرایط دشوار و طاقت فرسایـی بوده که فرموده : ای کاش مرده بودم.

"یا لیتنی" حضرت مریم (س) را از دو جهت میتوان بررسی نمود:
1.وضع حملی که نه طبیب و قابله ای و نه دارو و وسائل مورد نیاز، موجب شده این سختی مضاعف شود و در نهایت این گونه آرزو میکند.
2.دلیل قوی و محکمی که از سیاق آیـه و آیات قبل و بعد به دست میآید؛ ای کاش حضرت مریم (س) برای بیم رسوایی آن جناب بود که میترسید به او تهمت بزنند. حال اگر کمی تأمل کنیم، در مییابیم این یالیتنی نه تنها مذموم نیست که منجر به افسوس و حسرت شود، بلکه ممدوح و نیکوست؛ به گونه ای که آنقدر یک انسان میتواند تقدس یابد که برای افتراء و تهمتی که مردم میخواهند به او بزنند، آرزوی نبودن میکند.