هدف از فرستادن پيامبران و امامانما وقتى كه قرآن و روايات را بررسى مىكنيم مىبينيم هدف از بسيج پيامبران، و فرستادن كتابهاى آسمانى از طرف خدا، در يك كلمه براى تكامل انسانها در همه ى ابعادش (كه هدف از آفرينش آنها است) مىباشد، نهايت اينكه اين هدف در پنج موضوع زير بيان شده (و به عبارت ديگر تكامل در تمام ابعادش در پرتو اين پنج موضوع بدست مىآيد).
الف: هدف پيامبران و امامان، بالا بردن سطح معلومات و انديشه هاى بشر و دانش و بينش آنها بوده است، چنانكه در روايتى امام موسى بن جعفر (عليه السلام) به هشام بن حكم فرمود:
يا هشام ما بعث الله انبيائه و رسله عباده الا ليعقلوا عن الله، فاحسنهم استجابه احسنهم معرفة و اعلمهم بامر الله احسنهم عقلاً.
اى هشام! خداوند پيامبران و رسولانش را بسوى بندگانش نفرستاد جز براى اينكه آنها درباره ى خدا (و عظمت قدرت خدا) بينديشند، نيكوترين آنها در استجابت فرمان خدا آنانند كه عقل و فكرشان نيكوتر است(اصول كافى، ج 1 ص 16 (كتاب و العقل و الجهل حديث 12).
).
ب: هدف پيامبران (و سپس اوصياء آنها) آزاد كردن مردم از چنگال طاغوتيان و خرافات و بتپرستى و هرگونه شرك و آلودگى و استعمار و استثمار، بوده است،
چنانچه در قرآن آيه 157 سوره اعراف مىخوانيم:
الذين يتبعون الرسول النبى الامى الذى يجدونه مكتوباً عندهم فى التوراة و الانجيل يأمرهم بالمعروف و ينهيهم عن المنكر و يحل لهم الطيبات و يحرم عليهم الخبائث و يضع عنهم اصرهم و الاغلال التى كانت عليهم...
آنها (رحمت شدگان) كسانى هستند كه از فرستاده ى خدا پيامبر امى (درس نخوانده) پيروى مىكنند، كسى كه صفاتش را در تورات و انجيل كه نزدشان است مىيابند، آنها را امر به معروف و نهى از منكر مىكند، پاكيزهها را براى آنها حلال مىشمرد، ناپاكيها را تحريم مىكند، و بارهاى سنگين و زنجيرهائى كه بر آنها بود (مانند تحت سيطره ى ظالمان بودن، غرق در خرافات و بت پرستى بودن را) از آنها بر مىدارد.
قرآن در داستان موسى (عليه السلام)، آزادى صحيح را در شمار نعمتهاى بزرگى كه بر بنى اسرائيل ارزانى داشته آورده و در آيه 49 سوره ى بقره مىفرمايد:
و اذ نجيناكم من آل فرعون يسومونكم سوء العذاب يذبحون ابنائكم و يستحيون نسائكم و فى ذلكم بلاء من ربكم عظيم.
به خاطر بياور زمان (موسى) را كه شما (بنىاسرائيل) را از چنگال فرعونيان، آزاد ساختيم، كه همواره شما را شكنجه مىدادند، پسران شما را مىكشتند، و زنهاى شما را (براى كنيزى) نگه مىداشتند، و در اين، آزمايش سختى از طرف پروردگار براى شما بود.