ترکیب سوره حمد

[دژدان]

ترکیب سوره مبارکه الفاتحه(حمد)

[دژدان]

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ(1)

---

بِسْمِ: جارو مجرور متعلق به محذوف خبر و مبتدا محذوف, تقدیرش: ابتدایی

اللَّهِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

الرَّحْمَٰنِ: صفت اللَّهِ و لفظا مجرور

الرَّحِيمِ: صفت دوم اللَّهِ و لفظا مجرور

[دژدان]

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ(2)

---

الْحَمْدُ: مبتدا و لفظا مرفوع

لِلَّهِ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر

رَبِّ: بدل از لفظ جلاله

الْعَالَمِينَ: مضاف الیه و مجرور به یاء

[دژدان]

الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ(3)

---

الرَّحْمَٰنِ: صفت الله و لفظا مجرور

الرَّحِيمِ: صفت دوم الله و لفظا مجرور

[دژدان]

مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ(4)

---

مَالِكِ: صفت سوم الله و لفظا مجرور

يَوْمِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

الدِّينِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

[دژدان]

إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ(5)

---

إِيَّاكَ: مفعول مقدم نَعْبُدُ و محلا منصوب

نَعْبُدُ: فعل مضارع و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر نحن

وَ: واو عطف

إِيَّاكَ: مفعول مقدم نَسْتَعِينُ و محلا منصوب

نَسْتَعِينُ: فعل مضارع و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر نحن

[دژدان]

اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ(6)

---

اهْدِنَا: فعل امر و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت/(نَا) مفعول و محلا منصوب

الصِّرَاطَ: مفعول دوم و لفظا منصوب

الْمُسْتَقِيمَ: صفت الصِّرَاطَ و لفظا منصوب

[دژدان]

صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ(7)

---

صِرَاطَ: بدل از صِرَاطَ و لفظا منصوب[بدل کل از کل]

الَّذِينَ: مضاف الیه و محلا مجرور

أَنْعَمْتَ: فعل ماضی و فاعل در محل رفع ضمیر بارز تَ

عَلَيْهِمْ: جارومجرور متعلق به أَنْعَمْتَ

غَيْرِ: صفت الذین و لفظا مجرور

الْمَغْضُوبِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

عَلَيْهِمْ: جارومجرور متعلق به الْمَغْضُوبِ

وَ: واو عطف

لَا: حرف نفی

الضَّالِّينَ: معطوف به الْمَغْضُوبِ و مجرور به یاء