جلسه چهارم.نحو (علاقات خبر و مبتدا2)

[تسلیمی]

به نام خدا


سلام صبح همگی بخیر . طاعات و عباداتتون قبول.


به جلسه چهارم نحو خوش آمدید.


جلسه قبل راجع به علاقات مبتدا و خبر توضیحاتی رو ارایه دادیم.این جلسه مابقی این درس رو ادامه میدیم.


در جلسه قبل گفتیم که خبر در مواردی میتواند با غیر ضمیر به مبتدا ربط داده شود و چند مورد رو بیان کردیم،موارد دیگری وجود دارد که به

بیان آن ها می پردازیم.


_اگر مبتدا یک لفظ عام باشد و خبر نیز جزیی از آن به حساب بیاید.


التصویرُ نعمَ الفن "که در این جا تصویرال جنس دارد و منظور تمامی تصویر هاست و به همین دلیل در معنای یک حرفه کلی به حساب می آید"

[تسلیمی]

نکته :


1- اگر خبر عین مبتدا باشد نیازی به ربط خبر به مبتدا ندارد. "هو الله احد " (که در این جا الله همان هو می باشد)



2- اگر شبه جمله خبر واقع شود(ظرف و جارومجرور)در این حالت خود شبه جمله متعلق به یک فعل یا شبه فعل است.که در این صورت خبر همان افعال عموم در تقدیرند.

الورقاءُ فوق الشجرة (در این جا الورقاء متعلق به خبر حقیقی تکون که از افعال عموم می باشد )




3- اگر خبردر جمله از افعال عموم نبود یعنی افعال خاص بود ذکر آن خبر واجب است در غیر این صورت واجب نیست.

زیدٌ یدرسُ فی البیت (آوردن خبر واجب است)

زیدٌ یکون فی البیت (در این جا خبر قابل حذف است)




4- اگر مبتدا از الفاظ مبهم باشد، در این صورت جایز است آوردن ف جزاء بر سر خبر.به شرط این که خبر مؤخر آمده باشد.

الذی تآتونه من خیرٍ فهو ذخرٌ لکم.



منظور از اسانی مبهم {ضمایر،اسم اشاره ،اسم موصول}

[تسلیمی]

صفت در جمله به سه شکل می آید :


1- مفرد { رجلٌ عالمٌ .که عالمٌ صفت مفرد است }


2- جمله { صدیق ٌ یثبتُ فی الشدة . یثبتُ صفت جمله است }


3- شبه جمله {صدیقٌ حولَک . حولک صفت شبه جمله است}

[تسلیمی]

افعالی که دو مفعول دارند و در اصل مبتدا و خبر بوده اند وافعال قلوب هستند.



افعال قلوب دو قسمت است .


1- افعال رُجحان(گمان) : ظنَّ ،خال ، حَسِبَ ،زَعَمَ ، جعَلَ ، عدَّ ، هَب


2- افعال یقین : رأی ، عَلِمَ ، وَجَدَ ، ألفی ، دری ، تعلّم

این دو مجموعه به این دلیل افعال قلوب اند که از حالت قلبی یعنی یقین و گمان هستند.

[تسلیمی]

ملحقات به افعال قلوب 8 تا است که به آن ها افعال تحویل نیز می گویند.

{صیّرَ ، ردَّ ،تَرک ، غادَرَ ،وَهَبَ ، تَخَذَ ،اتّخذَ ، جعل}

صیَّرتُ الطینَ خزفاً " گل به سفال تبدیل شد "





افعال قلوب بر مبتدا و خبر واقع می شوند و بعد از مشخص کردن فاعلِ فعل مبتدا و خبر تبدیل به دو مفعول فعل می شوند.

وجدتُ العلمَ نافعاً ظننتُ الدارَ قریبةً

[تسلیمی]

دانشجویان محترم اگه سؤالی هست در خدمتم