نکته‌ي مهم و اساسي:
صفت و مضاف‌اليه «نقش» هستند و اعراب خاص خود را دارند (که در ادامه به آن‌ها اشاره مي‌کنيم) اما موصوف و مضاف، «نقش» نيستند؛ يعني موصوف و مضاف خودشان در جمله نقش‌هاي ديگري نظير مبتدا و فاعل، مفعول و … را مي‌پذيرند.
ما فقط آن دو را به‌صورت موصوف و مضاف نام‌گذاري مي‌کنيم تا به اين وسيله بتوانيم ويژگي‌هاي مربوط به صفت و مضاف‌إليه را بهتر توضيح دهيم؛ پس فقط نام‌گذاري هستند نه نقش!!!
ويژگي‌هاي صفت:
صفت در چهار مورد بايد با موصوف خود (اسمي که آن را توصيف مي‌کند) مطابقت داشته باشد:
1- جنس (مذکر و مؤنث بودن)
2- تعداد (مفرد، مثني يا جمع‌بودن)
3- معرفه و نکره (البته فراموش نکنيم که مطابقت در «نوع» معرفه الزامي نيست! به‌عنوان مثال، ممکن است موصوف معرفه به علم باشد اما صفت معرفه به ال؛ مانند «مکّة المکرّمة»)
4- اعراب (مرفوع، منصوب يا مجرور بودن)
نکته: از آن‌جايي که صفت در اعراب (مورد چهارم از موارد فوق) از موصوف خود تبعيت مي‌کند؛ لذا صفت را يکي از «توابع» (نقش‌هاي تبعي) مي‌دانيم که داراي اعراب خاص و ثابتي نيست و اعراب آن با توجه به نقشي که موصوف آن در جمله پذيرفته است، تعيين مي‌شود.
(به‌عنوان مثال، اگر موصوف، فاعل باشد، صفت نيز به تبعيت از اعراب مرفوع فاعل، مرفوع مي‌شود؛ اگر موصوف، مفعول باشد، صفت نيز به تبعيت از اعراب منصوب مفعول، منصوب مي‌شود و هم‌چنين است در ساير موارد...)
مثال: عيِّن الصّحيح:
1) الأزهار الجميل
2) الکتب النافعة
3) الأشجار الباسق
4) الأعمال الحسن
پاسخ: گزينه‌ي «2»؛ چون «الکتب» جمع غيرعاقل است بايد براي آن، صفت به‌صورت مفرد مؤنث به‌کار رود.
تشريح گزينه‌هاي نادرست:
در ساير گزينه‌ها؛ «الورود الجميلة» (گل‌هاي زيبا)، «الأشجار الباسقة» (درختان بلند) و «الأعمال الحسنة» (کارهاي نيکو) صحيح است، زيرا در تمامي اين موارد، موصوف جمع غيرعاقل است که نياز به صفت مفرد مؤنث دارد.
نقل قول
شبکه های اجتماعی
لینک های مهم
درباره ما
پست الکترونیکی مدیریت سایت : info@shahrequran.ir