موضوع: اجازه گرفتن قبل از ورود به خانه افراد

اگر فردی می‏خواهد وارد خانه کسی شود، بدون اعلام و اذن قبلی حق‏ ورود ندارد. این سه آیه اختصاص به موضوع زن ندارد ولی بیشتر به موضوع‏ زن ارتباط دارد. آیه این است: «یا ایها الذین امنوا لا تدخلوا بیوتا غیر بیوتکم حتی تستأنسوا و تسلموا علی اهلها؛ ای اهل ایمان‏ هرگز به خانه‏ای غیر از خانه شخصی خودتان ( خانه خودتان مستثنی است و حتی به خانه پدر و مادر و خواهرتان و به خانه برادرتان) به طریق اولی‏ سرزده وارد نشوید مگر آنکه قبلا استیناس کنید و بر اهل آن خانه سلام کنید (سوره نور، آیه 27). " استیناس کنید " یعنی انس و الفت و آرامش اهل آن خانه را جلب‏ کنید. این یک نکته بسیار روشنی است که زندگی داخلی و خانوادگی هر کس‏ مخصوص خودش است و هر کسی از هر کس دیگر برای داخل زندگی خود رو در بایستی دارد و لهذا اگر کسی سرزده داخل زندگی انسان شود انسان یک حالت‏ فزع و دستپاچگی پیدا می‏کند. قرآن کریم می‏گوید این کار را نکنید، سرزده به‏ خانه کسی وارد نشوید، قبلا استیناس کنید، کاری کنید که فزع آنها از بین‏ برود، یعنی خبر و اطلاع بدهید.

در قدیم معمول نبوده است که در خانه‏ها را ببندند ( و الان در بعضی‏ دهات همین طور است). در شهرها معمول است که در خانه‏ها از پشت بسته‏ است و اگر کسی سر زده هم بخواهد وارد شود در باز نیست، باید زنگ و یا کوبه در را بزند تا در را باز کنند. عرب جاهلیت هرگز رسم نداشت که‏ وقتی می‏خواهد داخل خانه کسی شود اطلاع بدهد و اجازه بگیرد و این اجازه‏ گرفتن را دون شأن و کسرشأن خود می‏دانست. اسلام این دستور را آورد که‏ هیچوقت به خانه کسی سرزده وارد نشوید ( ما که حالا وارد نمی‏شویم چون اصلا در بسته است، اگر در بازهم باشد وارد نشوید) «و تسلموا علی اهلها» و سلام هم بکنید، بدون سلام وارد خانه کسی نشوید.

وظیفه هر واردی‏ است که بر مورود سلام کند و هر کس که به خانه کسی وارد می‏شود باید بر اهل خانه سلام کند. پیغمبر اکرم ( ص ) این سنت را برقرار کرد، فرمود هر طور هست وقتی داخل خانه کسی می‏شوید قبلا خبر بدهید که آنها خودشان را جمع و جور کنند و تا اجازه نداده و نگفته‏اند "بفرمایید" داخل خانه‏ نشوید. منتها فرمود یک کاری کنید که هم فال باشد و هم تماشا.

ممکن‏ است وقتی شما می‏خواهید وارد خانه‏ای بشوید با تنحنح اعلام کنید من می‏خواهم‏ داخل خانه شوم، ولی چرا این کار را بکنید، ذکر خدا بگویید، مثلا بگویید "الله اکبر" و یا "سبحان الله". امروز در میان ما معمول است که‏ می‏گوییم "یا الله" و رسم خوبی هم هست، اگر چه کم کم در فرنگی مابها "یا الله" گفتن منسوخ شده، ولی باید بدانید که این سنتی است اسلامی. هم سلام کردن ( در میان آنها ) منسوخ شده است و هم " یا الله " گفتن‏، و این چیز عجیبی است.

اجازه گرفتن پیامبر اکرم برای ورود به خانه



پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم رسمشان همیشه این بود که هیچ خانه‏ای را بدون کسب اجازه داخل نمی‏شدند و این اجازه گرفتن را بیشتر از همان راه‏ سلام انجام می‏دادند. حتی به خانه دخترش حضرت زهرا علیها سلام بدون اجازه وارد نمی‏شدند؛ بلکه پشت در خانه می‏ایستادند و با صدای بلند فریاد می‏کردند: «السلام علیکم یا اهل البیت» اگر جواب می‏دادند و می‏گفتند "بفرمایید" داخل می‏شدند و اگر جواب نمی‏دادند بار دوم سلام می‏کردند، شاید نشنیده باشند. اگر جواب نمی‏دادند احتیاطا که نکند نشنیده باشند بار سوم سلام می‏کردند. اگر بار سوم نیز جواب نمی‏آمد برمی‏گشتند و می‏گفتند یا نیستند یا وضعشان یک‏ وضعی است که مقتضی نیست کسی را بپذیرند، و از این عدم اجازه بدشان هم نمی‏آمد.