ولادت مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - از كتب بزرگان اهل سنّت

[گل مريم]

13 - ديار بكرى ، حسين بن محمد بن حسن مالكى (متوفاى 982) در مكّه معظمه در باره ولادت و نسب آن حضرت چنين مى گويد:

((الثّانِى عَشَرَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ الرِّضا يُكَنّى اَباَالْقاسِمِ وَ لَقّبَهُ الاِمامِيَّةُ بِالْحُجَّةِ وَالْقائِمِ وَالْمَهْدِيِّ وَالْمُنْتَظَرِ وَصاحِبِ الزَّمانِ وَهُوَ عِنْدَهُمْ خاتَمٌ لِلاِثْنَيْ عَشَرَ اِماماً... اُمُّهُ اُمُ وَلَدٍ اسْمُها صَيْقَلُ وَ قِيلَ: سَوْسَنُ وقيلَ: نَرْجِسُ وَقِيلَ: غَيْرُذلِكَ، وُلِدَ فِى سُرَّ مَنْ رَأَى فِى الثّالِثِ وَالْعِشْرِينَ مِنْ رَمَضانَ سَنَةَ ثَمانِينَ وَ خَمْسِينَ وَ مأَتَيْنِ)).^{(تاريخ الخمسين ، ج 2، باب : ذكر الائمة الاثنى عشر، ص 288.)}
يعنى :
((امام دوازدهم ((م ح م د)) پسر حسن ، پسر على ، پسر محمد، پسر على الرضاست ، كنيه اش ‍ ابوالقاسم مى باشد، شيعه به او لقب حجّت ، قائم ، مهدى ، منتظر، و صاحب الزمان داده است ، از نظر شيعه او تمام كننده و خاتم امامان دوازده گانه است ... مادرش كنيزى است به نام صيقل و به قولى سوسن و به قولى نرجس و غير از آن نيز گفته اند، ايشان در روز بيست و سوم رمضان ، سال 258 هجرى در سامرّا متولّد شد)).

همين مورخ ، ضمن ذكر رحلت امام عسكرى عليه السّلام باز به ولادت حضرت مهدى صلوات اللّه عليه - اشاره كرده و چنين مى گويد:

((وَفِى سَنَةِ سِتِّينَ وَ مأَتَيْنِ ماتَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِىِّ بْنِ الْجَوادِ بْنِ الرِّضا الْعَلَوىِّ اَحَدُ اْلاَئِمَّةِ الاِثْنَىْ عَشَرَ الَّذِينَ تَعْتَقِدُ اْلاِمامِيَّةُ الرّافِضيَّةُ عِصْمَتَهُمْ وَ هُوَ والِدُ مُنْتَظَرِهِمْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ)).^{(همان مدرك ، ص 342.)}

يعنى :
((در سال 260 حسن بن على عسكرى يكى از امامان دوازده گانه كه شيعه به عصمت آنان عقيده دارد از دنيا رفت و او پدر محمَّد بن الحسن است كه شيعيان انتظارش را مى كشند)).

اين عبارتهاى نورانى و امثال آنها نشان مى دهند كه ولادت آن حضرت ، نزد اهل سنّت از اوضح واضحات و اظهر من الشمس بوده است و دورانهاى تاريك بنى اميّه و بنى عبّاس وغيره نگذاشته آنچه در كتابهاست به زبان آورده و مانند جهان تشيع ، ترويج شود، چنانكه مشروحاً در مقدّمه گفته شد.

و اينكه انتظار مهدى موعود - عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف - را به شيعه نسبت داده و مى گويند: او امام دوازدهم نزد شيعه است ، علتش غفلت از دلايلى است كه در فصل سابق گفته شد و گر نه آنكه در كتابهاى مشهور و معتبر مى خوانند كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به امام حسين عليه السّلام فرمود:

((اِنَّ اللّهَ اخْتارَ مِنْ صُلْبِكَ يا حُسَيْنُ تِسْعَةَ أَئمَّةٍ تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ...)). و يا فرمود: ((اَنْتَ حُجَّةٌ، اِبْنُ حُجَّةٍ اَخُو حُجَّةٍ وَاَبُو حُجَجِ تِسْعَةٍ تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ)).

