تجزیه و ترکیب آیات ۲۴ الی ۳۰ سوره مائده

[دژدان]

تجزیه و ترکیب آیات ۲۴ الی ۳۰ سوره مبارکه مائده

مطالب را با ذکر منبع با دوستان خود به اشتراک بگذارید.

[دژدان]

قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِنَّا لَن نَّدْخُلَهَا أَبَدًا مَّا دَامُوا فِيهَا فَاذْهَبْ أَنتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَا إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ(24)

قَالُوا: فعل ماضی، جمع مذکر غایب، (ق و ل)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر بارز واو]

يَا مُوسَىٰ: (يَا)حرف ندا، غیرعامل، مبنی/(مُوسَىٰ)اسم، مفرد، مذکر، معرفه، مبنی
[حرف ندا/منادا و تقدیرا منصوب]

إِنَّا: (إِنَّ)حرف مشبهه بالفعل، عامل، مبنی/(نا)ضمیر، متکلم مع الغیر، اسم، معرفه، مبنی
[حرف مشبهه/اسم إِنَّ و محلا منصوب]

لَن نَّدْخُلَهَا: (لَن)حرف ناصبه، عامل، مبنی/(نَّدْخُلَ)فعل مضارع منصوب، متکلم مع الغیر، (د خ ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، معرب/(هَا)ضمیر، مفرد مونث غایب، اسم، معرفه، مبنی
[فعل و فاعل ضمیر مستتر نحن/مفعول و محلا منصوب]

أَبَدًا: ظرف زمان، اسم، مفرد، مذکر، نکره، مبنی
[متعلق به لن ندخل؛مفعول فیه و لفظا منصوب]

مَّا: حرف مفدری، غیرعامل، مبنی

دَامُوا: فعل ماضی ناقص، جمع مذکر غایب، (د و م)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی
[فعل ناقص و ضمیر بارز واو در محل رفع اسم دامَ]

فِيهَا: (فِي)حرف جر، عامل، مبنی/(هَا)ضمیر، مفرد مونث غایب، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به خبر محذوف دامَ]

فَـ: حرف جواب، غیرعامل، مبنی

اذْهَبْ: فعل امر، مفرد مذکر مخاطب، (ذ ه ب)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت]

أَنتَ: ضمیر منفصل، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[ضمیر تاکید]

وَ: حرف، غیرعامل، مبنی
[واو عطف]

رَبُّكَ: (رَبُّ)اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب/(كَ)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، مبنی، معرفه
[معطوف به فاعل مستتر و لفظا مرفوع/مضاف الیه و محلا مجرور]

فَـ: حرف عطف

قَاتِلَا: فعل امر، مثنی مذکر مخاطب، (ق ت ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب مفاعله، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر بارز الف]

إِنَّا: حرف مشبهه بالفعل و ضمیر نَا در محل نصب اسم إِنَّ

هَاهُنَا: (هَا)حرف تنبیه، غیرعامل، مبنی/(هُنَا)اسم اشاره، مفرد، مذکر، معرفه
[در محل نصب بر ظرف مکان متعلق به قاعدون]

قَاعِدُونَ: اسم فاعل، جمع مذکر، نکره، معرب، مشتق
[خبر إِنَّ و مرفوع به واو]

[دژدان]

المائده
قَالَ رَبِّ إِنِّي لَا أَمْلِكُ إِلَّا نَفْسِي وَأَخِي فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ(25)

قَالَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ق و ل)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی، اعلال به قلب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو]

رَبِّ: اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب
[منادا و ضمیر محذوف (ی) در محل جر مضاف الیه]

إِنِّي: (إِنِّ)حرف مشبهه بالفعل، عامل، مبنی/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[حرف مشبهه و ضمیر در محل نصب اسم إِنِّ]

لَا أَمْلِكُ: فعل نفی، متکلم وحده، (م ل ک)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی،معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انا/جمله فعلیه در محل رفع خبر إِنِّ]

إِلَّا: حرف استثنا، غیرعامل، مبنی

نَفْسِي: (نفس)اسم، مفرد، مونث، معرفه به اضافه، معرب/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[مفعول و محلا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور]

وَ: واو عطف

أَخِي: (أَخِ)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[معطوف به نفس و تقدیرا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور]

فَـ: حرف عطف

افْرُقْ: فعل امر، مفرد مذکر مخاطب، (ف ر ق)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت]

بَيْنَنَا: (بَيْنَ)ظرف، اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه، مبنی/(نَا)ضمیر، متکلم مع الغیر، اسم، معرفه، مبنی
[ظرف متعلق به افرق، مفعول فیه و لفظا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور]

وَ: واو عطف

بَيْنَ: معطوف و لفظا منصوب

الْقَوْمِ: اسم، جمع، مذکر، معرفه به ال، معرب
[مضاف الیه و لفظا مجرور]

الْفَاسِقِينَ: (الْـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(فَاسِقِينَ)اسم فاعل، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[صفت القوم و مجرور به یاء]

[دژدان]

قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ أَرْبَعِينَ سَنَةً يَتِيهُونَ فِي الْأَرْضِ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ(26)

قَالَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ق و ل)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی، اعلال به قلب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو]

فَـ: حرف زائد

إِنَّهَا: (إِنَّ)حرف مشبهه بالفعل، عامل، مبنی/(هَا)ضمیر، مفرد مونث غایب، اسم، معرفه، مبنی
[حرف مشبهه و ضمیر در محل نصب اسم إِنِّ]

مُحَرَّمَةٌ: اسم مفعول باب تفعیل، مفرد، مونث، نکره، معرب، مشتق
[خبر إِنِّ و لفظا مرفوع]

عَلَيْهِمْ: (عَلَيْ)حرف جر، عامل، مبنی/(هِمْ)ضمیر، جمع مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به مُحَرَّمَةٌ]

أَرْبَعِينَ: ظرف زمان، اسم، جمع، مذکر، نکره
[مفعول فیه و منصوب به یاء]

سَنَةً: اسم، مفرد، مونث، نکره، معرب
[تمییز و لفظا منصوب]

يَتِيهُونَ: فعل مضارع، جمع مذکر غایب، (ت ی ه)، معتل_اجوف یایی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر بارز واو]

فِي الْأَرْضِ: (فی)حرف جر، عامل، مبنی/(الارض) اسم، مفرد، مونث، معرفه به ال، معرب
[جارومجرور متعلق به يَتِيهُونَ]

فَـ: حرف استیناف

لَا تَأْسَ: فعل نهی، مفرد مذکر مخاطب، (ء س و/ء س ی)، مهموز الفاء_ناقص واوی/یایی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت]

عَلَى الْقَوْمِ: (علی)حرف جر، عامل، مبنی/(القوم)اسم، جمع، مذکر، معرفه به ال، معرب
[جارومجرور متعلق به لَا تَأْسَ]

الْفَاسِقِينَ: (الْـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(فَاسِقِينَ)اسم فاعل، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[صفت القوم و مجرور به یاء]

[دژدان]

وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ(27)

وَ: واو استیناف

اتْلُ: فعل امر، مفرد مذکر مخاطب، (ت ل و)،معتل_ناقص واوی، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت]

عَلَيْهِمْ: (عَلَيْ)حرف جر، عامل، مبنی/(هِمْ)ضمیر، جمع مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به اتْلُ]

نَبَأَ: اسم، مفرد، مذکر، نکره، معرب، جامد
[مفعول و لفظا منصوب]

ابْنَيْ: اسم، مثنی، مذکر، نکره، معرب، جامد
[مضاف الیه و مجرور به یاء]

آدَمَ: اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب
[مضاف الیه و محلا مجرور]

بِالْحَقِّ: (بـِ)حرف جر، عامل، مبنی/(الحق)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به ال، معرب
[جارومجرور متعلق به محذوف]

إِذْ: ظرف زمان، اسم، مفرد، مذکر، نکره، جامد، مبنی
[مفعول فیه و محلا منصوب]

قَرَّبَا: فعل ماضی، مثنی مذکر غایب، (ق ر ب)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب تفعیل، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر بارز الف]

قُرْبَانًا: اسم، مفرد، مذکر، نکره، معرب
[مفعول و لفظا منصوب]

فَـ: حرف عطف

تُقُبِّلَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ق ب ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب تفعل، مجهول، مبنی
[فعل و نائب فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو]

مِنْ أَحَدِهِمَا: (مِنْ)حرف جر، عامل، مبنی/(أَحَدِ)عدد، اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه، معرب/(هِمَا)ضمیر، مثنی، مونث/مذکر، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به تُقُبِّلَ/مضاف الیه و محلا مجرور]

وَ: واو عطف

لَمْ يُتَقَبَّلْ: فعل جحد، مفرد مذکر غایب، (ق ب ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب تفعل، مجهول، معرب
[فعل و نائب فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو]

مِنَ الْآخَرِ: (من)حرف جر، عامل، مبنی/(الاخر)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به ال، معرب
[جارومجرور متعلق به لَمْ يُتَقَبَّلْ]

قَالَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ق و ل)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، مبنی، اعلال به قلب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو]

لَأَقْتُلَنَّكَ: (لَـ)حرف قسم، غیرعامل، مبنی/(أَقْتُلَ)فعل مضارع، متکلم وحده، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، مبنی/(نَّ)نون تاکید ثقیله/(كَ)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انا/مفعول و محلا منصوب]

قَالَ: فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو

إِنَّمَا: حرف کافه و مکفوف، غیرعامل، مبنی

يَتَقَبَّلُ: فعل مضارع، مفرد مذکر غایب، (ق ب ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب تفعل، متعدی، معلوم، معرب
[فعل]

اللَّهُ: اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب
[فاعل و لفظا مرفوع]

مِنَ الْمُتَّقِينَ: (من)حرف جر، عامل، مبنی/(الـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(متقین)اسم فاعل باب افتعال، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[جارومجرور متعلق به يَتَقَبَّلُ]

[دژدان]

لَئِن بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَا بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ(28)

لَئِن بَسَطتَ: (لَـ)حرف قسم، غیرعامل، مبنی/(ئِن)حرف شرط جازم، عامل، مبنی/(بَسَطتَ)فعل ماضی، مفرد مذکر مخاطب، (ب س ط)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر بارز تَ]

إِلَيَّ: (إِلَي)حرف جر، عامل، مبنی/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به بَسَطتَ]

يَدَكَ: (يَدَ)اسم، مفرد، مونث، معرفه به اضافه، معرب/(كَ)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[مفعول و لفظا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور]

لِتَقْتُلَنِي: (لِـ)حرف نصب، عامل، مبنی/(تَقْتُلَ)فعل مضارع منصوب، مفرد مذکر مخاطب، (ق ت ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، معرب/(نِ)نون وقایه/(ي)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت/ مفعول و محلا منصوب]

مَا: حرف شبیه به لیس، عامل، مبنی

أَنَا: ضمیر منفصل، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[اسم مَا و محلا مرفوع]

بِبَاسِطٍ: حرف جر، عامل، مبنی/اسم فاعل، مفرد، مذکر، نکره، معرب، مشتق
[حرف جر زائد، خبر مَا و محلا منصوب]

يَدِيَ: (يَدَ)اسم، مفرد، مونث، معرفه به اضافه، معرب/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[مفعول باسط و لفظا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور]

إِلَيْكَ: (الی)حرف جر، عامل، مبنی/(ک)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به بَاسِطٍ]

لِأَقْتُلَكَ: (لِـ)حرف نصب، عامل، مبنی/(أَقْتُلَ)فعل مضارع منصوب، متکلم وحده، (ق ت ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، معرب/(كَ)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انا/مفعول و محلا منصوب]

إِنِّي: (إِنَّ)حرف مشبهه بالفعل، عامل، مبنی/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[حرف مشبهه و ضمیر در محل نصب اسم إِنِّ]

أَخَافُ: فعل مضارع، متکلم وحده، (خ و ف)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انا]

اللَّهَ: اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب
[مفعول و لفظا منصوب]

رَبَّ: اسم، مفرد، مذکر، معرفه، معرب
[بدل از الله]

الْعَالَمِينَ: (الـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(عالمین)اسم فاعل، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[مضاف الیه و مجرور به یاء]

[دژدان]

إِنِّي أُرِيدُ أَن تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَٰلِكَ جَزَاءُ الظَّالِمِينَ(29)

