اوصاف ملائكه در قرآن

[ملکوت]

از صفات و اعمال ملائكه كه در كلام خدا و در احاديث‏سابق ذكر شده‏اند، يكى‏اين است كه ملائكه موجوداتى هستند شريف و مكرم، كه واسطه‏ هايى بين خداى تعالى و اين‏عالم محسوس هستند، به طورى كه هيچ حادثه‏اى از حوادث و هيچ واقعه‏اى مهم و يا غير مهم نيست، مگر آنكه ملائكه در آن دخالتى دارند، و يك يا چند فرشته، موكل و مامور آنند، اگرآن حادثه فقط يك جنبه داشته باشد يك فرشته، و اگر چند جنبه داشته باشد چند ملك موكل بر آنند.


و دخالتى كه دارند تنها و تنها اين است كه امر الهى را در مجرايش به جريان اندازند، و آن را در مسيرش قرار دهند، همچنان كه قرآن در اين باره فرموده: «لا يسبقونه بالقول و هم ‏بامره يعملون» ترجمه: در سخن از او پيشى نمى‏گيرند، و به امر او عمل مى‏كنند(سوره انبياء، آيه 27).

[ملکوت]

صفت دومى كه از ملائكه در قرآن و حديث آمده اين است كه: در بين ملائكه‏نافرمانى و عصيان نيست، معلوم مى‏شود ملائكه نفسى مستقل ندارند، و داراى اراده‏اى مستقل‏نيستند، كه بتوانند غير از آنچه كه خدا اراده كرده اراده كنند، پس ملائكه در هيچ كارى‏استقلال ندارند، و هيچ دستورى را كه خدا به ايشان تحميل كند تحريف نمى‏كنند، و كم وزيادش نمى‏سازند، هم چنان كه فرمود: «لا يعصون الله ما امرهم و يفعلون ما يؤمرون» ترجمه:خدا را در آنچه امرشان كند نافرمانى نمى‏كنند(سوره تحريم، آيه 6).

[ملکوت]

صفت ‏سوم اينكه: ملائكه با همه كثرتى كه دارند، داراى مراتب مختلفى از نظربلندى و پايينى هستند بعضى ما فوق بعضى ديگر، و جمعى نسبت به ما دون خود آمرند، و آن‏ديگران مامور و مطيع آنان، و آنكه آمر است به امر خدا امر مى ‏كند،

و حامل امر خدا به سوى‏ مامورين است، و مامورين هم به دستور خدا مطيع آمرند، در نتيجه ملائكه به هيچ وجه از ناحيه‏ خود اختيارى ندارند، هم چنان كه قرآن كريم فرموده: «و ما منا الا له مقام معلوم» ترجمه:هيچ يك از ما نيست مگر آنكه مقامى معلوم دارد(سوره صافات، آيه 164). و نيزفرموده: «مطاع ثم امين» ترجمه: فرمانده فرشتگان و امين وحى است(سوره تكوير، آيه 21) و نيز فرموده: «قالوا ما ذا قال ربكم قالوا الحق» ترجمه: پرسيدند: پروردگارتان چه گفت؟گفتند: حق گفت(سوره سباء، آيه 23).

[ملکوت]

صفت چهارم اينكه: ملائكه از آن جا كه هر چه مى‏كنند به امر خدا مى ‏كنند، هرگزشكست نمى‏خورند، به شهادت اينكه فرموده: «و ما كان الله ليعجزه من شى‏ء فى السموات ولا فى الارض» ترجمه: خدا هرگز چنين نبوده كه چيزى در آسمانها و زمين او را عاجز كند(سوره فاطر، آيه 44). و از سوى ديگر فرموده: «و الله غالب على امره» ترجمه: خدا بر امر خود مسلط است(سوره يوسف، آيه 21) و نيز فرموده: «ان الله بالغ امره» ترجمه: خدا كار خود را به انجام خواهد رسانيد(سوره طلاق، آيه 3)

از اين جا روشن مى ‏شود ملائكه موجوداتى هستند كه در وجودشان منزه از ماده (بيان اينكه وجود ملائكه مادى و جسمانى نيست و توضيحى در مورد تمثل ملائكه به اشكال و تهيات جسمانى و رد اينكه گفته شده ملك جسمى است لطيف... )جسمانى ‏اند، چون ماده جسمانى در معرض زوال و فساد و تغيير است، و نيز كمال در ماده، تدريجى است، از مبدا سير و حركت مى‏كند تا به تدريج به غايت كمال برسد، و چه بسا دربين راه به موانع و آفاتى برخورد كند و قبل از رسيدن به حد كمالش از بين برود، ولى ملائكه ‏اين طور نيستند.