موضوع: احاديث و فقه امام حسن عسكرى علیه السلام

مقدمه

راويان و مورخان اتفاق نظر دارند كه حضرت امام حسن عسكرى داناترين شخص زمان خود و از موهبتهاى الهى بى نظيرى برخوردار بود.

هرگز كسى را ياراى رقابت علمى با ايشان نبود و همانگونه كه مورخان گفته اند:

عاليترين مرجع فقهى زمان بود و احكام شريعت از ايشان آموخته مى شد. مجموعه هاى حديثى را برايشان عرضه مى كردند و در صورتى كه اجازه مى داد به آن عمل مى كردند. مثلا كتابى از احمد بن عبداللّه بن خانبه به ايشان عرضه كردند. پس از خواندن آن فرمودند: ((احاديث آن صحيح است پس بدان عمل كنيد))(فلاح السائل .).

در اين جا پاره اى از احكام و احاديث فقهى امام را به اختصار مى آوريم :

علما و روايات ايشان

راويان و عالمان دين به احاديث حضرت اهتمامى تمام داشتند زيرا گوى سبقت راستى را برده بود و همچنين از سنت قطيعه به شمار مى رفت كه طبق اعتقاد شيعيان اثناعشرى بدان واجب است .

چند تاى اين احاديث را در زير نقل مى كنيم :

1- حافظ بلاذرى از طريق رجال خود چنين نقل مى كند:
حسن بن على بن محمد بن على بن موسى - امام عصر خود به اعتقاد اماميه - در مكه ما را چنين گفت :

((پدرم امام هادى از پدرش امام جواد از پدرش اما رضا از پدرش ‍ موساى كاظم از پدرش امام صادق از پدرش باقر العلوم از پدرش ‍ سيدالساجدين از پدرش سيد الشهدا از پدرش اميرالمؤ منين از پيامبر اكرم سيد انبيا برايم نقل كرد كه : جبرئيل سرور ملائكه گفت كه خداوند متعال مى فرمايد: من خداوند يكتا هستم كه جز من خدايى نيست پس ‍ هر كه به توحيد من اعتراف كند به حصن و امان من در آمده و هر كس ‍ وارد آن شود از عذابم ايمن خواهد بود))(اعيان الشيعه ، ج 4، ق 3، ص 308 - 309.).

2- ابن جوزى حديث زير را نقل مى كند:
((امام حسن عسكرى اين حديث را از پدران بزرگوار خود نقل كرده است و جدم آن را در كتاب خود به نام ((تحريم الخمر)) آورده است آن را نقل مى كنم و سوگند مى خورم به خداوند كه او مى گفت : به خدا قسم شنيدم كه ابو عبداللّه حسين بن على مى گفت : خدا بر خود گواه مى گيرم كه شنيدم عبداللّه بن عطارى هروى مى گفت : قسم به خداوند شنيدم كه عبدالرحمن بن عبيد بيهقى مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه ابوعبداللّه حسين بن محمد دينورى مى گفت : خدا را شاهد مى گيرم كه شنيدم احمد بن عبداللّه شيعى مى گفت : سوگند به خدا كه شنيدم امام حسن عسكرى مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه على بن موسى الرضا مى گفت : خدا را بر خود گواه مى گيرم كه شنيدم امام صادق مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه امام سجاد زين العابدين مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه پدرم حسين بن على مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه پدرم على بن ابى طالب مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه پيامبر اكرم - صلى اللّه عليه و آله - مى فرمود:(ظاهرا اين عبارت : ((به خدا سوگند شنيدم كه جبرئيل مى گفت )) حذف شده است .) به خدا سوگند شنيدم كه ميكائيل مى گفت : به خدا سوگند شنيدم كه اسرافيل مى گفت : خدا را در لوح محفوظ بر خود گواه مى گيرم كه شنيدم خداوند فرمود:

شرابخوار چون بت پرست است )).

ابو نعيم فضل بن دكين مى گويد: اين حديث صحيح است و خاندان عصمت و طهارت و جماعتى آن را از پيامبر اكرم - صلى اللّه عليه و آله - نقل كرده اند(مراءة الزمان ، ج 6، ص 192 (نسخه عكسى ).).

اينها برخى از احاديثى بود كه از امام حسن عسكرى - عليه السلام - نقل شده است .

میلاد نور مبارک