ویژه نامه ماه مبارک رمضان

[گل مريم]

امام صادق (عليه السلام) فرمود:



من صام ثلاثة ايام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان كتب الله له صوم شهرين متتابعين؛


هر كس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگيرد و به روزه ماه رمضان وصل كند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برايش محسوب مى‏كند.

(وسائل الشيعه، ج7، ص 375، ح 22)

[گل مريم]

دعای ورود به مهمانی

برای ورود به میهمانی بزرگ پروردگار، مقدماتی لازم است؛

مانند:

توجه به شرافت ماه و یاری خواستن از میزبان توانا،
برای بهترین شدن در آن مهمانی.

امام سجاد علیه السلام در دعایی فرموده اند:

«خدایا! ما را در روزه داری و خودداری اعضای بدن از گناهان یاری کن،

و نیز در به کار بردن اعضای روزه به آنچه رضای تو در آن است تا اینکه گوش هایمان لغوی نشنود،

چشم هایمان لهوی نبیند،

دست هایمان به سوی گناه گشوده نشود

و قدم هایمان به سوی خطا نرود.

[گل مريم]

معنای رمضان

«رمضان» از ماده «رَمض» به معنای سوزاندن است؛ البتّه سوزاندنی که دود و خاکستر به همراه نداشته باشد.

علت نامگذاری این ماه از آن روست که در ماه رمضان، گناهان انسان سوزانده و نابود می شود.


ماه رمضان، ماه نزول قرآن می باشد و تنها ماهی است که نامش در قرآن آمده و شب قدر نیز در این ماه است.

پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «تمام کتاب های آسمانی، در ماه رمضان نازل شده اند. ماه رمضان، بهترین ماه خدا است».

آن حضرت در جمعه آخر ماه شعبان، خطبه مفصّلی در عظمت ماه رمضان ایراد کرده اند که در بعضی از تفاسیر و کتب روایی آمده است.

همچنین در صحیفه ی سجادیه، امام سجاد علیه السلام با دعایی به استقبال ماه رمضان رفته و در وداع آن ماه، مناجات جان سوزی دارند.


اسلام دین آسان و بنای آن بر سهولت و سخت نگرفتن است. هر کس مریض یا مسافر باشد، باید روزه نگیرد و قضای آن را بگیرد.

اگر وضو گرفتن برای کسی مشکل است، باید تیمّم کند.

اگر ایستاده نماز خواندن برایش مشکل است، اجازه ی نشسته نماز خواندن را می دهد که این قانون به نام «قاعده ی لاحرج» در فقه مشهور است.

[گل مريم]

رمضان ماه مهمانی خدا

در رمضان، مؤمنان با «یا ایّها الّذین آمنوا کُتب علیکم الصّیام» به مهمانی خداوند دعوت شده اند، و این مهمانی ویژگی هایی دارد:


1. میزبان، خداوند و مهمانان را شخصاً دعوت کرده است.

2. وسیله ی پذیرایی، شب قدر، نزول قرآن، فرود آمدن فرشتگان، استجابت دعا، لطافت روح، و دوری از دوزخ است.

3. زمان پذیرایی، ماه رمضان است که به گفته ی روایات، اوّل آن رحمت، وسط آن مغفرت و آخر آن پاداش است.

4. چگونگی پذیرایی، شب قدر به گونه ای است که در آن نیاز یک سال مهمانان تأمین می شود و زمین با نزول فرشتگان در شب قدر مزیّن می گردد.

5. غذای این ماه، غذای روح است که برای رشد معنوی لازم است، نه غذای جسم. لطف غذای این مهمانی، آیات قرآن است که تلاوت یک آیه ی آن در ماه رمضان، همچون تلاوت تمام قرآن در ماه های دیگر است.


این مهمانی، هیچ گونه همخوانی و شباهتی با مهمانی های دنیوی ندارد.

خداوندِ عالِم و غنی و خالق و باقی و عزیز و جلیل، میزبان انسان های جاهل و فقیر و فانی و مخلوق و ذلیل می شود و می گوید: «من دعایتان را مستجاب می کنم و برای هر نفسی که در ماه رمضان می کشید، پاداش تسبیحی عطا می کنم».

[گل مريم]

فضیلت ماه مبارک رمضان:

ماه رمضان از دو جهت حرمت دارد:

مربوط به خود ماه مبارک
و دیگری مربوط به قرآن کریم .


همچنین در این ماه دو نوع حفظ و صیانت وجود دارد :

1 . مربوط به حفظ انسان از وسوسه های شیطان
2 . حفظ انسان از گرفتاری به عذاب الهی .


