دنياى سراسر بازى و سرگرمى و تفاخر و تكاثر: بى ثبات و فانى

[عتیق]

دنياى سراسر بازى و سرگرمى و تفاخر و تكاثر: بى ثبات و فانى

اعلموا انما الحيوه الدنيا لعب و لهو و زينه و تفاخر بينكم و تكاثر فى الاموال و الاولاد كمثل غيث اعجب الكفار نباته ثم يهيج فتريه مصفرا ثم يكون حطاما و فى الاخره عذاب شديد و مغفره من الله و رضوان و ما الحيوه الدنيا الا متاع الغرور
حديد: 20.
بدانيد كه زندگى اين جهان بازيچه است و بيهودگى و آرايش و فخر فروشى و افزون جويى در اموال و اولاد. همانند بارانى به وقت است كه روييدنيهايش كشاورزان را به شگفت افكند. سپس پژمرده مى شود و بينى كه زرد گشته است و خاشاك شده است ، و در آخرت نصيب گروهى عذاب سخت است و نصيب گروهى آمرزش خدا و خشنودى او، و زندگى دنيا جز متاعى فريبنده نيست .
((لعب )) كارهاى پشت سر همى است كه با نظامى معين انجام مى شود، ولى در عين حال بيهوده و بى فايده است ، همانند بازى بچه ها.
((لهو)) يعنى هر چيز و هر كار بيهوده اى كه انسان را از كار مهم و مفيدش باز بدارد و به خود مشغول كند.
((تفاخر)) از ماده ((فخر)) به معنى باليدن به مال و جاه است و تفاخر با يكديگر چنين كردن است .
((تكاثر)) از ماده ((كثر)) و ((كثره )) به معناى زيادت است و تكاثر معارضه و رقابت در كثرت مال و عزت است .
در اين آيه كريمه ، خداوند غفلت و سرگرمى و تجمل و تفاخر و تكاثر را شيوه هاى تعامل انسان با دنيا خوانده است : كودكى انسان به بازى و بى خبرى سپرى مى شود، در مرحله نوجوانى ، سرگرمى جاى بازى را مى گيرد، جوانى نقطه اوج تجمل پرستى و زيبايى خواهى است ، پس از آن مرحله شور كسب مقام و فخر است ، و سرانجام انسان به فكر افزايش مال و نفر و جمع ثروت مى افتد. البته برخى انسانها دچار توقف و ركود شخصيت در يك مرحله مى شوند، اما به طور طبيعى انسان اين دورانهاى پنج گانه را طى مى كند. آنگاه با يك تمثيل (تولد و رشد گياهان و نابودى آنها) حقيقت پيچيده حيات انسانى و ماجراى تايخ عمر او را، كه گاه تا صد سال طول مى كشد و درك آن براى غالب افراد ممكن نيست ، قابل مطالعه و فهم كرده است ، و با تجسم و تصويرپردازى از حادثه اى طبيعى ، كه در معرض ديد همه افراد است ، فنا پذيرى و كوتاهى و تغيير و تحول و نيز فرصتها و تهديدهاى دنيا را بيان كرده است . آيات 45 سوره كهف و 24 يونس و 21 زمر نيز بيان مشابهى دارند.

مثل دنيا در حديثى از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم)
رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) به ضحاك بن سفيان فرمودند: ((اى ضحاك خوراكت چيست ؟)) عرض كرد: ((گوشت و شير.)) فرمودند: ((وقتى خوردى به چه چيز تبديل مى شوند؟)) عرض كرد ((به چيزى كه خود مى دانيد)) فرمودند: ((خداوند آنچه را از انسان دفع مى شود مثلى براى دنيا قرار داده است ⁽³²⁾.))

   

32ميزان الحكمه ، ح 18531.
نام كتاب : آيه هاى زندگى براى بيدارى
نام نويسنده : حسين اسكندرى