موضوع: شناسنامه سوره های قرآن

سوره حمد: اولین سوره

ترتیب نزول: 5

محل نزول: مکه مکرمه

تعداد آیات: 7

تعداد کلمات: 29

تعداد حروف: 143

تعداد لفظ الله: 2

معانی سوره: شکر و سپاس

نامهای دیگر سوره: شکر - فاتحه - سبع المثانی - ام الکتاب - ام الفرآن - کنز اساس - شفاء - دعا - نور - واقیه - راقیه - رقیه .

ویژگی سوره: سرآغاز و افتتاحیه قرآن . خواندن این سوره در نمازهای یومیه واجب است. بیشترین القاب را در قرآن دارد. و این سوره دوبار نازل شده است.

موضوعات کلی سوره: از سه بخش تشکیل شده : خداشناسی . تبیین مساله هدایت و صراط مستقیم. اوصاف و نشانه های بندگان صالح خدا.

فضیلت قرائت این سوره :

- پیامبر اکرم (ص) : هر مسلمانی که سوره فاتحه را بخواند ثواب خواندن دوسوم قرآن و ثواب کسی که بر تمامی مومنان تصدق بدهد به او عطا میکنند.

- جهت رهایی از فقر چون داخل خانه شدی سلام کن و یکبار سوره حمد را بخوان.

- خواندن 70 بار سوره حمد برای هر دردی نافع است.

سوره القارعه : صد و یکمین سوره

ترتیب نزول : 30

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 11

تعداد کلمات : 36

تعداد حروف : 160

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: قارعه اسم فاعل از واژه قرع است . یعنی کوبنده و خرد کننده.

نامهای دیگر سوره: --------------

ویژگی سوره : کل آیات این سوره به موضوع قیامت اختصاص دارد که سنجش آمال انسانها و سرنوشت نهایی آنها در روز جزا و بالاخره مساله میزان و توزین اعمال را بیان میکند.

موضوعات کلی سوره : تمام آیات آن مربوط به روز قیامت است – سرگردانی و وحشت انسانها در روز قیامت – خرد شدن کوه ها و تپه ها و یکسان شدن آنها در روی زمین – سنجیدن اعمال خوب و بد انسانها.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام باقر (ع) : هرکه این سوره را بسیار تلاوت نماید خداوند اورا از فتنه دجال در دنیا و از حرارت جهنم در آخرت امان بخشد.

– به جهت برآمدن هر مطلب مهمی 180 بار این سوره را بخوان .
– جهت وسیع گشتن روزی این سوره را نوشته و باخود داشته باشید.

سوره التکاثر : صد و دومین سوره

ترتیب نزول : 16

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 8

تعداد کلمات : 28

تعداد حروف : 123

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: تکاثر از کلمه کثرت آمده و به معنای حرص و ولع شدید بر اندوختن مال دنیا است.

نامهای دیگر سوره: --------------

ویژگی سوره : تمام نعمتها و ثروتهای انسان از آن خداوند است و انسان در مورد آنها بازخواست میشود . و نباید آنها را وسیله تفاخر و تکاثر قرار داد.

موضوعات کلی سوره : ترسیم چهره زشت متکاثرین – مسابقه در کثرت مال و مباهات به کثرت ثروت – فرهنگ تکاثر و مادی گرایی – تمام اموال و ثروتها و فرزندان از آن خداوند است.

فضیلت قرائت این سوره :

– پیامبر اکرم (ص) : هرکس وقت خواب این سوره را بخواند از عذاب و فتنه قبر حفظ میشود.

– امام صادق (ع): هرکه این سوره را درنماز واجب بخواند حق تعالی ثواب صد شهید برای او بنویسد . و هرکه در نماز نافله بخواند خداوند ثواب پنجاه شهید برای او بنویسد. و در نماز واجبش چهل صف از ملائکه با او نماز کنند.
– جهت هر حاجتی 22 بار این سوره را بخوان و بعد از آن هزار بار صلوات بفرست.

– هرکه این سوره را بر صاحب سردرد بخواند دردش به اذن خداوند زایل گردد.

سوره والعصر : صد و سومین سوره


ترتیب نزول : 13

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 3

تعداد کلمات : 14

تعداد حروف : 73

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: عصر معانی مختلفی دارد. از جمله : روگار – شب و روز – نماز عصر – زمانه – برهه.

نامهای دیگر سوره: --------------

ویژگی سوره : پیام اصلی این سوره علارتند از : ایمان – عمل صالح – حمایت از حق و حق گرایی و گسترش دادن و حاکم نمودن آنها در جامعه.

موضوعات کلی سوره : سوگند به عصر جهت بیان عظمت و قداست آن - ایمان و عمل صالح انسان برای جلوگیری از سقوط و خسران – صبر و استقامت انسان و توصیه و سفارش آن به دیگران .
فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع) : هرکه این سوره را در نمازهای نافله بخواند خداوند او را در روز قیامت با روی نورانی و دندان خندان و چشم روشن و خوشحال مبعوث گرداند تا او را داخل بهشت گرداند.

– هرکه این سوره را بر فرد افسرده خواند از افسردگی بدرآید.
– اگر این سوره را بر کسی که تب داشته باشد بخوانید تب او زایل شود.

سوره همزه : صد و چهارمین سوره


ترتیب نزول : 32

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 9

تعداد کلمات : 33

تعداد حروف : 134

تعداد لفظ . الله : 2

معانی سوره: همزه صیغه مبالغه از واژه همز است و به معنای عیب جو میباشد.

نامهای دیگر سوره: لمزه ( بسیار سرزنش کننده و مسخره کننده).

ویژگی سوره : پیام آور مال و ثروت اندوزان – پول پرستان - ثروتمندان – محتکران و سودجویان که به جای خداوند مال و ثروتشان را میپرستند.

موضوعات کلی سوره : منع کردن انسان از عیب جویی – بدگویان و انتقادگران که غیبت مردم را میکنند – سخن چینان و دو به هم زنان – دلقکان و مسخره کنندگان مال و ثروت.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع): هرکه این سوره را در نمازهای فریضه بخواند خداوند فقر را از او دور گرداند و روزی او را فراخ گرداند و اورا به مرگ بد نمیراند.
– هرکه این سوره را در نماز مستحبی بسیار خواند مال و روزی او بسیار شود.
– هرکه این سوره را بر چشم دردناک بخواند خداوند اورا از آن درد گشایش دهد.

سوره فیل : صد و پنجمین سوره


ترتیب نزول : 19

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 5

تعداد کلمات : 23

تعداد حروف : 97

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: فیل نام حیوانی است .

نامهای دیگر سوره: الم تر .

ویژگی سوره : این سوره یکی از سوره های تاریخی است که داستان مهمی را در قالب عبارات و آیات بسیار کوتاه و درعین حال بسیار محکم و رسا و به عنوان درس عبرت به عنوان داستان اصحاب فیل بیان میکند.

موضوعات کلی سوره : شرح داستان ابرهه و اصحاب فیل و ابابیل را بطور کامل بیان میکند.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع) : هرکه این سوره را در نمازهای واجب بخواند برای او شهادت دهند در قیامت هر دشت و کوهی و کلوخی که او از جمله نمازگزاران بوده است . و حق تعالی ندا فرماید که : راست گفتید شهادت شما را قبول کردم . ای ملائکه اورا بی حساب داخل بهشت کنید که من اورا و عمل اورا دوست میدارم.
– هرکه این سوره را درجنگ بخواند قوی دل و مصمم گردد و از هرگونه قذف و فسخی مبرا گردد.

سوره قریش: صدو ششمین سوره


ترتیب نزول : 29

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 4

تعداد کلمات : 17

تعداد حروف : 76

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: این سوره در مورد قبله قریش نازل شده است.

نامهای دیگر سوره: ایلاف ( گرفته شده از واژه الفت به معنی ایجاد محبت در دل انسانها).

ویژگی سوره : پیام آور سرکوب نمودن اصحاب فیل در میان قریش با وحدت و اتحاد و در دلهایشان انس و الفت به وجود آورد و به اجتماعشان انسجام و استحکام بیشتری بخشید.

موضوعات کلی سوره : الطاف و نعمتهای الهی نسبت به قریش را بازگو میکند.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع) : هرکه این سوره را بسیار تلاوت نماید چون مبعوث شود بر اسبی از اسبان بهشت سوار شود تا برسر مائده نور بنشیند.

سوره ماعون : صد و هفتمین سوره

ترتیب نزول : 17

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 7

تعداد کلمات : 25

تعداد حروف: 114

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: ماعون از ریشه معن گرفته شده و به معنای زکات لوازم ضروری و اولیه خانه میباشد.

نامهای دیگر سوره: اریت الذی.

ویژگی سوره : شناساندن کافران و مسلمانان کافر صفت که همواره بی رحم و بی انصاف و بی مروت بوده و با این عمل خود دیگران راهم تشویق میکنند.

موضوعات کلی سوره : معرفی گروه کافران و بی دینان و مسلمانان کافرصفت.

فضیلت قرائت این سوره :

– پیامبر اکرم (ص) : هرکس این سوره را بخواند خداوند اورا بیامرزد اگر زکات سالش را داده باشد.

– امام باقر (ع) : هرکه این سوره را در نمازهای فریضه و نافله بخواند از جماعتی باشد که خداوند نماز و روزه ایشان را قبول فرموده است و او را در قیامت به اعمال دنیا حساب نکنند.
– به نیت کسب فتوحات عظیمه از شب دوشنبه تا پانزده شب هر شب پانزده بار این سوره را بخوانید. و در پایان هر کدام بگویی : یا ایها الذین آمنو ارکعو و اسجدو و اعبدو ربکم و افعلو الخیر لعلکم تفلحون. و بعد پانزده مرتبه صلوات بفرستید و در پایان همه به سجده رفته و حاجت خود را بگویید.

سوره کوثر : صد و هشتمین سوره

ترتیب نزول : 15

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 3

تعداد کلمات : 10

تعداد حروف : 43

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: کوثر صیغه مبالغه است . و بر زیادت دلالت میکند و از واژه کثرت آمده است.

نامهای دیگر سوره: انا اعطینا.

ویژگی سوره : کوتاه ترین سوره قرآن . با وجود کوتاه بودن از پیشگویی پنج مورد : ( کثرت نسل – کثرت پیروان – جاودانه بودن آئین توحید – بی نتیجه ماندن مخالفتهای دشمنان – بی نصل بودن دشمنان ) خبر میدهد.

موضوعات کلی سوره : خیرات و برکات زیاد خداوند به پیامبر (ص) – پیشگویی های مهم به مردم – قربانی کرن حیوانات برای افراد فقیر – محکوم کردن دشمنان اسلام به فنا و نابودی.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام جعفربن محمد (ع) : هرکه این سوره را در نمازهای فریضه و نافله بسیار بخواند خداوند در قیامت او را از حوض کوثر آب دهد و او را در سایه درخت طوبی و در جوار حضرت رسول (ص) جای دهد.

– اگر خواهی کسی را از خود دور کنی 9 مرتبه این سوره را بخوان .

– از برای غنا و تونگری دو رکعت نماز به جهت قضاء حاجت و به نیت اینکه خداوند قادر و متعال تورا غنی و صاحب ثروت کند در روز چهار شنبه بخوان و در هر رکعت چهل بار سوره کوثر را بعد از حمد بخوان.

سوره کافرون: صد و نهمین سوره

ترتیب نزول : 18

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 6

تعداد کلمات : 27

تعداد حروف : 99

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره: کافران یعنی اشخاصی که خداوند را انکار میکنند.

نامهای دیگر سوره: جحد ( اتکار ) – مقشقشه ( دوری و برائت ) – عبادت.

ویژگی سوره : پیامبر اکرم (ص): سوره کافرون ربع قرآن میباشد.
پیام آور عبادت بتها و غیر خدا آن هم بطور قاطع و صریح انسان را از شرک و نفاق دور نکه میدارد و پاک و بری میماند.

موضوعات کلی سوره : معرفی افراد بت پرست – کرنش انسانهای مومن و خداپرست در مقابل خداوند.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع): هرکه این سوره و سوره اخلاص را در نماز فریضه بخواند خداوند او را و پدرو مادرش را و فرزند پدر و مادرش را بیامرزد و اگر شقی باشد نام او را از دیوان اشقیا محو نماید و در دیوان سعدا بنویسد. و او را در زندگانی دنیا سعدتمند بدارد و او را شهید بمیراند و شهید مبعوث گرداند.
– بعد از نماز صبح جمعه و بل از طلوع خورشید این سوره را ده با بخوان و صد صلوات بفرست. انشاءالله هر مرادی که داشته باشی حاصل میگردد.

سوره نصر : صد و دهمین سوره


ترتیب نزول : 114

محل نزول : مدینه منوره

تعداد آیات : 3

تعداد کلمات : 19

تعداد حروف : 80

تعداد لفظ . الله : 3

معانی سوره: در این سوره منظور نصرت الهی است.

نامهای دیگر سوره: اذا جاء – تودیع ( وداع کردن ).

ویژگی سوره : آخرین سوره نازله قرآن است . و فتح مکه را پیشگویی نموده و از آن خبر میدهد . و نیز از فوت پیامبر (ص) خبر میدهد.

موضوعات کلی سوره : پیشگویی فتح مکه – پیشگویی ایمان آوردن مردم - اشاره به رحلت پیامبر (ص) – شکر گذاری انسان از نعمتهای خداوند – توبه پذیری و رحمت و لطف بی پایان پروردگار.

فضیلت قرائت این سوره :

– امام صادق (ع): هرکه این سوره را در نماز فریضه یا نافله بخواند خداوند او را بر جمیع دشمنان نصرت دهد . وچون از قبر بیرون آید با او نامه ای باشد گویا . و در آن نامه امان از صراط و از آتش جهنم و صدای جهنم باشد. و بر هر چیز که بگذارد او را بشارت به نیکی دهند تا داخل بهشت شود . و از برای او در دنیا اسباب خیر آنقدر حق تعالی بکشاید که بخاطرش خسور نکرده باشد و آرزوی آن نداشته باشد.