امام حسن (ع ) در شب نیمه ماه رمضان سال سوّم هجرت در مدینه تولد یافت . وى نخستین پسرى بود كه خداوند متعال به خانواده على و فاطمه عنایت كرد. رسول اكرم (ص ) بلافاصله پس از ولادتش ، او را گرفت و در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت . سپس براى او گوسفندى قربانى كرد، سرش را تراشید و هموزن موى سرش - كه یك درم و چیزى افزون بود - نقره به مستمندان داد. پیامبر (ص ) دستور داد تا سرش را عطرآگین كنند و از آن هنگام آیین عقیقه و صدقه دادن به هموزن موى سر نوزاد سنت شد. این نوزاد را حسن نام داد و این نام در جاهلیت سابقه نداشت . كنیه او را ابومحمّد نهاد و این تنها كنیه اوست .
تاريخ شهادت آن حضرت و مقدار عمر آن بزرگوار در آن روز، در روايات شيعه و اهل سنت اختلاف بسيار است، كه عمده آنها اقوال زير است:
1.آخر ماه صفر سال 49 هجرى در سن 47 سالگى. (1)
2.هفتم ماه صفر سال 49 يا سال 50 در 47 سالگى يا 48 سالگى. (2)
3.بيست و هشتم ماه صفر سال 50 يا 49 هجرى در 47 يا 48 سالگى. (3)
4.شهادت آن حضرت در سال 49 و در سن 45 سالگى آن حضرت بوده. (4)
5.شهادت آن حضرت در پنجم ربيع الاول سال 49 يا 50 هجرت در سن 47 سالگى بوده است. (5)
و چنانكه مىدانيم، مشهورترين اقوال در اين باره از نظر تاريخ شهادت، همان قول سوم و دوم است، و ضعيفترين آنها نيز قول پنجم مىباشد، و مشهورترين اقوال در مورد عمر آن حضرت نيز همان چهل و هفتسالگى است، چنانكه از مجلسى(ره)نيز نقل شده است.
و صاحب كتاب منتخب التواريخ گويد: خلافى نيست در اينكه وفات آن حضرت در روز پنجشنبه بوده است، و الله العالم.
پىنوشتها:
1.بحار الانوار، ج 44، صص 140-134، به نقل از كافى و تهذيب و كفاية النصوص.
2.بحار الانوار، ج 44، ص 134، به نقل از دروس شهيد و مصباح كفعمى.
3.مناقب ابن شهرآشوب، ج 4، ص 29 و بحار الانوار، ج 44، ص 149 به نقل از كتاب العدد.
4.كشف الغمة، ج 2، ص 161، به نقل از جنابذى از علماى اهل سنت.
5.كشف الغمه، ج 2، ص 160، به نقل از ابن طلحه شافعى.