إِنِّي: (إِنَّ)حرف مشبهه بالفعل، عامل، مبنی/(ی)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[حرف مشبهه و ضمیر در محل نصب اسم إِنِّ]

أُرِيدُ: فعل مضارع، متکلم وحده، (ر و د)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مزید_باب افعال، متعدی، معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انا/جمله فعلیه در محل رفع خبر إِنِّ]

أَن تَبُوءَ: (أَن)حرف نصب، عامل، مبنی/(تَبُوءَ)فعل مضارع منصوب، مفرد مذکر مخاطب، (ب و ء)، معتل_اجوف واوی_مهموز اللام، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، معرب
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر انت]

بِإِثْمِي: (بِـ)حرف جر، عامل، مبنی/(إِثْمِ)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه، معرب/(ي)ضمیر، متکلم وحده، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به أَن تَبُوءَ/مضاف الیه و محلا مجرور]

وَ: واو عطف

إِثْمِكَ: (إِثْمِ)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه، معرب/(ک)ضمیر، مفرد مذکر مخاطب، اسم، معرفه، مبنی
[معطوف و لفظا مجرور/مضاف الیه و محلا مجرور]

فَـ: حرف عطف

تَكُونَ: فعل مضارع، مفرد مذکر مخاطب، (ک و ن)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مجرد، لازم، معلوم، معرب
[فعل ناقص و ضمیر مستتر انت در محل رفع اسم کَانَ]

مِنْ أَصْحَابِ: حرف جر، عامل، مبنی/ اسم، جمع، مذکر، نکره، معرب
[جارومجرور متعلق به محذوف خبر کَانَ]

النَّارِ: اسم، مفرد، مونث، معرفه به ال، معرب
[مضاف الیه و لفظا مجرور]

وَ: واو استیناف

ذَٰلِكَ: اسم اشاره، مفرد، مذکر، معرفه، مبنی
[مبتدا و محلا مرفوع]

جَزَاءُ: اسم، مفرد، مونث، نکره، معرب
[خبر و لفظا مرفوع]

الظَّالِمِينَ: (الـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(ظالمین)اسم فاعل، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[مضاف الیه و مجرور به یاء]

[دژدان]

فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِرِينَ(30)

فَـ: حرف استیناف

طَوَّعَتْ: فعل ماضی، مفرد مونث غایب، (ط و ع)، معتل_اجوف واوی، ثلاثی مزید_باب تفعیل، متعدی، معلوم، مبنی
[فعل]

لَهُ: (لـ)حرف جر، عامل، مبنی/(ه)ضمیر، مفرد مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[جارومجرور متعلق به طَوَّعَتْ]

نَفْسُهُ: (نفس)اسم، مفرد، مونث، معرفه به اضافه، معرب/(ه)ضمیر، مفرد مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[فاعل و لفظا مرفوع/مضاف الیه و محلا مجرور]

قَتْلَ: مصدر، اسم، مفرد، مذکر، نکره، معرب
[مفعول و لفظا منصوب]

أَخِيهِ: (أَخِي)اسم، مفرد، مذکر، معرفه به اضافه، معرب/(ه)ضمیر، مفرد مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[مضاف الیه و مجرور به یاء/مضاف الیه و محلا مجرور]

فَـ: حرف عطف

قَتَلَهُ: (قَتَلَ)فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ق ت ل)، صحیح_سالم، ثلاثی مجرد، متعدی، معلوم، مبنی/(هُ)ضمیر، مفرد مذکر غایب، اسم، معرفه، مبنی
[فعل و فاعل در محل رفع ضمیر مستتر هو/مفعول و محلا منصوب]

فَـ: حرف عطف

أَصْبَحَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ص ب ح)، صحیح_سالم، ثلاثی مزید_باب افعال، لازم، معلوم، مبنی
[فعل ناقص و ضمیر مستتر هو در محل رفع اسم اصبح]

مِنَ الْخَاسِرِينَ: (مِنَ)حرف جر، عامل، مبنی/(الْـ)اسم موصول، معرفه، مبنی/(خَاسِرِينَ)اسم فاعل، جمع، مذکر، معرفه، معرب، مشتق
[جارومجرور متعلق به خبر محذوف اصبح]