چطور مى توانند بگويند كه او از نظر شيعه امام دوازدهم است و يا او كسى است كه شيعه او را ((منتظر)) مى داند؟!


ادامه دارد

[گل مريم]

15 - قاضى بهلول بهجت در باره امام عسكرى عليه السّلام مى گويد: ((امام عسكرى در سال 260 هجرى از دنيا رحلت فرمود و در سامرّا با پدر بزرگوارش در يك مقام مدفون است ، فرزندش فقط وليعصر و زمان ، حضرت محمَّد بود)).⁽تاريخ آل محمَّد (تشريح و محاكمه )، ص 269 و 270.⁾
ايشان مى گويد: ((امام القائم المهدى صاحب العصر والزمان در تاريخ 255 هجرى در 15 شعبان متولد شد، مادرش امّ ولد و اسمش نرجس خاتون بود و او پنج سال داشت كه پدرش از دنيا رفت .... امام تا به حال زنده بوده و وقتى كه خدا بخواهد ظهور نموده و روى زمين را از عدل ، مالامال خواهد نمود)).⁽همان مدرك ، ص 270، باب امام دوازدهم ⁾
ناگقته نماند كه اين دانشمند معروف چنانكه كلماتش نشان مى دهد؛ مانند يك شيعه كامل ، به امام عصر - صلوات اللّه عليه - اعتقاد دارد.

[گل مريم]

16 - حافظ ابن خشّاب ابى محمد عبداللّه بن نصر بغدادى (متوفاى 567 هجرى ) چنين مى گويد:

((فِى ذِكْرِ الْخَلَفِ الصّالِحِ عَنِ الرّضا عليه السّلام قالَ اَلْخَلَفُ الصّالِحُ مِنْ وِلْدِ اَبِى مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِي وَهُوَ صاحِبُ الْزَّمانِ وَهُوَ الْمَهْدِيُّ)).⁽ تاريخ مواليد الائمه ووفياتهم ، ص 43.⁾
يعنى :
((امّا سخن در باره خلف صالح (مهدى موعود) آن است كه از حضرت رضا عليه السّلام نقل شده كه فرمود: مهدى موعود از فرزندان حسن بن على عسكرى است و اوست صاحب الزمان و اوست مهدى )).

حافظ قندوزى حنفى اين سخن را از غاية المرام از ابن خشّاب چنين نقل مى كند:

((عَنْ اِبْنِ الْخَشّابِ قالَ: حَدَّثَنا صَدَقَةُ بْنُ مُوسى قالَ: حَدَّثْنا اَبِى عَنْ عَلِي الرِّضا بْنِ مُوسىَ الْكاظِمِ قالَ: الْخَلَفُ الصّالِحُ مِنْ وِلْدِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْعَسْكَريِّ، هُوَ صاحِبُ الزَّمانِ وَهُوَ الْمَهْدِيُّ)).⁽ ينابيع المودّه ، باب 94، ص 491.⁾

[گل مريم]

17 - ابْن ابى الثلج بغدادى (متوفاى 325) در باره ولادت حضرت و پدر بزرگوارش ‍ مى گويد:
((وُلِدَ الْخَلَفُ عليه السّلام سَنَةَ ثَمانٍ وَخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ (258) وَمَضَى اَبُو مُحَمَّدٍ وَللْخَلَفِ عَلَيْهِ السَّلامُ سَنَتانِ وَاَرْبَعَةُ اَشْهُرٍ، اُخِذَ عَنِ الْحافِظِ مُحَمَّدِ بْنِ جَرِيرٍ الطَّبَرِى صاحِبِ الْتارِيخِ)).⁽ تاريخ الائمه ، ص 15.⁾
يعنى :
((خلف صالح (امام زمان عليه السّلام ) در سال 258 به دنيا آمد، آنگاه كه پدرش ابو محمَّد از دنيا رفت ، مهدى عليه السّلام دو سال و چهار ماه داشت ، اين سخن از محمد بن جرير طبرى صاحب تاريخ معروف ، اخذ شده است )).

