انواع ماضی را توضیح دهید؟

[سحر]

به نام خدا
انواع ماضی را توضیح دهید؟

[گل مريم]

به نام خدا
انواع ماضی را توضیح دهید؟

حالات فعل ماضي

فعل ماضي در زبان عربي از جهت معني چهار گونه است:

1- ماضي مطلق که همان ماضي ساده است و تا بحال در مثالها از آن استفاده مي ‏کرديم. مانند: ذهب زيد (زيد رفت) منفي ماضي مطلق را به دو نحو مي‏توان ساخت:

الف) با درآوردن ما يا لاي نافيه بر سر فعل ماضي.

ب) با درآوردن لم که حرف نفي و جزم است بر سر فعل مضارع از اين ترکيب در فصل بعد بحث خواهد شد.
مي‏گوييم: ما ذهب زيد يا لم يذهب زيد (زيد نرفت).

2- ماضي نقلي که بر وقوع کاري در زمان گذشته و در موردي که اثر آن تا زمان حال باقي باشد دلالت مي‏کند؛ ماضي نقلي از ترکيب قد با ماضي مطلق ساخته مي‏شود. مي‏گوييم: قد ذهب زيد (زيد رفته است) و منفي آن از ترکيب لما که حرف نفي و جزم است با فعل مضارع ساخته مي‏شود مي‏گوييم: لما يذهب زيد (زيد تا بحال نرفته است).

3- ماضي بعيد که بر تحقق کاري در گذشته بطوري که اثر آن نيز زائل شده است دلالت مي‏کند؛ اين فعل از ترکيب فعل کان با فعل ماضي ساخته مي‏شود. مي‏گوييم: زيد کان ذهب (زيد رفته بود)، زيد و بکر کانا ذهبا (زيد و بکر رفته بودند) و ... .

گاهي قبل يا بعد از فعل کان حرف قد نيز آورده مي‏شود. مانند: زيد قد کان ذهب يا زيد کان قد ذهب و گاهي اسم را بين کان و فعل ماضي مي‏آورند و مي‏گويند: کان زيد ذهب کان زيد ذهب کان زيد و بکر ذهبا و... .

منفي اين فعل با درآوردن ماي نافيه بر سر کان ساخته مي‏شود. مانند: زيد ما کان ذهب (زيد نرفته بود) زيد و بکر ما کانا ذهبا (زيد و بکر نرفته بودند).


4- ماضي استمراري که بر وقوع مستمر کاري در گذشته دلالت مي‏کند اين فعل با درآوردن فعل کان بر سر فعل مضارع ساخته مي‏شود مي‏گوييم زيد کان يذهب زيد مي‏رفت زيد و بکر کانا يذهبان زيد و بکر مي‏رفتند و... .

گاهي بين کان و فعل مضارع يک يا چند کلمه فاصله مي‏شود. مانند: کان زيد يذهب و کان زيد و بکر يذهبان و «کانوا قليلا من الليل ما يهجعون»(17/الذاريات).

منفي ماضي استمراري با درآوردن ماي نافيه بر سر کان يا لاي نافيه بر سر فعل مضارع ساخته مي‏شود. مي‏گوييم: ما کان زيد يذهب (زيد نمي‏رفت)، زيد و بکر ما کانا يذهبان (زيد و بکر نمي‏رفتند)، «کانوا لا يتناهون عن منکر فعلوه»(79 مائده) و...