موضوع: اموزش قواعد عربی

سلام دوستان عزیز شب بر همگی خوش

لیست دروس ارائه شده در بخش صرف
۱ . الصفه المشبهه
۲. افعل التفضیل
۳. اسم المکان و الزمان
۴. المذکر و المونث
۵. جمع المذکر السالم
۶. جمع المونث السالم
۷. جمع المکسر
۸. احکام المثنی
۹. اسم الموصول
۱۰. صله الموصول
۱۱.اسما الشرط
۱۲. التصغیر



لیست دروس ارائه شده در بخش نحو
۱. الفاعل
۲. نائب الفاعل
۳. المبتدا و الخبر
۴. اسم کان و اخواتها
۵. اسم کاد و اخواتها
۶. لای نفی جنس
۷. ضمیر شان
۸. الاختصاص
۹. الاستغاثه
۱۰. التنازع
۱۱. المنادی
۱۲. الندبه
۱۳.الترخیم

صفت مشبه
تعریف صفت : در زبان فارسی یاد گرفتیم که صفت برای بیان ویژگی یک شخص یا یک شیء به کار میرود.
در کل صفت مشبه برای بیان ویژگی ثابت در فرد بکار میرود.

✔✔✔مهمترین نکات صفت مشبه

دارای اوزانی از قبیل: فعیل / فَعل/ فعلان/ فَعَل میتوان اشاره کرد.
مثال: فعیل( شریف)
فعلان( عطشان )
فَعَل( حَسَن)
فَعل(صبر)
هر اسمی که بر این وزن ها می آید اگر معنی صفت بدهد ، بعنوان صفت مشبه نقش میپذیرد. مانند: فَضیله، هَزیمه، حَسَن.

اگر صفت مشبه بر رنگ و عیب دلالت کند بر این دو وزن افعَل و فَعلاء دلالت میکند:
مثال:
اخضر / خضراء : ازرق/ زرقاء
احمر / حمراء
باید دقت کنید که این دو وزن با اسم تفضیل اشتباه نشود. چون صفت مشبه افعل و فعلاء فقط و فقط بر رنگ و عیب دلالت میکنند در حالیکه اسم تفضیل بر برتری داشتن دلالت دارد.

موضوع : نائب فاعل



اهداف درس:
۱‌. آشنایی با فعل مجهول و نائب فاعل
۲. بیان نحوه ساختن فعل مجهول از فعل معلوم
۳. بیان عوامل حذف فاعل


فاعل: اسمی است مرفوع که فعل تام معلوم قبل از آن ذکر میشود.
که فاعل بصورت اشکال زیر از جمله:
اسم ظاهر / ضمیر متصل / ضمیر منفصل در جمله می آید.

نائب فاعل اسمی است مرفوع که بعد از فعل مجهول می آید که در اصل مفعول بوده است.
: نائب فاعل مانند فاعل گاه به صورت اسم ظاهر و ضمیر بارز ‌و مستتر می آید.
و از لحاظ مذکر و مونث مانند فعل و فاعل عمل میکند. مانند: مریم نُصِرت

: چنانچه فعل بیش از یک مفعول داشته باشد مفعول اول نائب فاعل و مرفوع و بقیه مفعول ها به حالت خود باقی می مانند.

: اگر فاعل متعدی نباشد و مفعول به نداشته باشد ظرف و جارومجرور بعنوان نایب فاعل در جمله قرار میگیرند. مانند: یوم یُنفَخُ فی الصور... فی الصور جارومجرور به عنوان نایب فاعل در جمله عمل میکند.
و صیم یوم کامل که صیم فعل مجهول و یوم به عنوان نایب فاعل است.

توجه کنید که اگر مجرور ما مونث بود پس علامت تانیث به فعل ملحق نمی شود. مثال: مُرَّ بهند



فعل مجهول : فعلی است که فاعل نداشته باشد و نائب فاعل جایگزین آن شده باشد . مانند: سُرِقَ البیتُ
نحوه ساختن فعل مجهول:
برای ساختن فعل مجهول ابتدا فاعل را از جمله حذف میکنیم و اگر فعل ماضی باشد بر وزن * فُعِلَ* و اگر فعل مضارع باشد فعل بر وزن * یُفعِلُ* می آید . و مفعول را جایگزین فاعل میکنیم و اعراب فاعل را می گیرد.

: اگر فاعل و مفعول از لحاظ جنس با هم متفاوت باشند پس از اینکه فاعل را حذف کردیم باید فعل متناسب با نائب فاعل بیاید.
مانند: سَرَقَ علیُ محفظهً = سُرِقَت محفظه
و نکته دیگر اینکه تنها فعل های متعدی میتوانند مجهول شوند.



عوامل حذف فاعل:
الف) ممکن است گوینده فاعل را بشناسد ولی مایل به افشای آن نباشد: سُرِقَ البیتُ
ب) گوینده فاعل را نشناسد: مثلا قُتِلَ علیُ که گوینده در جریان نییت که چه کسی قاتل علی است.

فاعل به علت شهرت زیاد نیازی به ذکر اسم ان نیست.
مثلا : خُلِقَ الانسانُ ... که الله به دلیل شهرت فراوان نیازی له ذکر الله نیست.

[SIZE=7]

سلام خدمت دوستان عزیز و دانشجویان محترم.

طاعات و عبادات شما قبول.

جلسه امشب (اسم زمان و اسم مکان )






اسم مکان : اسمی است که بر مکان وقوع فعل دلالت دارد .
و اگر از فعل ثلاثی مجرد( ریشه فعل تنها از سه حرف اصلی تشکیل شده باشد) ساخته شود بر وزن مَفعَل و مَفعِل می آید. مانند: یَطبَخ: مَطبَخ / یَضرِب: مَضرِب

و اگر بخواهیم از فعل ثلاثی مزید ، اسم مکان بسازیم بر وزن اسم مفعول می آید . مانند : یجتمع: مُجتَمَع


اسم زمان: اسمی که بر زمان وقوع حادثه و زمان انجام فعل دلالت میکند .
اسم زمان از فعل ثلاثی مجرد و مزید مانند اسم مکان ساخته می شود ولی با این تفاوت که اسم زمان بر زمان وقوع دلالت میکند. مانند: یَغرِب= مَغرِب * زمان غروب* / یشرق= مشرِق

اگر کلمه ای اسم زمان و مکان بود آن اسم ها مشتق هستند نه جامد

جمع اسم های مکان و زمان بر وزن مفاعل می آید مانند مَلعَب: ملاعِب / مسجد: مساجد
[

/SIZE]

عزیزان سوالی داشتید بفرمایید.

سلام دوستان عزیزم.
طاعات و عبادات همگی قبول حق.

سلام دوستان عزیز.
جلسه امشب در مورد تصغیر اسم

تصغیر مترادف تحقیر است ، کوچکی چیزی که در مورد ان صحبت می شود.
تصغیر یعنی افزودن ی ساکن بعد از حرف دوم .

تصغیر ۳ وزن دارد.
۱ دلالت بر تحقیر .فُعَیل ( رُجَیل) ۲ . دلالت بر تقلیل فُعَیعِل( دُرَیهِم) ۳. دلالت بر دوست داشتن بُنَیّ

حکم اسم مصغر این است که حرف اول ان ضمه و حرف دوم ان فتحه میگیرد.
مانند : عُبَید.

نکته: اگر اسم از ۴ حرف بیشنر باشد حرف بعد از (ی ) را کسره می دهیم. دِرهَم (دُرَیهِم) اما اگر دارای علامت تانیث و ان زائد در علم و صفت باشد کسره بعد از یا را نمی پذیرد.
مُهرَه (مُهَیرَه) سَکران ( سُکَیران)

نکته: اگر دومین حرف از اسم حرف عله باشد و منقلب از حرف دیگری باشد در تصغیر ادغام می شود. مانند: باب . بُوَیب

اگر سومین حرف عله باشد الف و واو به یاء تبدیل می شود و در یاء تصغیر ادغام می شود. مانند: عُصَی‌ّ در عصا = عصا دارای حرف عله الف است و چون سومین حرفش حرفه عله داره پس تبدیل به ( ی )می شود

نکته: اگر چهارمین حرف اسمی واو و الف باشد هر کدام از انها در تصغیر به یاء مبدل می شوند.
عُصفُور ( عُصَیفیر)= عصفور که چهارمین حرفش واو است پس در تصغیر به یاء مبدل شده است.