موضوع: غدير از ديدگاه معصومان (ع )

غدير از ديدگاه معصومان (ع )

اساس مذهب تشيع بر دو حديث پايه گذارى شده است :

يكى حديث ثقلين ⁽¹⁾ كه پيامبر اكرم (ص ) در كمتر از نود روز در چهار مكان آن را به مردم گوشزد كرد و ديگرى حديث غدير.

ممكن است گفته شود،حديث دوم ، مكمل حديث اول است . سفارش بيش از حد پيامبر (ص ) درباره قرآن و عترت و نيز اصرار آن حضرت بر امامت و جانشينى بلافصل امير مومنان (ع ) نمايانگر اين حقيقت است كه حضرتش نگران آشوبى بود كه امت اسلامى بعد از آن حضرت ،با آن رو به رو مى شود.

اهميت دادن به غدير، اهميت دادن به رسالت پيامبر گرامى اسلام است .
ما در اين قسمت ، واقعه غدير را از زبان عارفان واقعى غدير؛ يعنى امامان معصوم سلام الله عليهم اجمعين مورد مطالعه قرار میدهيم .

   

1- حديث ثقلين در بيشتر كتابهاى اهل سنت وارده شده است . ما به پاره اى از آنها اشاره مى كنيم . السنه ،شيبايى ص 337 و 629،حديث 1551؛ صحيح برمذى ، ج 3،ص 110-109؛ العلل الوارده ،دارقطنى ، ج 6،ص 236، حديث 1098، فضائل الصحابه ، احمد بن حنبل ، ج 1،ص 171، و ج 2،ص 585 و 786؛ المصنف ، ج 10،ص 505، حديث 1026؛ ابى داود، ج 2،ص 185 منتخب عبدين حميد،ص 107، حديث 240؛ طبقات كبرى ، اين سعد، ج 2،ص 194؛ صحيح مسلم ، ج 4،ص ‍ 1873.

1- حضرت رسول اكرم (ص ):

شيخ صدوق در كتاب امانى روايتى از امام باقر (ع ) و آن حضرت از پدرش و از جدش نقل مى كند كه :

روزى رسول اكرم (ص ) رو به امير مومنان (ع ) كرد كرد و فرمود:

اى على ، خداوند آيه شريفه يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك را درباره ولايت تو، بر من نازل كرد، آنچه را كه به من امر شده از ولايت تو، اگر تبليغ نكنم هر آينه عملم باطل است و كسى كه خدا را بدون ولايت نو ملاقات كند، بدرستى عملش باطل است . اى على ، من نمى گويم جز قول خدا را ^{(امانى شيخ صدوق ،مجلس 74،ص 400.)}

2- امير مومنان على (ع ):

سليم بن قيس هلالى به بيعت امير مومنان (ع ) با ابوبكر اشاره كرده مى گويد:
ثم اقبل عليهم على فقال : يا معشر المسلمين و المهاجرين و الانصار انشدكم الله اسمعتن رسول الله يقول يوم غدير خم كذا فلم يدع شيئا قاله عنه رسول الله الا ذكر هم اياه قالو نعم ^{(مجله ترائنا،شماره 4،سال پنجم به نقل از سليم بن قيس ،ص 41.)}؛ اى مسلمانان و مهاجران و انصار،آيا نشنيدند كه رسول خدا (ص ) روز غدير خم چنين و چنان فرمود. سپس تمام چيزهايى را كه پيامبر فرموده بود به مردم يادآورى كرد، همگى گفتند: بله .
در اين زمينه مى توان به احتياجات اميرالمومنان على (ع ) اشاره كرد. از جمله استدلال آن حضرت براى ابوبكر كه فرمود: بر اساس حديث پيامبر (ص ) در روز عيد غدير،آيا من مولاى تو و هر مسلمانى هستم يا تو؟ ابوبكر گفت : شما ^{(خصال شيخ صدوق ، ص 505، باب اربعين ، حديث 30.)}
و همچنين ابى الطفيل مى گويد: در روز شورا در خانه بودم و شنيدم كه على (ع ) گفت : آيا كسى غير از من در ميان شما هست كه پيامبر (ص ) به او گفته باشد: من كنت مولا فعلى مولاه اللهم و ال من والاه و عاد من عاداه همگى گفتند: نه ^{(امالى شيخ صدوق ، ج 1 ص 342.)}.

