موضوع: ترکیب آیات سوره قصص

عالم همه قطره و دریاست حسین

خوبان همه بنده و مولاست حسین

ترسم که شفاعت کند از قاتل خویش

از بس که کرم دارد و آقاست حسین

ایام سوگواری امام حسین علیه السلام تسلیت باد.




ترکیب آیات سوره مبارکه ی قصص

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

---

---

---

طسم(1)

محلی از اعراب ندارند.

تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ(2)

تِلْكَ: مبتدا و محلا مرفوع

آيَاتُ: خبر و لفظا مرفوع

الْكِتَابِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

الْمُبِينِ: صفت کتاب و لفظا مجرور

نَتْلُو عَلَيْكَ مِن نَّبَإِ مُوسَىٰ وَفِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ(3)

نَتْلُو: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن

عَلَيْكَ: جارومجرور متعلق به نَتْلوا

مِن نَّبَإِ: جارومجرور متعلق به محذوف

مُوسَىٰ: مضاف الیه

وَفِرْعَوْنَ: واو عطف و معطوف

بِالْحَقِّ: جارومجرور متعلق به محذوف

لِقَوْمٍ: جارومجرور متعلق به نَتْلوا

يُؤْمِنُونَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر بارز واو

إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ(4)

إِنَّ: حرف مشبهة بالفعل

فِرْعَوْنَ: اسم إنّ و لفظا منصوب

عَلَا: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

(جمله فعلیه عَلَا در محل رفع خبر إنّ)

فِي الْأَرْضِ: جارومجرور متعلق به عَلا

وَ: واو عطف

جَعَلَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

أَهْلَ: مفعول و لفظا منصوب

هَا: مضاف الیه و محلا مجرور

شِيَعًا: مفعول دوم و لفظا منصوب

يَسْتَضْعِفُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

طَائِفَةً: مفعول و لفظا منصوب

مِّنْهُمْ: جارومجرور متعلق به صفت طائفة

يُذَبِّحُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

أَبْنَاءَ: مفعول و لفظا منصوب

هُمْ: مضاف الیه و محلا مجرور

وَ: واو عطف

يَسْتَحْيِي: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

نِسَاءَ: مفعول و لفظا منصوب

هُمْ: مضاف الیه و محلا مجرور

إِنَّهُ: حرف مشبه‍ة بالفعل و ضمیر در محل نصب اسم إنّ

كَانَ: فعل ماضی ناقص و ضمیر مستتر هو اسم کانَ

مِنَ الْمُفْسِدِينَ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر کانَ

جمله اسمیه (کانَ منَ المفسدینَ) در محل رفع خبر إنّ

وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ(5)

وَ: واو عطف

نُرِيدُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن

أَن نَّمُنَّ: حرف نصب و فعل مضارع منصوب و فاعل ضمیر مستتر نحن

عَلَى الَّذِينَ: جارومجرور متعلق به نمنَّ

اسْتُضْعِفُوا: فعل ماضی مجهول و نائب فاعل ضمیر بارز واو

فِي الْأَرْضِ: جارومجرور متعلق به اسْتُضْعِفُوا

وَ: واو عطف

نَجْعَلَهُمْ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن/ضمیر هُم مفعول و محلا منصوب

أَئِمَّةً: مفعول دوم و لفظا منصوب

وَ: واو عطف

نَجْعَلَهُمُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن/ ضمیر هُم مفعول و محلا منصوب

الْوَارِثِينَ: مفعول دوم و منصوب به یا

وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا كَانُوا يَحْذَرُونَ(6)

وَ: واو عطف

نُمَكِّنَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن

لَهُمْ: جارومجرور متعلق به نُمَكِّنَ

فِي الْأَرْضِ: جارومجرور متعلق به نُمَكِّنَ

وَ: واو عطف

نُرِيَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر نحن

فِرْعَوْنَ: مفعول و لفظا منصوب

وَهَامَانَ: واو عطف و معطوف

وَجُنُودَهُمَا: واو عطف و معطوف و هُمَا مضاف الیه و محلا مجرور

مِنْهُم: جارومجرور متعلق به نُرِيَ

مَّا: مفعول دوم و محلا منصوب

كَانُوا: فعل ماضی ناقص و ضمیر بارز واو در محل رفع اسم کانَ

يَحْذَرُونَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر بارز واو

(جمله فعلیه يَحْذَرُونَ در محل نصب خبر کانَ)

(جمله اسمیه کانَ يَحْذَرُونَ جمله صله و محلی از اعراب ندارد. )

وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ أُمِّ مُوسَىٰ أَنْ أَرْضِعِيهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحْزَنِي إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ(7)

وَ: واو عطف

أَوْحَيْنَا: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز نا

إِلَىٰ أُمِّ: جارومجرور متعلق به أَوْحَيْنَا

مُوسَىٰ: مضاف الیه و تقدیرا مجرور

أَنْ: حرف تفسیر

أَرْضِعِيهِ: فعل امر و فاعل ضمیر بارز یا و ضمیر (ه) در محل نصب مفعول

فَـ: حرف استیناف

إِذَا: ظرف شرط غیرجازم

خِفْتِ: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز تِ

(جمله فعلیه خِفْتِ در محل جر مضاف الیه)

عَلَيْهِ: جارومجرور متعلق به خِفْتِ

فَـ: فاء رابطه برای جواب شرط

أَلْقِيهِ: فعل امر و فاعل ضمیر بارز یا و ضمیر (ه) در محل نصب مفعول

فِي الْيَمِّ: جارومجرور متعلق به أَلْقِي

وَ: واو عطف

لَا تَخَافِي: فعل نهی و فاعل ضمیر بارز یا

وَ: واو عطف

لَا تَحْزَنِي: فعل نهی و فاعل ضمیر بارز یا

إِنَّا: حرف مشبهة بالفعل و ضمیر نَا در محل نصب اسم إن

رَادُّوهُ: خبر إنّ و ضمیر (ه) در محل جر مضاف الیه

إِلَيْكِ: جارومجرور متعلق به رَادُّوهُ

وَ: واو عطف

جَاعِلُوهُ: معطوف به رَادُّو و ضمیر (ه) در محل جر مضاف الیه

مِنَ الْمُرْسَلِينَ: جارومجرور متعلق به جاعِلُ

فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَحَزَنًا إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا كَانُوا خَاطِئِينَ(8)

فَـ: حرف عطف

الْتَقَطَهُ: فعل ماضی و ضمیر(ه) در محل نصب مفعول

آلُ: فاعل و لفظا مرفوع

فِرْعَوْنَ: مضاف الیه

لِيَكُونَ: فعل مضارع ناقص منصوب و ضمیر مستتر هو در محل رفع اسم کانَ

لَهُمْ: جارومجرور متعلق به عَدُوًّا

عَدُوًّا: خبر کانَ و لفظا منصوب

وَحَزَنًا: واو عطف و معطوف

إِنَّ: حرف مشبهة بالفعل

فِرْعَوْنَ: اسم إنَّ و لفظا منصوب

وَهَامَانَ: واو عطف و معطوف

وَجُنُودَهُمَا: واو عطف و معطوف و ضمیر هُمَا در محل جر مضاف الیه

كَانُوا: فعل ماضی ناقص و ضمیر بارز واو اسم کانَ

خَاطِئِينَ: خبر کانَ

(جمله اسمیه کانَوا خَاطِئِينَ در محل رفع خبر إنّ)

وَقَالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِّي وَلَكَ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰ أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ(9)

وَ: واو عطف

قَالَتِ: فعل ماضی

امْرَأَتُ: فاعل و لفظا مرفوع

فِرْعَوْنَ: مضاف الیه

قُرَّتُ: خبر برای مبتدای محذوف یا در تقدیر (هو)

عَيْنٍ: مضاف الیه و لفظا مجرور

لِّي: جارومجرور متعلق به محذوف؛ صفت برای قرة

وَ: واو عطف

لَكَ: جارومجرور متعلق به محذوف؛ صفت برای قرة

لَا تَقْتُلُوهُ: فعل نهی و فاعل ضمیر بارز واو و ضمیر(ه) در محل نصب مفعول

عَسَىٰ: فعل ماضی

أَن يَنفَعَنَا: حرف نصب و فعل مضارع منصوب و فاعل ضمیر بارز نا

(مصدر مؤول «أَن يَنفَعَنَا» در محل رفع فاعل عَسَیٰ)

أَوْ: حرف عطف

نَتَّخِذَهُ: فعل مضارع منصوب و فاعل ضمیر مستتر نحن و ضمیر(ه) در محل نصب مفعول

وَلَدًا: مفعول دوم و لفظا منصوب

وَ: واو حالیه

هُمْ: مبتدا و محلا مرفوع

لَا يَشْعُرُونَ: فعل نفی و فاعل ضمیر بارز واو

(جمله فعلیه «لَا يَشْعُرُونَ» در محل رفع خبر هُمْ)