امام علی علیه السلام چگونه وضو می گرفت؟!

[بانوی سرخ]

امام علی علیه السلام جزو کسانی است که رسول خدا قبل از مرگ در خصوص رعایت حق ایشان به مردم سفارش کرده‌اند و می‌دانیم که ایشان لحظه‌ای از آن جدایی نداشته‌اند.
در اینجا می‌خواهیم به یک معنا از "قرآن ناطق" اشاره کنیم که عبارتست از حضور آیات قرآن در زندگی روزمره آن عالیجناب و در اینجا بر دعای آن حضرت در هنگام وضو تمرکز می‌بخشیم.

[بانوی سرخ]

---

علی با قرآن است و قرآن با علی

طبق حدیث ثقلین، ارتباط پیگیرانه با امیرالمومنین در کنار قرآن، نجات بخش هر کس از گمراهی است.



"قرآن ناطق" لقبی نیست که ما از محبت افراطی به ایشان داده باشیم،‌ بلکه در فرمایش رسول خدا آمده که "علی با قرآن است و قرآن با علی است" همراه بودن آن حضرت با قرآن، دو معنا دارد:



یکی آنکه باطن اعمال ایشان همخوانی تام با قرآن دارد و از این راه می‌توانیم معانی قرآن را از سبک زندگی ایشان بیاموزیم و دیگر آنکه آیات قرآن به شکل ظاهری نیز در جای جای زندگی آن حضرت حضور دارد و می‌توانیم تناسبات ظواهر قرآنی را با زندگیمان نیز از ایشان بیاموزیم.



در اینجا می‌خواهیم ضمن آموختن آداب وضو گرفتن از آن مولا، برخی از ارتباطات قرآنی آن را نیز به دست آوریم.

[بانوی سرخ]

ایشان آداب وضو را به فرزند خویش محمد حنفیه آموخت و امام صادق علیه السلام آن را برای ما نقل فرموده‌اند که از جلد سوم کتاب کافی، صفحه 70 نقل می‌کنیم:


آن حضرت آب را بر دست چپ خویش ریخته و فرمود: حمد برای خدایی است که آب را پاک کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد.


سپس بدن خود را از دستشویی کردن پاکیزه کرده و فرمود: خدایا اندام تناسلی‌ام را محافظت کن و آن را عفیف قرار ده و زشتی‌ام را بپوشان و آتش را بر آن حرام گردان.


سپس بینی خود را پاکیزه کرده(آب در بینی گرداندند) و فرمود: خدایا بوی بهشت را بر من حرام نکن و مرا از کسانی قرار ده که بوی آن و خوشی آن را استشمام می‌کنند.


سپس در دهان خود آب گردانیده و فرمود: خدایا زبانم را با ذکر خودت بازگردان و مرا از آنان قرار ده که از آنان راضی می‌گردی.


سپس صورت را شسته و فرمود: خدایا صورتم را سفید گردان در روزی که صورت ها در آن سیاه می‌گردند و صورتم را سیاه نگردان در روزی که صورت ها در آن سفید می‌گردند.

امیرالمومنین در ادامه می‌فرمایند: "هر که مثل من وضوء بگیرد و هر آنچه من گفتم را بگوید، خدا از هر قطره آن ملکی را خلق می‌کند که به تقدیس و تکبیر و تهلیل خدا مشغول می‌شود و ثوابش برای آن شخص نوشته می‌شود

سپس دست راست را شسته و فرمود: خدایا نامه عملم را به دست راستم بده و جاودانگی در باغ های بهشت را به دست چپم.

سپس دست چپ را شسته و فرمود: خدایا نامه عملم را به دست چپم نده و آن را به گردنم قفل نکن و از پاره‌های آتش به تو پناه می‌جویم.


سپس سر را مسح فرموده و فرمود: خدایا با رحمت و برکات و عفو خود مرا بپوشان.


سپس بر پای خود مسح نموده و فرمود: خدایا در روزی که پاها در آن می‌لغزد، پاهایم را بر صراط ثابت کن و کوششم را در راه رضای خودت قرار ده.

