اعتقاد به مهدویّت، از زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله) رواج داشته و تقریباً بعد از واقعه ى كربلا و شهادت امام حسین (علیه السلام) ادّعاى مهدویّت نیز آغاز شد و برخى از مردم بعد از وفات محمّد حنیفه، او را مهدى دانستند و بعدها نیز عدّه اى خود را مهدى نامیدند و ادّعاى مهدویت كرده اند
از طرفى، انسان باید آن قدر قدرت تشخیص داشته باشد تا بتواند امام مهدى (علیه السلام) را با اوصافى كه بعضى از آن ها ذكر شد، از مهدى نمایان تمییز دهد، چون، بدیهى است كه در هر زمان، برخى عناصر فرصت طلب، از موضوع مهدویّت سوء استفاده مى كنند، چنان كه مدّعیان الوهیّت یا نبوت یا سایر مقامات معنوى، در دنیا كم نبوده اند، ولى این ها، هرگز، دلیل بر این نمى شود كه منكر اصل وجود خدا و نبوّت انبیا و مهدویّت شویم. از این رو، دانایان و اهل تشخیص، از پیامبران درخواست معجزه مى كردند. به همین دلیل مشاهده مى كنیم كه براى شناخت امام بعدى، امام هر عصرى، براى اصحاب خود، علائمى از امام پسین را نشان مى دادند تا در مسئله، شكى باقى نماند و آنان بتوانند امام بعد را به صورت واضح، شناسایى كنند.
از چه زمانى، عدّه اى به دروغ، ادعاى مهدویّت كردند؟ اعتقاد به مهدى موعود (علیه السلام) در بین مردم به خاطر تأكیداتى كه پیشوایان دینى ما داشتند، از زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله) رواج داشته است. آن حضرت، بارها، در مناسبت هاى گوناگون، از حضرت مهدى و از ظهور و قیام و غیبت طولانى و دیگر ویژگى هاى آن حضرت خبر داده اند و بسیارى از اصحاب پیامبر (صلى الله علیه وآله) از این موضوع خبر داشتند و شعراى مسلمان، مانند كمیت اسدى (متوفاى 126 هـ ق) و اسماعیل حمیرى (متوفاى 173 هـ ق) و دعبل خزاعى (متوفاى 246 هـ ق) در اشعار خود، از آن یاد كرده اند. همین مسئله، سبب شده كه در طول این مدّت، افرادى پیدا شوند كه یا خود، ادّعاى مهدویّت كنند و یا عدّه اى از مردم به مهدویّت آنان معتقد شوند.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش مهدویت تبیان
منابع:
سایت اندیشه قم
كمال الدین و إتمام النعمة، ج