3 - حضرت فاطمه زهرا(س ):

ابن عقده در كتاب معروفش الولايه و شاگردش ابوبكر جعابى از محمد بن اسيد روايت كرده كه از فاطمه زهرا سوال شد: آيا پيامبر (ص ) قبل از رحلتش درباره امامت امير مومنان چيزى فرمود؟ آن حضرت در جواب فرمود:
و عجبنا انسيتم يوم غدير خم ^{(اثبات الهداة ، ج 2، ص 112، حديث 473 ؛ مناقب ابن شهر آشوب ،ج 3 ص 25 - 26.)}؛ عجبا آيا روز غدير خم را فراموش كرديد؟
از فاطمه بنت الرضا از فاطمه بنت الكاظم (حضرت معصومه (س )) از فاطمه بنت الصادق از فاطمه بنت الباقر از فاطمه بنت حسين از ام كلثوم دختر فاطمه بنت النبى اكرم (ص ) نقل شده كه پيامبر (ص ) در روز عيد غدير فرمود: من كنت مولاه فعلى مولاه ^{( اثبات الهداة ج 2 ص 112 ؛ احقاق الحق ، ج 16 ص 282.)}

4 - امام حسن (ع ):

از امام جعفر صادق (ع ) چنين روايت شده است : امام حسن (ع ) هنگامى كه مى خواست با معاويه موادعه كند رو به او كرده ، فرمود: امت مسلمان از پيامبر (ص ) شنيدند كه درباره پدرم فرمود: انه منى بمنزلة هارون من موسى . همچنين ديدند كه پيامبر (ص ) ايشان را در غدير خم به عنوان امام نصب كرد. ^{(امالى شيخ صدوق ، ج 2، ص 171.)}

5 - امام حسين (ع ):

امام سليم بن قيس در كتابش مى نويسد:

امام حسين (ع ) قبل از مرگ معاويه ، خانه خدا را زيارت كرد. سپس بنى هاشم را جمع كرده ، فرمود: آيا مى دانيد پيامبر اكرم (ص ) على (ع ) را در روز غدير خم نصب كرد؟ همگى گفتند: بله . ^{(معانى الاخبار،ص 65 بحارالانوار،ج 37،ص 223)}

6 - امام زين العابدين (ع ):

ابن اسحاق تاريخدان معروف مى گويد:
به على بن حسين گفتم : من كنت مولاه فعلى مولاه يعنى چه ؟
حضرت فرمود: اخبرهم انه الامام بعده ؛ به آنها خبر داد كه اوست امام بعد از خودش .^{(معانى الاخبار،ص 65 بحارالانوار،ج 37،ص 223)}

7 - امام محمد باقر (ع ):

ابان ابن تغلب مى گويد:
از امام باقر (ع ) درباره گفته پيامبر من كنت مولاه فعلى مولاه پرسيدم ،
آن حضرت در پاسخ فرمود: اى ابا سعيد، پيامبر فرمود: امير مومنان در ميان مردم جايگزين من خواهد بود. ^{(معانى الاخبار،ص 66)}

8 - امام جعفر صادق (ع ):

زيد شحام گويد: نزد امام صادق بودم ، مردى از معتزله ،از ايشان درباره سنت مى پرسيد. حضرت در پاسخ فرمود: هر چيزى كه فرزند آدم به آن نياز دارد (حكم آن ) در سنت خدا و پيامبر(ص ) وجود دارد و چنانچه سنت نبود،خداوند هرگز بر بندگان احتجاج نمى كرد. آن مرد پرسيد: خداوند چگونه با چه چيزى بر ما احتجاج مى كند؟
حضرت فرمود:
اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام دينا و بدين وسيله ولايت را تمام گردانيد و اگر سنت يا فريضه تمام نبود، خدا به آن احتجاج نمى كرد. ^{(تفسير برهان ج 1 ص 446)}

9 - امام موسى كاظم (ع ):

عبدالرحمن بن حجاج از حضرت موسى بن جعفر عليه السلام درباره نماز در مسجد غدير خم پرسيد.
آن حضرت در پاسخ فرمود: صل فيه فان فيه فضلا و قد كان ابى يامر بذلك ^{(اصول كافى ج 4، ص 566.)}
در آن نماز بخوان ، بدرستى كه در آن ، فضل فراوان وجود دارد و پدرم به آن امر كرد.