چرا خداوند در آیه 73 سوره مبارکه حج ذباب (مگس) رو به عنوان مثال انتخاب کرده است؟

[از خاک تا افلاک]

عرض سلام خدمت کارشناس محترم

علت اینکه خداوند در این آیه مبارکه ذباب (مگس) رو به عنوان مثال انتخاب کرده چیست؟
چرا مثلا بعوضه (پشه ) رو بکار نبرده است؟

يَأَيُّهَاالنَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَن يَخْلُقُواْ ذُبَاباً وَلَوِ اجْتَمَعُواْ لَهُ وَإِن يَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْئاً لَّا يَسْتَنقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوبُ

با تشکر

[معمار]

سلام

در تفاسیر آمده است :همه بتها و همه معبودهاى آنها و حتى همه دانشمندان و متفكران و مخترعان بشر اگر دست به دست هم بدهند قادر بر آفرينش مگسى نيستند.بنا بر اين چگونه مى‏ خواهيد شما اينها را همرديف پروردگار بزرگى‏ قرار دهيد(خلاصه ای ازتفسير نمونه ج‏14 ص 171

[از خاک تا افلاک]

ممنونم

از آنجایی که هیچ کار خداوند بی حکمت نیست آیا در جایی توضیح داده شده که چرا مثال مگس در این آیه زده شده؟
من سوالم در انتخاب این حشره هست؟!!

[معمار]

از امام صادق (ع) روايت شده كه خداوند از آن جهت مثل به پشه مى‏ زند چون پشه با كوچكى و جثه ضعيفى كه دارد خداوند در او آنچه در فيل وجود دارد با جثه قويش آفريده باضافه دو عضو ديگر كه در فيل وجود ندارد. تا مؤمنين را متوجه آفرينش دقيق و مصنوعات عجيب خود بنمايد.(احتجاجات-ترجمه جلد چهارم بحار الانوار، ج‏1، ص: 8)

دانشمندان درباره ظرافت این حشره گفته اند که:

خرطومش همانند خرطوم فیل، تو خالى است و با نیروى مخصوصى خون را به خود جذب مى‏ كند، این لوله ظریف ترین سرنگ هاى دنیا است و سوراخ درون آن فوق العاده باریك است.

خدا نیروى جذب و دفع و هضم و همچنین دست و پا و گوش مناسب به او داده بال هایى به او مرحمت كرده تا در طلب غذا پرواز كند، این بال ها آن چنان به سرعت بالا و پائین مى‏ شود كه حركت آن با چشم قابل رؤیت نیست، این حشره به قدرى حساس است كه به مجرد تكان خوردن چیزى احساس خطر مى‏ كند و به سرعت خود را از منطقه خطر دور مى‏ سازد و عجب این است كه در عین ناتوانى بزرگترین حیوانات را عاجز مى‏ كند.


امیر مؤمنان على علیه السلام در نهج البلاغه بیان عجیبى در این زمینه دارد:
"اگر همه موجودات زنده جهان جمع شوند و دست به دست هم بدهند هرگز توانایى بر ایجاد پشه‏ اى ندارند، بلكه عقول آنها در راه یافتن به اسرار آفرینش این حیوان متحیر مى‏ ماند، و نیروى‏ هاشان ناتوان و خسته مى‏ شود و پایان مى ‏گیرد، و سرانجام پس از تلاش، شكست‏ خورده، اعتراف مى‏ نمایند كه در برابر آفرینش پشه‏ اى درمانده ‏اند و به عجز خود اقرار مى‏ نمایند و حتى به ناتوانیشان از نابود ساختن آن" (نهج البلاغه خطبه 186)

[از خاک تا افلاک]

امیر مؤمنان على علیه السلام در نهج البلاغه بیان عجیبى در این زمینه دارد:
"اگر همه موجودات زنده جهان جمع شوند و دست به دست هم بدهند هرگز توانایى بر ایجاد پشه‏ اى ندارند، ............... (نهج البلاغه خطبه 186)

در این آیه درمورد مگس هم همین سخن گفته شده



إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّـهِ لَن يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ


یعنی منظورتون این هست که حکمت این مثال معلوم نیست؟ چون من از پاسخ شما هنوز علت رو دریافت نکردم!!

البته با عرض پوزش

[گل مريم]

از آنجایی که هیچ کار خداوند بی حکمت نیست آیا در جایی توضیح داده شده که چرا مثال مگس در این آیه زده شده؟
من سوالم در انتخاب این حشره هست؟!!

سلام و احترام
و با کسب اجازه از استاد گرامی

در تفسیر نمونه مطلبی را دیدم شاید مناسب بحث باشد..

   

((كسانى را كه شما غير از خدا مى خوانيد هرگز نمى توانند مگسى بيافرينند هر چند براى اين كار اجتماع كنند و دست به دست يكديگر بدهند)) (ان الذين تدعون من دون الله لن يخلقوا ذبابا و لو اجتمعوا له ).
همه بتها و همه معبودهاى آنها و حتى همه دانشمندان و متفكران و مخترعان بشر اگر دست به دست هم بدهند قادر بر آفرينش مگسى نيستند.

بنابراين چگونه مى خواهيد شما اينها را همرديف پروردگار بزرگى قرار دهيد كه آفريننده آسمانها و زمين و هزاران هزار نوع موجود زنده در درياها و صحراها و جنگلها و اعماق زمين است ، خداوندى كه حيات و زندگى را در اشكال مختلف و چهره هاى بديع و متنوع قرار داده كه هر يك از آنها انسان را به اعجاب و تحسين وا مى دارد، آن معبودهاى ضعيف كجا و اين خالق قادر و حكيم كجا؟

سپس اضافه مى كند نه تنها قادر نيستند مگسى بيافرينند بلكه از مقابله با يك مگس نيز عاجزند چرا كه اگر مگس چيزى از آنها را بربايد نمى توانند آن را باز پس گيرند))!. (و ان يسلبهم الذباب شيئا لا يستنقذوه منه ).

موجودى به اين ضعيفى و ناتوانى كه حتى در مبارزه با يك مگس شكست مى خورد چه جاى اين دارد كه او را حاكم بر سرنوشت خويش بدانند و حلال مشكلات .

آرى ((هم اين طلب كنندگان و عابدان ضعيف و ناتوانند و هم آن مطلوبان و معبودان )) (ضعف الطالب و المطلوب ).

در روايات مى خوانيم :

بت پرستان قريش ، بتهائى را كه در اطراف كعبه گرد آورى كرده بودند آنها را با مشك و عنبر و گاه با زعفران يا عسل مى آلودند و اطراف آنها نداى لبيك اللهم لبيك ، لبيك لا شريك لك ، الا شريك هو لك تملكه و ما ملك ! كه بيانگر شرك و بت پرستى آنها و تحريف لبيك موحدان بود سر در مى دادند، و اين موجودات پست و بى ارزش را شريك خدا مى پنداشتند، ولى مگسها مى آمدند و بر آنها مى نشستند و آن عسل و زعفران و مشك و عنبر را مى ربودند و آنها قدرت بر باز پس گرفتن آن نداشتند!

قرآن مجيد همين صحنه را عنوان قرار داده و براى بيان ضعف و ناتوانى بتها و سستى منطق مشركان از آن بهره گيرى مى كند، مى گويد شما خوب نگاه كنيد ببينيد معبودهايتان چگونه زير دست و پاى مگسها قرار گرفته اند و قادر به كمترين دفاع از خود نيستند؟! اين چه معبودهاى بى عرضه و بى ارزشى هستند كه شما حل مشكلات خود را از آنها مى خواهيد؟!.




شاید انتخاب مگس بخاطر همین روایت باشه که در تفسیر نمونه ذکر شده است.