[گل مريم]

18 - جمال الدين احمد بن على الحسينى معروف به ابن عقبه (متوفاى 828 هجرى ) چنين گفته است :
((وَاَمّا عَلِيُّ الْهادِيُّ فَيُلَقَّبُ بِالْعَسْكَرِيِّ لِمَقامِهِ بِسُرَّ مَنْ رَأَى وَكانَتْ تُسَمّىَ الْعَسْكَرَ... وَاَعْقَبَ مِنْ رَجُلَيْنِ هُما اْلاِمامُ الْهُمامُ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْكَرِيُّ وَكانَ مِنَ الزُّهْدِ وَالْعِلْمِ عَلَى اَمْرٍ عَظِيِمٍ وَ هُوَ والِدُ اْلاِمامِ مُحَمَّدٍ الْمَهْدِيِّ - صلوات اللّه عليه - ثانِي عَشَرَ الاَئِمَّةِ عِنْدَ الاِمامِيَّةِ وَهُوَ الْقائِمُ الْمُنْتَظَرُ عِنْدَهُمْ مِنْ اُمِّ وَلَدٍ اِسْمُها نَرْجِسُ)).⁽عمدة الطالب فى انساب آل ابى طالب ، فصل : عقب موسى بن جعفر عليهماالسّلام ، ص 228.⁾
يعنى :
((على هادى عليه السّلام لقبش عسكرى است چون در سامرّا كه عسكر ناميده مى شد سكونت داشت از نسل وى دو نفر است يكى امام ابو محمَّد الحسن العسكرى است كه در زهد و علم مقام بزرگى داشت و او پدر امام محمَّد مهدى - صلوات اللّه عليه - امام دوازدهم در نزد اماميه است و او همان قائم منتظر نزد آنان است و از كنيزى به نام نرجس متولد شده است )).
ناگفته نماند كه مرحوم شيخ آقابزرگ كتاب عمدة الطالب را در ((الذّريعه )) نقل كرده و آن را از كتب شيعه دانسته است . مرحوم محدّث قمّى در الكنى والالقاب فرموده : ((كانَ مِنْ اَعاظِمِ اْلاِمامِيَّةِ)). و نيز حاجى خليفه آن را در كشف الظنون آورده است . عبارت فوق نشان مى دهد كه او از اهل سنّت بوده است . واللّه العالم .

[گل مريم]

19 - خواجه پارسا (متوفاى 822) - كه از بزرگان مذهب حنفى است - راجع به ولادت ، پدر، مادر و فرزند بلافصل بودن حضرت مهدى عليه السّلام چنين گفته است :
((وَ مِنْ اَئمَّةِ اَهْلِ الْبَيْتِ الطَّيِّبِينَ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْكَريُّ... وَماتَ وَدُفِنَ بِجَنْبِ اَبِيهِ... وَلَمْ يَخْلِفْ وَلَداً غَيْرَ اَبِى الْقاسِمِ مُحَمَّدٍ الْمُنْتَظَرِ الْمُسَمّىَ بِالْقائِمِ وَالحُجَّةِ وَالْمَهْدِيِّ وَصاحِبِ الزَّمانِ وَخاتَمِ اْلاَئِمَّةِ الاِْثْنَىْ عَشَرَ عِنْدَ الاِْمامِيَّةِ وَكانَ مُوْلِدُ الْمُنْتَظَرِ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ، اُمُّهُ اُمُّ وَلَدٍ يُقالُ لَها نَرْجِسُ)).⁽ فصل الخطاب ، به نقل از: ينابيع المودّه ، باب 79، ص 451.⁾
اين عالم معروف نيز با اين عبارات نورانى ، رحلت و محل دفن حضرت عسكرى عليه السّلام را معين كرده و آنگاه به يگانه فرزند بودن امام مهدى عليه السّلام تصريح مى كند و همان القاب را بيان مى دارد كه شيعه از امامان عليهم السّلام نقل كرده و از مادر والامقامش نيز نام مى برد و تاريخ ولادتش را نيز تعيين مى نمايد.
نگارنده يقين دارد كه اگر خواجه پارسا دلايل فصل سابق كتاب را پيدا كرده و در نظر مى آورد از گفتن ((عندالاماميه )) مسلماً صرف نظر كرده و ((عندالمسلمين )) مى گفت . ولى با در نظر گرفتن ادله فصل سابق ، مطلب كاملاً آسان است .

