تجزیه و ترکیب سوره منافقون

[دژدان]

تجزیه و ترکیب آیات سوره مبارکه ی منافقون

[دژدان]

وَأَنفِقُوا مِن مَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُن مِّنَ الصَّالِحِينَ(10)

_وَ: واو عطف

_أَنفِقُوا: فعل امر حاضر, جمع مذکر, (ن ف ق), صحیح- سالم, ثلاثی مزید- باب افعال, متعدی, معلوم, مبنی
■فعل و فاعل ضمیر بارز "واو"

_مِن مَّا: حرف جر, عامل, مبنی+ اسم موصول مشترک, معرفه, مبنی بر سکون
■جارومجرور متعلق به أَنفِقُوا

_رَزَقْنَاكُم: فعل ماضی, متکلم مع الغیر, (ر ز ق), صحیح- سالم, ثلاثی مجرد, متعدی, معلوم, مبنی+ ضمیر, جمع مذکر مخاطب, اسم, معرفه, مبنی
■فعل و فاعل ضمیر بارز "نا"+ مفعول و محلا منصوب

●جمله فعلیه [رَزَقْنَاكُم] جمله صله و محلی از اعراب ندارد.●

_مِّن قَبْلِ: جرف جر, عامل, مبنی+ ظرف, اسم, مبنی, نکره
■جارومجرور متعلق به أَنفِقُوا

_أَن يَأْتِيَ: حرف ناصبه, عامل, مبنی+ فعل مضارع منصوب, مفرد مذکر غایب, (ء ت ی), مهموز الفاء- ناقص یایی, ثلاثی مجرد, متعدی, معلوم, معرب
■فعل

_أَحَدَكُمُ: اسم, مفرد, مذکر مجازی, معرفه به اضافه, معرب, منصرف+ ضمیر, جمع مذکر مخاطب, اسم, معرفه, مبنی
■مفعول و لفظا منصوب+ مضاف الیه و محلا مجرور

_الْمَوْتُ: اسم, مفرد, مونث مجازی, معرب, معرفه به ال, معرب, منصرف
■فاعل و لفظا مرفوع

●جمله فعلیه [أَن يَأْتِيَ...الْمَوْتُ] در محل جر⬅️مضاف الیه●

_فَ: فاء عطف

_يَقُولَ: فعل مضارع, مفرد مذکر غایب, (ق و ل), معتل- اجوف واوی, ثلاثی مجرد, متعدی, معلوم, معرب
■فعل و فاعل ضمیر مستتر "هو"

●جمله فعلیه [يَقُولَ] در محل جر⬅️معطوف به أَن يَأْتِيَ...الْمَوْتُ●

_رَبِّ: اسم, مفرد, مذکر, معرفه, معرب, غیرمنصرف
■منادای مضاف

_لَوْلَا أَخَّرْتَنِي: حرف تحضیض, غیرعامل, مبنی+ فعل ماضی+ نون وقایه+ ضمیر متصل منصوبی, مفرد مذکر مخاطب, (ء خ ر), مهموز الفاء, ثلاثی مزید- باب تفعیل, متعدی, معلوم, مبنی
■فعل و فاعل ضمیر بارز "تَ"+ مفعول و محلا منصوب

●جمله فعلیه [لَوْلَا أَخَّرْتَنِي] در محل نصب⬅️ مقول القول●

_إِلَىٰ أَجَلٍ: حرف جر, عامل, مبنی+ اسم, مفرد, مذکر, نکره, معرب, منصرف
■جارومجرور متعلق به لَوْلَا أَخَّرْتَنِي

_قَرِيبٍ: اسم, مفرد, مذکر, نکره, معرب, منصرف
■صفت و لفظا مجرور

_فَ: فاء سببیه

_أَصَّدَّقَ: فعل مضارع منصوب, متکلم مع الغیر, (ص د ق), صحیح-سالم, ثلاثی مزید_باب افعال, متعدی, معلوم, معرب
■فعل و فاعل ضمیر مستتر "انا"

_وَ: واو عطف

_أَكُن: فعل مضارع ناقص مجزوم, متکلم وحده, (ک و ن), معتل- اجوف واوی, ثلاثی مجرد
■فعل و ضمیر مستتر "انا" اسم کَانَ و محلا مرفوع

_مِّنَ الصَّالِحِينَ: حرف جر, عامل, مبنی+ اسم فاعل, مذکر, جمع, مشتق, معرب, معرفه, ثلاثی مجرد
■جارومجرور: خبر کَانَ

[دژدان]

وَلَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْسًا إِذَا جَاءَ أَجَلُهَا وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ(11)

_وَ: واو استیناف

_لَن يُؤَخِّرَ: حرف نصب, عامل, مبنی+ فعل مضارع منصوب, مفرد مذکر غایب, (ء خ ر), مهموز الفاء, ثلاثی مزید- باب تفعیل, متعدی, معلوم, معرب
■فعل

_اللَّهُ: اسم علم, مفرد, مذکر, معرفه, معرب, غیرمنصرف
■فاعل و لفظا مرفوع

●جمله فعلیه [لَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ] جمله استیناف و محلی از اعراب ندارد.●

_نَفْسًا: اسم, مفرد, مذکر, نکره, معرب, منصرف
■مفعول و لفظا منصوب

_إِذَا: ظرف زمان, اسم, مبنی, نکره
■مفعول فیه

_جَاءَ: فعل ماضی, مفرد مذکر غایب, (ج ی ء), معتل- اجوف یایی- مهموز العین, ثلاثی مجرد, لازم, معلوم, مبنی, اعلال به قلب
■فعل

_أَجَلُهَا: اسم, مفرد, مذکر, معرفه به اضافه, معرب, منصرف+ ضمیر, مفرد مونث غایب, اسم, معرفه, مبنی
■فاعل و لفظا مرفوع+ مضاف الیه و محلا مجرور

●جمله فعلیه [جَاءَ أَجَلُ] در محل جر⬅️ مضاف الیه●

_وَ: واو حالیه

_اللَّهُ: مبتدا و لفظا مرفوع

_خَبِيرٌ: اسم, مفرد, مذکر, معرب, نکره, منصرف
■خبر و لفظا مرفوع

●جمله اسمیه [اللَّهُ خَبِيرٌ ] در محل نصب⬅️حال●

_بِمَا: حرف جر, عامل, مبنی+ اسم موصول مشترک, معرفه, مبنی بر سکون
■جارومجرور متعلق به خَبِيرٌ

_تَعْمَلُونَ: فعل مضارع, جمع مذکر مخاطب, (ع م ل), صحیح- سالم, ثلاثی مجرد, متعدی, معلوم, معرب
■فعل و فاعل ضمیر بارز "واو"

●جمله فعلیه [تَعْمَلُونَ] جمله صله و محلی از اعراب ندارد.●