[بانوی سرخ]

آیات مرتبط با این دعاها

در اینجا به برخی از آیات مرتبط با دعاهای حضرت اشاره می‌کنیم:


درباره پاک کننده بودن آب: ... وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً طَهُوراً (فرقان، 48)


درباره محافظت از (بدی ها و گناهان مرتبط) آلت تناسلی: آیات 9 سوره مرسلات و 91 سوره انبیاء که در وصف حضرت مریم علیها السلام است (که در عنفوان جوانی در معبد خدمت می‌کرد و در معرض رفت و آمد با مردان بسیاری بود) ولی بسیار پاکدامن بود: وَ الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِیها مِنْ رُوحِنا وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آیَةً لِلْعالَمِینَ و نیز آیه 5 سوره مومنون که در وصف مومنان است: وَ الَّذینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ


درباره رضایت خدا: آیه 8 بینه و آیات دیگر: رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ


درباره باز شدن زبان: آیه 13 سوره شعراء (دعای موسی برای پیامبر شدن هارون): وَ یَضیقُ صَدْری وَ لا یَنْطَلِقُ لِسانی‏ فَأَرْسِلْ إِلى‏ هارُونَ


درباره سفید یا سیاه شدن صورت ها در قیامت: آیه 106 سوره آل عمران: یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ


درباره دادن نامه عمل به دست راست: آیه 19 سوره حاقه و آیات دیگر: فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ كِتابَهُ بِیَمینِهِ فَیَقُولُ هاوُمُ اقْرَوُا كِتابِیَهْ


نامه عمل برخی به دست چپشان داده می شود: آیه 25 سوره حاقة: وَ أَمَّا مَنْ أُوتِیَ كِتابَهُ بِشِمالِهِ فَیَقُولُ یا لَیْتَنی‏ لَمْ أُوتَ كِتابِیَهْ

در فرمایش رسول خدا آمده که "علی با قرآن است و قرآن با علی است" همراه بودن آن حضرت با قرآن، دو معنا دارد: یکی آنکه باطن اعمال ایشان همخوانی تام با قرآن دارد و از این راه می‌توانیم معانی قرآن را از سبک زندگی ایشان بیاموزیم و دیگر آنکه آیات قرآن به شکل ظاهری نیز در جای جای زندگی آن حضرت حضور دارد و می‌توانیم تناسبات ظواهر قرآنی را با زندگیمان نیز از ایشان بیاموزیم

نامه عمل برخی ها را از پشت سرشان می‌دهند: آیه 10 سوره انشقاق: وَ أَمَّا مَنْ أُوتِیَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ فَسَوْفَ یَدْعُوا ثُبُوراً


درباره قفل هایی که به گردن برخی از مردم در قیامت هست: آیه 71 سوره غافر و آیات دیگر: إِذِ الْأَغْلالُ فی‏ أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُونَ


درباره پاره‌های آتش (یا لباس بریده شده از جنس آتش): آیه 19 سوره حج: ... فَالَّذینَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیابٌ مِنْ نارٍ


درباره پوشش با رحمت و برکات و عفو خدا: آیه 107 آل عمران: وَ أَمَّا الَّذینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفی‏ رَحْمَتِ اللَّهِ هُمْ فیها خالِدُونَ


درباره ثابت ماندن در راه خدا: آیه 7 سوره محمد و آیات دیگر: إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْكُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ


درباره لغزش از راه خدا: آیه 94 سوره نحل و آیات دیگر: ... فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها


درباره راضی شدن خدا از سعی(تلاش جدی): آیه 19 سوره اسراء: وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعى‏ لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُوْمِنٌ فَأُولئِكَ كانَ سَعْیُهُمْ مَشْكُوراً

[بانوی سرخ]

هر که مثل من کند و گوید


امیرالمومنین در ادامه می‌فرمایند: "هر که مثل من وضو بگیرد و هر آنچه من گفتم را بگوید، خدا از هر قطره آن ملکی را خلق می‌کند که به تقدیس و تکبیر و تهلیل خدا مشغول می‌شود و ثوابش برای آن شخص نوشته می‌شود.

روح الله رستگار صفت

کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث