در کتاب مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی آمده است:
« برای دست یافتن به زندگی مطلوب بر پایه سبکی تعریف شده از آیین اسلام، انسان نیازمند شناخت لوازم این سبک برای رسیدن به غایت و مقصود است. عوامل زائد و هرزی که هر فرد ممکن است در طول زندگی خود با آنها مواجه شود، اگر از پیش در ذهن تعریف و شناخته شده و راه پیشگیری از آنها، مشخص باشد، می توان از بسیاری چالش های تنش زا انسان را محفوظ نگه داشته و او را در برابر این واقعه واکسینه نماید. شناخت بیماری های دل یکی از همین موارد است.
بیماری های دل عبارتند از: قساوت، کوری، رین (زنگار)، و...که برای آنها عواملی را برشمرده اند:
پیمان شکنی: خدای متعال فرمود: پس به سبب اینکه پیمانشان را شکستند لعنتشان کردیم و دل هایشان را سخت و حق ناپذیر گردانیدیم.(1)
زیاده گویی: رسول خدا(ص) فرمود: به راستی زیاده گویی درغیر یادخدا دل را سخت می کند.(2)
طولانی دانستن عمر: امیرالمومنان(ع) فرمود: زمان را دراز نپندارید(عمرتان را طولانی ندانید) که موجب قساوت دلتان می گردد، چنان که اگر کار بد، دیرپا شده و دوام یابد مایه قساوت می گردد.(3)
لهو و لعب: رسول خدا(ص) فرمود: سه چیز موجب قساوت دل می شود: گوش سپردن به لهو، در پی شکار(تفریحی) رفتن، و رفت و آمد به دربار سلطان.(4)