[گل مريم]

20 - حافظ قندوزى حنفى ، باب 79 ينابيع المودّه به نام : ((الباب التاسع والسبعون فى ذكر ولادة القائم المهدى عليه السّلام وزايجة ولادته ...)) را به ولادت حضرت مهدى صلوات اللّه عليه - اختصاص داده است و در آن باب ، ولادت آن بزرگوار را از كتاب غيبت شيخ طوسى ، صواعق محرقه ابن حجر و فصل الخطاب خواجه پارسا و در ابواب ديگر از شعرانى و امثال او به طور ارسال مسلم نقل كرده است .


ادامه دارد

[گل مريم]

22 - شمس الدين ، ابو المظفر سبط ابن جوزى حنفى (متوفاى 654هجرى ) راجع به حضرت مهدى عليه السّلام چنين گفته است :
((هُوَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُوسىَ الرِّضاَ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ اَبِى طالِبٍ وَ كُنْيَتُهُ اَبُو عَبْدِاللّهِ وَاَبُوالْقاسِمِ وَهُوَ الْخَلَفُ الْحُجَّةُ صاحِبُ الزَّمانِ، الْقائِمُ الْمُنْتَظَرُ وَهُوَ آخِرُ اْلاَئِمَّةِ اَنْبأ نا عَبْدُالْعَزيزِ بْنُ مُحَمُودِ بْنِ الْبَزّازِ عَنْ ابْنِ عُمَرَ قالَ: قالَ رَسُولُاللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يَخْرُجُ فِى آخِرِ الزَّمانِ رَجُلٌ مِنْ وِلْدِى اِسْمُهُ كَاِسْمِى وَ كُنْيَتُهُ كَكُنْيَتِى يَمْلاُاْلاَرْضَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ جَوْراً فَذَلِكَ هُوَ الْمَهْدِيُّ...)).^{(تذكرة الخواص ، باب دوازدهم ، فصل : فى ذكر الحجة المهدي ، ص 325.)}
يعنى :
((او محمد بن حسن بن على بن محمد بن على بن موسى الرضا بن جعفر بن محمد بن على بن الحسين بن على بن ابى طالب و كنيه اش ابو عبداللّه و ابوالقاسم است و او خلف حجّت ، صاحب زمان ، قائم منتظر و آخرين ائمه است . عبدالعزيز بن محمود بن بزاز به نقل از ابن عمر به ما گفت كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: در آخر زمان مردى از فرزندانم كه اسم او مثل اسم من و كنيه او مثل كنيه من است خارج مى شود و زمين را پر از عدل مى كند همانطور كه از ظلم پر شده باشد، او همان مهدى است )).
اين دانشمند كه اول حنبلى بوده و بعد مذهب حنفى را اختيار كرده بى هيچ شك و ترديدى ، دوازده امام عليهم السّلام را نقل كرده و صريحاً اظهار مى دارد كه منظور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از حديث ((يخرج ...)) همان فرزند بلافصل حسن عسكرى - صلوات اللّه عليه - است و مى گويد: حجّت و صاحب الزمان و قائم منتظر، اوست . آنگاه قول اماميه را كه امام زمان عليه السّلام زنده است به صورت مقبول نقل كرده و به استدلال آنها اشاره مى كند و با نقل قصيده ابوالفضل يحيى بن سلامه كه در مدح ائمّه عليهم السّلام سروده است ، سخن خود را به پايان مى برد.

[گل مريم]