در این ماه دو نعمت وجود دارد:

1 . گشوده شدن درهای بهشت
2 . آرامش جان و روح انسان .


در این ماه دو هدیه به انسان ها داده می شود:

1 . خواب روزه دار عبادت است
2 . سکوت و خاموشی او تسبیح است .


دو فرح و شادمانی روزه دار دارد:

1 . هنگام صرف افطار
2 . هنگام ملاقات با خدا .

^{(هزار و یک نکته از قرآن کریم، اکبر دهقان، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، ص 289 . )}

[گل مريم]

مراتب و منزلت روزه داران

روزه دارای سه مرتبه است:



1 - روزه عوام: نگهداری جسم از مفطرات مانند غذا خوردن و آشامیدن .



2 - روزه خواص: نگهداری چشم و زبان و دست و پا و سایر جوارح از گناه، علاوه بر این که جسم را از مفطرات حفظ می کنند .



3 - روزه خاص الخواص: علاوه بر دو مورد فوق، نگهداری فکر و قلب از افکار دنیوی و به تعبیر دیگر، نگهداری نفس از تفکر و اندیشه در ما سوی الله .

^{(هزار و یک نکته از قرآن کریم، اکبر دهقان، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن،ص 291 . )}

[فاطمه]

اعمال شب و روز اول ماه رمضان



علاّمه مجلسی در "زادالمعاد" در فصل آخر اعمال ماه رمضان، برای هر شب از ماه رمضان نمازی را بیان کرده که در مورد شب اول ماه رمضان علاوه بر ادعیه مربوط به رؤیت ماه، اعمال و نماز نیز وارد شده است.به گزارش مهر، علاّمه مجلسی در زادالمعاد در فصل آخر اعمال ماه رمضان، برای هر شب از ماه رمضان نمازی را بیان کرده که در مورد شب اول ماه رمضان می گوید؛ چهار رکعت نماز اقامه شود و در هر رکعت بعد از حمد 15 مرتبه توحید.

شب اول در آن چند عمل است؛ اوّل آنكه طلب هلال كند و بعضى استهلال این ماه را واجب دانسته اند.
دوّم چون رؤیت هلال كرد اشاره به هلال نكند بلكه رو به قبله كند و دستها را به آسمان بلند كند و خطاب كند هلال را و بگوید:

رَبّى وَرَبُّكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمینَ اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ وَالاِْیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَتَرْضى اَللّهُمَّ بارِكَ لَنا فى شَهْرِنا هذا وَارْزُقْنا خَیْرَهُ وَعَوْنَهُ وَاصْرِفْ عَنّاضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاَّئَهُ وَفِتْنَتَهُ

[فاطمه]

و روایت شده كه حضرت رسول (ص) چون رؤیت مى كرد هلال ما رمضان را روى شریف را به جانب قبله مى فرمود و مى گفت:

َللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ والاِْیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْعافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ الاْسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْقِیامِ وَتِلاوَةِ الْقُرانِ اَللّهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ وَتَسَلَّمْهُ مِّنا وَسَلِّمْنا فیهِ حَتّى یَنْقَضِىَ عَنّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا.

[فاطمه]

و از حضرت صادق علیه السلام منقول است كه چون رؤ یت هلال نمودى بگو:

َللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ وَاَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرانَ هُدىً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِیامِه وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَسَلِّمْنا فیهِ وَسَلِّمْنا مِنْهُ وَسَلِّمْهُ لَنا فى یُسْرٍ مِنْك وَعافِیَةٍ اِنَّكَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَدیرٌ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ.

[فاطمه]

همچنین روایت شده است که رسول خدا (ص) در شب اول ماه رمضان این دعا را می ‏خواندند:

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَكْرَمَنَا بِكَ أَیُّهَا الشَّهْرُ الْمُبَارَكُ اللَّهُمَّ فَقَوِّنَا عَلَى صِیَامِنَا وَ قِیَامِنَا وَ ثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَ انْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْوَاحِدُ فَلا وَلَدَ لَكَ وَ أَنْتَ الصَّمَدُ فَلا شِبْهَ لَكَ وَ أَنْتَ الْعَزِیزُ فَلا یُعِزُّكَ شَیْ‏ءٌ وَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ أَنْتَ الرَّحِیمُ وَ أَنَا الْمُخْطِئُ وَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَرْحَمَنِی وَ تَجَاوَزَ عَنِّی إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ.