مــعــارفــے از ســوره هاے قــرآنــ(ســوره رعــد)

[دژدان]

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

مــعــارف قــرآن 
جــلــد 3 
نــویــســنــده: جــمــعــے از نــویــســنــدگــان
فــصــل پــنــجــم
مــعــارفــے از ســوره رعــد

[دژدان]

معارفى از سوره رعد

سوره رعد، 43 آيه دارد و از سوره هاى مكى است و همانند ساير سوره هاى مكى به بيان نشانه هاى توحيد و اسرار آفرينش پرداخته است.
غرض اين سوره، بيان حقانيت قرآن مجيد است كه بر پيامبر نازل شده و معجزه و نشانه رسالت آن حضرت (ص) مى‌باشد.
نام اين سوره از آيه سيزدهم آن گرفته شده كه از تسبيح رعد و برق و همه فرشتگان در پيشگاه خدا سخن گفته است.

فشرده مطالب سوره‌

ابتداى اين سوره به بيان نزول قرآن از طرف خدا بر پيامبرش مى‌پردازد. اين مضمون بطور مكرر در چند جاى ديگر اين سوره نيز مورد تأكيد قرار گرفته تا بفهماند نزول اين قرآن قطعاً از طرف خدا و براى اثبات رسالت آن حضرت مى‌باشد و شهادت خداوند بر اين مطلب را برترين دليل بر نبوت آن حضرت قلمداد نموده است.
پس از آن به نشانه هاى خدا در آفرينش پرداخته و برافراشتن آسمانها، تسخير خورشيد و ماه، گستردن زمين، بر افراشتن كوهها و خلقت گياهان و ميوه ها را ياد آورى نموده است.
در فرازى ديگر، مسأله علم خداوند به همه موجودات را مطرح نموده و او را عالم غيب و شهادت معرفى كرده است كه از همه سخنان بندگان در آشكارا و نهان و در روز و شب آگاه است.
سپس سنت پيروزى حق بر باطل را با تشبيهى زيبا بيان كرده است: حق را به آب‌ رودخانه خروشانى كه آرام و قرار مى‌گيرد و مى‌ماند تشبيه كرده و باطل را به كف روى آب كه بعداز مدت كمى فروكش كرده و از بين مى‌رود.
در لابه لاى اين سوره نيز به مناسبت هاى مختلف به معارفى مانند موارد ذيل اشاره نموده است:
بستگى تغيير وضع جامعه به تغيير درونى افراد همان جامعه، تسبيح رعد و برق و همه فرشتگان در پيشگاه خدا، بى خاصيت بودن بتهاى ساخته و پرداخته دست بشر، سخن از معاد و زندگى نوين انسان، سجده همه مخلوقات براى خدا و آرامش انسان تنها در سايه ذكر خدا.

#مؤثر_حقيقى‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

مؤثر حقيقى‌

«لَهُ دَعْوَةُ الْحَقِّ وَالَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دوُنِهِ لا يَسْتَجيبُونَ لَهُمْ بِشَىْ‌ءٍ الَّا كَباسِطِ كَفَّيْهِ الَى الْماءِ لِيَبْلُغَ فاهُ وَ ما هُوَ بِبالِغِهِ وَ ما دُعاءُالْكافِرينَ الَّا فى‌ ضَلالٍ»
دعوت حق از آن اوست، آنانى كه جز او را مى‌خوانند هيچ پاسخشان را نمى‌گويند، همانند كسى كه دو دست به سوى آب برد تا آب به دهان رساند ولى نتواند و دعاى كافران جز به گمراهى نسيت.

دعا

دعا يعنى جلب توجه كردن و كسى را خواندن تا به سوى دعا كننده توجه كند و مطلوب وى را برآورده سازد. با توجه به اين مفهوم، دعاى حقيقى در جايى است كه خوانده شده دعاى دعاكننده را بفهمد تا به سوى وى توجه كند و قدرت برآوردن حاجت او را هم داشته باشد؛ اما دعا كردن و خواستن كسى كه درك و شعور نداشته باشد يا توان برآوردن حاجت دعاكننده را ندارد، دعاى حقيقى نبوده و گمراهى است، گر چه صورت دعا داشته باشد. خداوند با توجه به اين مطلب مى‌فرمايد:
دعاى حقيقى تنها از آن خداست و اما ديگرانى كه غير خدا را مى‌خوانند، آن خوانده شده توان برآوردن حاجت دعا كنندگان را ندارند.

#مثل_جالب‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

مثل جالب‌

خداوند مى‌فرمايد:
كسى كه غير خدا را مى‌خواند مانند آن تشنه اى است كه از آب دور است و مى‌خواهد رفع تشنگى كند، ولى از اسباب و مقدمات سيراب شدن، هيچ يك را عملى نمى‌كند، جز اين كه دور از آب نشسته، نمايش آب برداشتن را در مى‌آورد در حالى كه اين كار او صورتى از آب آشاميدن است و به هيچ وجه او را سيراب نمى‌سازد، همچنان كه تشنه بايد كنار آب بيايد و دستها را پر كرده، به لب رسانده و بنوشد تا سيراب گردد، اين فرد هم بايد به درگاه خداى شنونده قادر بيايد و او را بخواند تا دعايش اجابت شود وگرنه شكل دعا در آوردن، او را بى‌نياز نخواهد كرد.
البته مشركان و بت پرستان نيز در حقيقت، خداوند قادر، عالم، سميع و بصير را مى‌خوانند، نه اجسام بى جان را، ولى در يافتن خداوند واقعى راه را گم كرده و فكر مى‌كنند آن اجسام بى جان يا خدايان جاندارشان همچون اجنّه و ... خداى قادر سميع‌اند و در حقيقت، مرجع دعا (يعنى خداى عالم قادر) براى آنها گم شده است و دعايشان به سوى هدف حقيقى نيست.
«وَ ما دُعاءُ الْكافِرينَ الَّا فى‌ ضَلالٍ»
دعاى كافران جز در گم‌گشتگى (مرجع و هدف) نيست.

#حق_و_باطل‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

حق و باطل‌

«انْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسالَتْ اوْدِيَةٌ بِقَدَرِها فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَداً رابِياً وَ مِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِى النَّارِ ابْتِغاءَ حِلْيَةٍ اوْ مَتاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ كَذلِكَ يَضْرِبُ الَّلهُ اْلحَقَّ و الْباطِلَ فَامَّا الزَّبَذُ فَيَذْهَبُ جُفاءً وَ امَّا ما يَنْفَعُ‌الَّناسَ فَيَمْكُثُ فِى الْارْضِ كَذلِكَ يَضْرِبُ الَّلهُ الْامْثالَ»
خداوند ازآسمان آبى فرستاد واز هر دره و رودخانه‌اى به اندازه آنها سيلابى جارى شد، سپس سيل بر روى خود كفى حمل كرد واز آنچه درآتش مى گدازند تا زيور و متاعى سازند نيز كفى بر سر آيد. خداى براى حق و باطل چنين مثل زند، اما كف به كنارى افتد و نابود شود و آنچه براى مردم سودمند است در زمين پايدار بماند. خدا اين چنين مثل مى زند.

آيه كريمه مورد بحث، از آياتى است كه درباره طبيعت حق و باطل و سنّت خداى سبحان در خصوص حق و باطل بحث مى‌كند؛ همان سنّتى كه درباره آن فرموده است:
«وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَحْويلًا»
«وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْديلًا»

از آنجا كه روش قرآن، به عنوان كتاب انسان‌سازى، متكى به مسائل عينى است، براى نزيك ساختن مفاهيم پيچيده به ذهن، به مثلهاى حسى جالب و زيبا اشاره مى‌كند. در اينجا نيز براى مجسم ساختن حق و باطل چنين مثل رسايى آورده است.

#نشانه‌هاى_حق_و_باطل‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

نشانه‌هاى حق و باطل‌

شناخت حق و باطل، گاهى چنان پيچيده و مشكل است كه به ناچار بايد سراغ علائم و نشانه‌هاى آن رفت. قرآن در مَثَل بالا [آیه ۱۷]اين نشانه‌ها را چنين مطرح مى‌كند.

الف- حق براى بشر هميشه سودمند و لازم است، همچون آب زلال كه مايه حيات و زندگى است؛ امّا باطل و پيروى از آن بى‌فايده و بيهوده است، همانند كفهاى روى آب، كه نه تشنه‌اى را سيراب مى‌كند و نه درختى را مى‌روياند، يا مانند كفهايى كه در كوره ذوب فلزات ظاهر مى‌شود، كه نمى‌توان از آن وسايل زينتى يا وسيله‌اى براى زندگى ساخت.

ب- باطل، مثل كف روى آب است و همان طور كه كف، بالا نشين، ولى توخالى و بى‌محتواست، مستكبر نيز بالانشين، پرباد و توخالى است، امّا حق همچون آب زلال، متواضع، كم سر و صدا، و پرمحتواست.

ج- حق، هميشه متّكى به خود است، اما باطل از آبروى حق، كمك مى‌گيرد.

#باطل_در_لباسهاى_گوناگون‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

باطل در لباسهاى گوناگون‌

يكى از ويژگيهاى باطل اين است كه هر چند روز به لباسى در مى‌آيد تا چهره او را نشناسند. آيه فوق[آیه۱۷] اشاره ظريفى به اين مسأله دارد، آنجا كه مى‌گويد: كفها نه تنها بر روى آب ظاهر مى‌گردند، بلكه در هر كوره‌اى كه فلزات ذوب مى‌شوند، كفى آشكار مى‌شود.
به تعبير ديگر، حق وباطل همه جا وجود دارد، همان گونه كه كفها در هر مايعى به شكل مناسب خود آشكار مى‌شود.
بنابراين، نبايد فريب تنوع صورتهاى باطل را بخوريم، بلكه بايد باطل را با صفات ويژه‌اش بشناسيم و آن را كنار بزنيم.

بقا در گرو سود رسانى‌

بقاى هر موجودى به ميزان سوددهى آن است. در آيه مورد بحث مى‌خوانيم:
«وَ امَّا ما يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِى الْارْضِ»
آنچه به مردم سود مى‌رساند، در زمين باقى و برقرار مى‌ماند.

بدين جهت مى‌بينيم آب كه مايه حيات است ماندنى و كفها كه سودى ندارند از بين‌ رفتنى است. به همين ترتيب انسانها، گروهها و مكتبها و غيره با ميزان سود خود حق حيات دارند.

#باطل_از_بين_رفتنى_است‌...

http://www.shahrequran.ir/redirect-t...hrenuraniquran

[دژدان]

باطل از بين رفتنى است‌

كلمه «جُفا» در جمله
«فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفاءً»
به معنى پرتاب شدن و به بيرون پريدن است، و اين بدان معناست كه كار باطل به جايى مى‌رسد كه قدرت نگهدارى خويش را ندارد، و در اين لحظه از متن جامعه به خارج پرتاب مى‌شود. از اين روست كه قرآن مى‌گويد:
«انَّ الْباطِلَ كانَ زَهُوقاً»
به درستى كه باطل از بين رفتنى است.

هميشگى بودن نبرد حق و باطل‌

ما از اين مثل قرآنى نتيجه مى‌گيريم كه مبارزه حق و باطل، هميشگى است؛ زيرا اين‌ مثل، محدود به زمان و مكان معينى نمى‌باشد بلكه صحنه‌اى است كه هميشه در نقاط مختلف جهان در مقابل چشم انسانها مجسّم است.
بدين جهت، اين پيكار از ظهور آدم تا قيام مهدى موعود (عجلالله تعالی فرجه الشریف) كه جهان و انسان به صورت يك جامعه ايده‌آل در خواهند آمد- ادامه خواهد داشت.

#نشانه‌هاى_اولواالالباب‌.. .

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

نشانه‌هاى اولواالالباب‌

«افَمَنْ يَعْلَمُ انَّما انْزِلَ الَيْكَ مِنْ‌رَبِّكَ‌الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ اعْمى‌، انَّما يَتَذَكَّرُ اولُواالْالْبابِ الَّذينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ لايَنْقُضُونَ الْميثاقَ وَ الَّذينَ يَصِلُونَ ما امَرَ اللَّهُ بِهِ انْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ وَ الَّذينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ اقامُوا الصَّلوةَ وَ انْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرّاً وَ عَلانِيَةً وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ اولئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ جَنَّاتِ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ ابائِهِمْ وَ ازْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ وَ الْمَلائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بابٍ سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ»[۲۲-۱۹]
آيا كسى كه مى‌داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، حق مى‌باشد، همانند كسى است كه نابيناست؟ تنها صاحبان انديشه، متذكر مى‌شوند، آنان كه به عهد الهى وفا مى‌كنند و پيمان را نمى‌شكنند، و آنها كه پيوندهايى را كه خدا به آن امر كرده است، برقرار مى‌دارند و از پروردگارشان مى‌ترسند و از بدى حساب (روز قيامت) بيم دارند. و آنها كه به منظور طلب رضاى پروردگارشان شكيبايى مى‌كنند و نماز را بر پا مى‌دارند و از آنچه به آنها روزى داده‌ايم، در پنهان و آشكار، انفاق مى‌كنند و بدى را با نيكى از بين مى‌برند، سراى آخرت خاص آنان است. بهشتهاى جاويدانى كه آنان و هر كدام از پدران و همسران و فرزندانشان كه صالح باشند، بدان وارد مى‌شوند. و فرشتگان از هر درى وارد مى‌گردند (و به آنها مى‌گويند درود بر شما براى آن صبرى كه كرديد، چه نيك است، عاقبت آن سراى.

در آيات مورد بحث، ترسيمى از برنامه‌هاى سازنده خردمندان و طرفداران حق، ارائه شده است.

#هشت_ویژگی_صاحبان_خرد...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

هشت ویژگی صاحبان خرد

الف- وفاى به عهد و پيمان:

منظور از عهد و ميثاق، آن عهدى است كه انسانها به زبان فطرت خود با پروردگار خود بسته‌اند تا او را به يگانگى پرستش كنند. اين عهد، همچنين شامل پيمانهاى شرعى مى‌شود كه انبيا و رسولان از مؤمنان گرفته‌اند كه از فرمان خدا سرنپيچند و دامن به گناه نيالايند، و طبيعى‌است وفا به پيمانهاى انسانها با يكديگر نيز در اين مجموعه مى‌گنجد؛ زيرا خداوند فرمان داده اين پيمانها هم محترم شمرده شود.

ب- حفظ پيوندها:

منظور از اين پيوندها تمام مواردى است كه خدا خواسته بندگانش آنها را رعايت كنند و در حفظ آنها بكوشند و تعبيرى وسيعتر و جامعتر از اين جمله، در زمينه پيوندها نمى‌توان يافت، چرا كه شامل پيوند و ارتباط با خدا، پيامبران، امامان و ساير انسانها مى‌شود.
علامه طباطبايى (ره) در تفسير اين جمله مى‌گويد:
مراد از آيه، تمام پيوندهايى مى‌باشد كه خدا، به آن امر كرده است و از مشهورترين مصاديق آن «صله رحم» و ارتباط با خويشاوندان است كه خدا به آن امر كرده و تأكيد فرموده است.
در آنجا مى‌فرمايد:
«وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذى‌ تَساءَلُونَ بِهِ وَ الْارْحامَ»
از خدايى كه به نام او از يكديگر درخواست مى‌كنيد، بترسيد و درباه ارحام و خويشاوندان كوتاهى نكنيد.

https://t.me/shahrenuraniquran