موضوع: مسابقه جام حذفی تدبر در قرآن مجید

سلام دوستان عزیز،مثل اینکه من باید سوال بعدی رو طرح کنم
تفسیر آیه ای از سوره قصص
وَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهاً ءَاخَرَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ كُلُّ شَىْ‏ءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ‏لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ‏

به نام خدا. پیشنهاد شما خیلی عالیست. یک : گل مریم نیز در یکی از پست ها فرموده بودند که از جزءاول سؤال طرح شود ولی شرکت کنندگان رعایت نکردند. و دو این که : قرار بود بعد از اتمام مهلت در مورد آیه مورد سؤال بحث و گفتگو پیش آید و هر شرکت کننده ای پاسخ سؤال را بنویسد و در موردش صحبت کند که بازهم کاربران این نکته را فراموش میکنند که خودم هم جزء آن دسته هستم. علتش هم کم کاری مدیر تاپیک هست که تذکر نمیدهند و حضورشان در تاپیک فقط در حد سؤال مسابقه جواب دادن است. از پیشنهاد شما استقبال میکنم و موافق هستم.

با سلام و عرض تبريك به مناسبت سال نو
افرادي كه در مسابقه قبل تدبر در قرآ شركت كرده بودند به همرا ه پاسخ به سوال قبل و در نتيجه اعلام برنده مسابقه قبل
گل مريم
پاسخ: از تفسیر مجکع البیان


سوره : القصص آیه : 88
وَ لا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ
و مباد كه با خداى يكتا، خدايى ديگر بخوانى و بپرستى و يا خواسته خويشتن را جز از ذات پاك و بى‏همتاى خداوند يگانه بخواهى!
لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ
چرا كه جز ذات پاك و بى‏همتاى خدا، خداى ديگرى نيست.
كُلُّ شَيْ‏ءٍ هالِكٌ إِلاَّ وَجْهَهُ‏
هر چيزى جز ذات پاك او فناپذير و نابود شدنى است.
اين تعبير در آيه شريفه، بسان: «وجه الرأى» و «وجه الطريق» است كه تعبير نخست به مفهوم «خود راى» و ديدگاه، و تعبير دوّم به مفهوم «خود راه» مى‏باشد.
با اين بيان، «وجه اللّه» به مفهوم ذات پاك خداست و به همين جهت است كه «مجاهد» «الاّ وجهه» را به مفهوم «الاّ هو» معنا كرده است.

آيه شريفه نشانگر اين واقعيت هشداردهنده است كه همه پديده‏ها و اجسام فنا مى‏پذيرند و باز مى‏گردند، و باور و عقيده بزرگان نيز در مورد فناپذيرى جهان و انسان همين است كه همه اينها با چهره و صورت و سيماى خويش فنا مى‏پذيرند و دگرباره به همان صورت - از واقعيت و ماده‏اى كه محفوظ مانده است - پديدار مى‏گردند.

به باور پاره ‏اى منظور آيه اين است كه: همه پديده‏ ها و عملكردها جز آنچه براى خدا انجام گيرد و پاداش الهى باشد - فنا مى‏پذيرند؛ با اين بيان منظور از «وجه اللّه» كارى شايسته است كه در انجام آن هدف تنها خشنودى خدا باشد و او را بجويد و رو به بارگاه او آورد.
لَهُ الْحُكْمُ‏
فرمانروايى حقيقى و بى‏چون چرا از آن اوست...
وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ.
و سرانجام به سوى از بازگردانيده خواهيد شد تا در آنجا به پاداش و كيفر كارهايتان برسيد.
به باور پاره‏اى منظور اين است كه: داورى بندگان در سراى آخرت به دست اوست و نه هيچ كس ديگر.
(عتيق)
به نام خدا. سلام
كلمه اخلاص (لا اله الا الله ) در مقام تعليل جمله (و لا تدع مع الله الها آخر) است، يعنى براى اين گفتيم كه با خدا خدايى ديگر مخوان كه غير از او هيچ معبودى نيست. جمله بعد از كلمه اخلاص، كلمه اخلاص را تعليل مى كند، كه بيانش خواهد آمد.

شرح و توضيح اينكه توحيد خداوند را به (كل شى ء هالك الا وجهه) تعليل فرمود
(كل شى ء هالك الا وجهه ) - كلمه (شى ء) از نظر مصداق با كلمه (موجود) مساوى است، (هر چيزى كه موجود باشد چيز هم هست، و هر چه كه چيز باشد موجود نيز هست )، در نتيجه بر تمامى موجودات اطلاق مى شود حتى بر خداى تعالى، همچنان كه در آيه (قل اى شى ء اكبر شهاده قل الله ) مى بينيم كلمه (شى ء) بر خدا اطلاق شده، و كلمه (هلاك ) به معناى بطلان و معدوم شدن است.
دو كلمه (وجه ) و (جهت ) به يك معنا است، مانند كلمه (وعد) و (عده )، و وجه هر چيزى در عرف عام به معناى آن ناحيه اى از آن است كه با آن با غير روبرو مى شود و ارتباطى با آن دارد، همچنان كه وجه هر جسمى سطح بيرون آن است، و وجه انسان نيم پيشين سر و صورتش مى باشد، يعنى آن طرفى كه با آن با مردم روبرو مى شود، و وجه خدا چيزى است كه با آن براى خلقش نمودار است، كه خلقش هم با آن متوجه درگاه او مى شوند، و اين همان صفات كريمه او از حيات و علم و قدرت و سمع و بصر است و نيز هر صفتى از صفات فعل مانند صفت خلقت و رزق و احياء و اماته و مغفرت و رحمت و همچنين آيات داله بر خدا بدان جهت كه آيتند، وجه خدا مى باشند.
بنابراين هر موجودى كه تصور شود فى نفسه هالك و باطل است، و حقيقتى جز آنچه كه از ناحيه خداى تعالى به آن افاضه شود ندارد، و آنچه كه منسوب به خداى تعالى نباشد از حقيقت به طور كلى خالى است، و جز موهومى كه وهم متوهم آن را تراشيده نيست، و يا سرابى است كه خيال آن را به صورت حقيقت جلوه داده، مانند اصنام و بتها كه از حقيقت جز اين مقدار كه سنگ و يا چوب و يا فلز است ندارند، و اما اينكه رب و يا معبود باشند و نفع و ضرر يا اثر ديگرى داشته باشند حقيقت ندارد، و بيش از نامهايى كه از ناحيه پرستندگان آنها صورت گرفته چيز ديگرى نيستند.
و نيز مانند انسان كه از حقيقت جز اين مقدار بهره ندارد، كه موجودى است كه آفرينش خدا روحى و جسمى در او به كار برده، و او خودش صفات كمالى براى خود كسب كرده، اينها كه حقيقت انسان را تشكيل مى دهند همه صنع خدا و منسوب به اويند، و اما زايد بر اينها آنچه را كه عقل اجتماعى بر آن اضافه مى كند، همه موهوماتند كه ناچارى و اضطرار باعث شده آنها را معتبر بشمارد، مانند اينكه فلان انسان نيرومند، و آن يكى سلطان، و آن ديگرى رئيس، و آن چهارمى محترم، و آن پنجمى ثروتمند، و آن ششمى عزيز، و آن يكى صاحب اولاد، و ديگرى بازو و حمايت كننده دارد، همه اينها جز سرابى هالك و آرمانى كاذب، چيز ديگرى نيستند، و بر همين منوال هر موجود ديگرى را كه تحت تجزيه عقل بياوريم عبارت است از يك يا چند حقيقت و چند خرافه و موهوم.
پس، از حقيقت آن مقدارى در دست ما و نزد ما است كه خدا به فضل خود افاضه اش كرده باشد، و آن افاضه آيات اوست، كه بر صفات كريمه او از رحمت و رزق و فضل و احسان و صفات ديگرش دلالت مى كند.
پس حقيقتى كه در واقع ثابت است، و هرگز هلاكت و بطلان ندارد، عبارت است از صفات كريمه خدا، و آيات داله بر صفاتش، كه همه آنها با ثبوت ذات مقدسش ثابتند.
اين در صورتى است كه مراد از كلمه (هالك ) در آيه شريفه هالك فعلى باشد كه در اين صورت حاصل تعليل كلمه اخلاص به عبارت (كل شى ء هالك الا وجهه ) اين مى شود كه : هيچ اله - معبود به حق - جز خدا نيست، براى اينكه معبود وقتى معبود به حق است، كه خودش حقيقتى داشته باشد، و مشتمل بر واقعيتى غير هالك باشد، حقيقت و واقعيتى كه بطلان در او راه نيابد، و نيز تدبيرى در عالم داشته باشد، آنهم تدبيرى حقيقى و واقعى نه موهوم و خيالى، و وقتى معبود عبارت از چنين موجودى باشد، غير از خداى تعالى هيچ معبودى نخواهد بود، چون غير از او هر چه باشد، فى نفسه هالك و باطل است، مگر آن چيز كه وجه خدا و منسوب به اوست، پس در عالم هستى غير از خداى سبحان هيچ معبودى نيست.

بت پرستان هر چند كه وجود بت را هم منسوب به خداى تعالى مى دانند، و معترفند كه وجود آن از ناحيه خدا و وجه اوست، الا اينكه آنها را مستقل در تدبير دانسته و تدبير آنها را منسوب به خدا و احكام آنها را احكام خدا نمى دانستند، و به همين جهت آنها را مى پرستيدند، و خدا را نمى پرستيدند، و حال آن كه هيچ موجودى در هيچ اثرى مستقل نيست، پس در عالم هستى هيچ موجودى به غير از خداى سبحان مستحق پرستش نيست.
(عطيه سادات)

(آيه 88)- بالاخره چهارمين دستور، تأكيد مجددى است بر نفى هر گونه شرك، مى‏فرمايد: «و هيچ معبود ديگرى را با خدا مخوان» (وَ لا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ).

اين دستورهاى پى در پى كه هر كدام ديگرى را تأكيد مى‏كند، اهميت مسأله توحيد را در برنامه‏هاى اسلامى روشن مى‏سازد.
به دنبال اين دستورات چهارگانه، توصيفهاى چهار گانه‏اى از خدا مى‏كند، كه آنها نيز تأكيد پى در پى در مسأله توحيد است.
نخست مى‏گويد: «هيچ معبودى جز او نيست» (لا إِلهَ إِلَّا هُوَ).

«همه چيز جز ذات پاك او فانى و نابود مى‏شود» (كُلُّ شَيْ‏ءٍ هالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ).
و هنگامى كه دانستيم تنها چيزى كه در اين عالم باقى مى‏ماند ذات پاك خداست روشن مى‏شود هر چيز به نحوى با ذات پاك او پيوند و ارتباط داشته باشد از آن نظر فنا و هلاك براى او نيست.

«حكم و حاكميت (در جهان تكوين و تشريع) مخصوص ذات پاك اوست» (لَهُ الْحُكْمُ).
«و همه به سوى او باز گردانده مى‏شويد» (وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ).
توصيفهاى سه گانه اخير مى‏تواند دليلى بر اثبات توحيد و ترك هر گونه بت پرستى باشد كه در توصيف اول آمده است
با تشكر از كليه عزيزان برنده مسابقه گل مريم است،گل مريم عزيز ميتوانند سوال بعدي را طرح نمايند