23 - سيد مؤ من شبلنجى شافعى مصرى مى نويسد: ((رحلت ابو محمد حسن بن على در روز جمعه هشتم ربيع الا ول سال 260 بود و از فرزندان ، فقط پسرش محمّد را باقى گذاشت )).^{(نور الابصار، الباب الثانى ، فصل : حالات حضرت عسكرى عليه السّلام ، ص ‍ 168.)}
آن وقت در فصل بعدى در باره ولادت ، حالات ، شمائل ، مادر و نوّاب آن حضرت چنين مى گويد:
((فَصْلٌ فِى ذِكْرِ مَناقِبِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْخالِصِ بْنِ عَلِي الْهادِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوادِ بْنِ عَلِي الرِّضاَ بِنْ مُوسَى الْكاظِمِ بْنِ جَعْفَرٍ الْصّادِقِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْباقِرِ بْنِ عَلِي زَيْنِ الْعابِدِينَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ أ بِى طالِبٍ رَضِيَاللّه عَنْهُمْ)).
اين عالم پس از ذكرنسب مبارك آن حضرت چنين مى گويد(مادرش ام ولدى است به نام نرجس و به قولى صيقل و به قولى سوسن ، كنيه اش ابوالقاسم و اماميه به او لقب حجّت ، مهدى ، خلف صالح ، قائم ، منتظر و صاحب الزمان داده اند ولى از همه مشهورتر همان ((مهدى )) است . آن حضرت متوسط القامه و زيباروى بود، موى سرش به شانه اش ‍ مى افتاد، بينى زيبا^{(يعنى ((اقنى الانف )) در نقل كلام ابن صبّاغ مالكى گذشت .)} و پيشانى گشاده داشت و در زمان معتمد عبّاسى ، محمَّد بن عثمان ، دربانش بود؛ چنانكه ابن صبّاغ در فصول المهمّه گفته است او به عقيده اماميه آخرين امام از امامان دوازده گانه است ...)).
در تاريخ ابن الوردى آمده است كه : ((محمد بن حسن خالص در سال 255 به دنيا آمد... شيخ ابو عبداللّه محمد بن يوسف كنجى در كتاب ((البيان فى اخبار صاحب الزمان )) مى گويد: از دلايلى كه بر زنده ماندن مهدى تا امروز دلالت دارد آن است كه زنده ماندنش محال نيست ؛ چنانكه از اولياء اللّه عيسى بن مريم و خضر و الياس و از دشمنان خدا، دجّال و ابليس زنده اند...)).
البته مكرّر گفته ايم كه بعضى از مطالب را منحصر به شيعه دانستن ، غفلت و يا عدم توجه به منقولات كتب خودشان است و گر نه به طور عيان مى ديدند كه آنچه شيعه مى گويد، كتابهاى اهل سنّت نيز همان را مى گويد.

[گل مريم]

24 - عبدالوهاب شعرانى شافعى مصرى (متوفاى 973 هجرى ) در باره حضرت مهدى عليه السّلام چنين مى گويد:
((... وَ هُوَ مِنْ اَوْلادِ الاِمامِ حَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ وَ مَوْلِدُهُ عَلَيْهِ السَّلام لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وَ خَمْسِينَ وَ مِأَتَيْنِ وَ هُوَ باقٍ اِلى اَنْ يَجْتَمِعَ بِعيسىَ بْنِ مَرْيَمَ عليهماالسّلام فَيكُونَ عُمُرُهُ اِلى وَقْتِنا هذا - وَهُوَ سَنَةُ ثَمانٍ وَ خَمْسِينَ وَ تِسْعَمأَةٍسَبْعَمِأَةِ سَنَةٍ وَ سِتَّ سِنِينَ)).^{(اليواقيت والجواهر، ج 2، المبحث الخامس والستون .)}
يعنى :
((و او از اولاد امام حسن عسكرى و تولدش نيمه شعبان سال 255 مى باشد و او باقى مى ماند تا با عيسى بن مريم عليهماالسّلام اجتماع كند. و عمر شريفش تا زمان ما كه اكنون سال 958 است ، 706 سال مى باشد)).
ناگفته نماند كه كلام شعرانى در فصل سابق در بند چهاردهم در رابطه با اينكه امام زمان عليه السّلام فرزند بلافصل امام حسن عسكرى عليه السّلام است ، گذشت و در اينجا به مناسبت تصريح به ولادت آن حضرت آورده ايم . و نيز گذشت كه در حساب اشتباه شده و در زمان وى از عمر آن حضرت 703 سال گذشته بود، نه 706 سال .
به هر حال ، اين عالم مشهور و مقبول نزد اهل سنّت هم ولادت آن حضرت را يقين دارد و هم فرزند بلافصل حضرت عسكرى بودنش را، به همين خاطر، عين كلام او را سيّد مؤ من شبلنجى شافعى در نورالابصار، ص 170، باب ثانى ، ذيل ((تتمّة فى الكلام على اخبار المهدى )) و محمّد صبّان در اسعاف الراغبين حاشيه نورالابصار، ص 141 و حافظ حنفى قندوزى در ينابيع المودّه ، ص 470، باب 85 از يواقيت و جواهر شعرانى به صورت قبول و ارسال مسلّم نقل كرده اند.