درس بیستم تکمیلی ( آیات 55، 56 و 57 سوره بقره)

[هندیانی]

سلام بر شما قرآن دوستان عزیز
امروز بعد زمانی طولانی و استراحت فراوان در خدمت شما عزیزان هستیم
خب تعطیلات خوش گذشته





وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَ‌ى اللَّـهَ جَهْرَ‌ةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنتُمْ تَنظُرُ‌ونَ ﴿٥٥﴾ ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ﴿٥٦﴾ وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ ۖ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَـٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿٥٧﴾


آیات امروز رو بررسی میکنیم.

وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَ‌ى اللَّـهَ جَهْرَ‌ةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنتُمْ تَنظُرُ‌ونَ ﴿٥٥﴾


در این آیه
واو عطف هست به

إذ اسم ظرف در محل نصب مفعول به هست برای فعل محذوف در تقدیر أذکروا

قلتم فعل ماضی که طریقه ساخت آن در تاپیک تجزیه افعال سوره بقره توضیح داده شده
یا حرف ندا
و موسی منادای مفرد علم مبنی بر ضم مقدر در محل نصب
لن حرف ناصبه که بعضی ها اعتقاد دارند لن نفی تا ابد هست و در معنی علاوه بر منفی کردن از کلمه خواهد نیز در ترجمه استفاده میشود.
نؤمن هم فعل مضارع منصوب
چرا منصوب؟
چون لن از حروف ناصبه هست و فعل مضارع رو منصوب میکنه

یعنی هرگز ایمان نخواهیم آورد

لک جارو مچرور که متعلِقه به نؤمن

حتی حرف جر و غایت هست

نری فعل مضارع منصوب به ان مقدره بعد حتی
الله لفظ جلاله منصوب و مفعول به
جهرة مصدر هست و در اینجا حال است. یعنی می بینی او را در حالی که آشکار است.
بعضی ها هم مفعول مطلق گرفته اند برای قعل محذوف

ف حرف عطف
أخذ فعل ماضی مبنی بر فتح تاء تأنیث کم ضمیر جمع مذکر مخاطب مفعول به
الصاعقه اسم مرفوع و فاعل
واو حالیه چون سر جمله ی اسمیه اومده و جمله توضیحی هست برای جمله ی قبل واو
أنتم ضمیر منفصل در محل رفع و مبتدا
تنظرون فعل مضارع مرفوع و واو آن فاعل و خبر انتم


خب ترکیب آیه رو با هم دیدیم
حالا میخواهیم ببینیم این آیه از چند جمله تشکیل شده؟

آیا میتونید حدس بزنید چند جمله در این آیه وجود داره؟؟

[هندیانی]

ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ﴿٥٦﴾

خب ببینیم ترکیب آیه را

ثم حرف عطف
بعثنا فعل ماضی و نا فاعل آن کم ضمیر متصل در محل نصب مفعول به
من بعد جارو مجرور متعلِق به بعثنا
موت مضاف الیه و مجرور
کم مضاف الیه در محل جر
لعل از حروف مشبهة بالفعل
کم اسم لعل در محل نصب
تشکرون فعل مضارع فاعل واو و خبر لعل

تعداد جملات این آیه و قواعدی که در آیه بکار رفته چیست؟

[هندیانی]

وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ ۖ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَـٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿٥٧﴾

ترکیب آیه بالا

واو عطف
ظللنا فعل ماضی
علیکم جارو مجرور متعلِق به ظللنا
الغمام مفعول به و منصوب
المن اسم جنس از گیاهان و مفعول به و منصوب
واو عطف
السلوی (اسم جنس پرنده )معطوف به المن منصوب و علامت نصب فتحه مقدره بر الف
کلوا فعل امر مبنی بر حذف نون، واو فاعل
من طیبات جارو مجرور متعلِق به کلوا
ما اسم موصول در محل جر مضاف الیه( یا نکره موصوفه و جمله ی بعد آن صفت میشه برایش در محل جر)
رزقنا فعل ماضی نا فاعل کم ضمیر در محل نصب مفعول به
جمله رزقناکم صله و عاید آن ه محذوف
واو استیناف چون معنای جمله بعد(و ما ظلمونا) رو با جمله ی قبل( کلوا ..) قطع میکنه و هرکدام از جملات معنای مستقلی دارند.
ما نافیه
ظلمونا فعل ماضی فاعل واو و مفعول نا
واو عاطفه
لکن حرف استدراک
کانوا فعل ماضی ناقص مبنی بر ضم
انفس مفعول به مقدم منصوب
هم ضمیر متصل در محل جر مضاف الیه
یظلمون فعل مضارع مرفوع واو فاعل

تعداد جملات بالا
و اسم و خبر کانوا چیست؟

[هندیانی]

وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَ‌ى اللَّـهَ جَهْرَ‌ةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنتُمْ تَنظُرُ‌ونَ ﴿٥٥﴾

و بیاد آور زمانی را که گفتید: ای موسی! هرگز ایمان نخواهیم آورد تو را، تا این که ببینیم خدا را در حالی که ظاهر است. پس فراگرفت شما را آن صاعقه و حال آن که شما مینگرستید.

ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ﴿٥٦﴾

سپس برانگیختیم شما را از بعد مرگتان امید است شما شکرگزار شوید.

وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ ۖ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَـٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿٥٧﴾

و سایه افکندیم بر شما آن ابرها را و فروفرستادیم بر شما ترنجبین و بلدرچین را. بخورید از پاکیزه ها آن چه را روزی دادیم شما را (آن را). و ستم نکردند ما را و لیکن جان هایشان را ستم میکردند.

[عزیزانی]

با سلام وادب خوشحالم که برای شروع مجدد دروس ترجمه قرآن

آیه55/
از شش جمله تشکیل شده
قلتم-لن نومن-حتی نری-أخذتکم- که جمله ی فعلیه هستند
انتم تنظرون جمله اسمیه
تنظرون جمله فعلیه خبر انتم


سوال یا موسی جمله حساب میشه؟؟؟؟



آیه 56/
تعداد جملات : 3 جمله

بعثناکم--تشکرون 2جمله فعلیه جمله
لعلکم تشکرون یک جمله
لعل از حروف مشبهه بالفعل / کم اسمش مبنی بر سکون محلا منصوب / تشکرون جمله فعلیه خبرش مرفوع علامت رفع نون عوض رفع
قواعد آیه :
من بعد : جارو مجرور
بعد موتکم :مضاف ومضاف الیه
لعّل کم تشکرون :قاعده حروف مشبهه بالفعل

اِنّ- اَنّ- کآَنّ /لیت -لکنّ لعّل
ناصب اسمند ورافع در خبر
که بر سر جمله اسمیه آمده مبتدا را اسم خود منصوب وخبر را خبر خود مرفوع میکنند






آیه57/
تعداد جملات 7جمله

ظللنا-انزلنا-کلوا -ماظلمونا-رزقنا -کانوا انفسهم یظلمون -یظلمون

ظللنا-انزلنا-کلوا -ماظلمونا - رزقنا-یظلمون جمله فعلیه

کانوا فعل ناقصه واو اسمش مرفوع -یظلمون خبرش محلا منصوب

[هندیانی]

سلام مسافر عزیز ممنون بابت پاسخهای زیبا و صحیحتون

یا موسی جمله ی اسمیه حساب نمیشه چون جمله ی اسمیه از مبتدا و خبر تشکیل شده و در اینجا مبتدا و خبری نمیبینیم.


ایه ۵۷ تعداد جملات اشتباهه. دقت بفرمایید لطفا

[یاس سفید]

حمد وستایش خدای را که بار دیگر کنار هم جمع شدیم

اللهی سلامتی وطول عمر به جمیع ما عنایت بفرما


سلام خدمت استاد گرامی وهمه دوستان قرآنی

به نام خدای بخشنده ومهربان

-------------------------------- درس بیستم -----------------------------

وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَىٰ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَ‌ى اللَّـهَ جَهْرَ‌ةً فَأَخَذَتْكُمُ الصَّاعِقَةُ وَأَنتُمْ تَنظُرُ‌ونَ ﴿٥٥﴾

و بیاد آور زمانی را که گفتید: ای موسی! هرگز ایمان نخواهیم آورد تو را، تا این که ببینیم خدا را در حالی که ظاهر است. پس فراگرفت شما را آن صاعقه و حال آن که شما مینگرستید.

قلتم / فعل --- فاعل ضمیر بارز /تم * نومن / فعل ---فاعل ضمیر نحن مستتر

نری / فعل --- فاعل ضمیر نحن مستتر / * اخذت / فعل--- فاعل ضمیر بارز / ت

تنضرون / فعل ---فاعل ضمیر بارز / واو

6 جمله و ( حالیه ) انتم ( مبتدا و مرفوع ) تنضرون ( خبر ومرفوع ) جمله اسمیه و خبر فعل وفاعل که خودش یک جمله است

ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ﴿٥٦﴾

سپس برانگیختیم شما را از بعد مرگتان امید است شما شکرگزار شوید.

بعثنا /فعل ---فاعل ضمیر بارز/ نا * تشکرون / فعل ---فاعل ضمیر بارز / واو

لعل/ حروف مشبهه --- کم/ اسم لعل منصوب ---و تشکرون / خبر لعل و مرفوع

وَظَلَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ۖ كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ ۖ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَـٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿٥٧﴾

و سایه افکندیم بر شما آن ابرها را و فروفرستادیم بر شما ترنجبین و بلدرچین را. بخورید از پاکیزه ها آن چه را روزی دادیم شما را (آن را). و ستم نکردند ما را و لیکن جان هایشان را ستم میکردند.

ضللنا /فعل --- فاعل ضمیر بارز /نا * انزلنا / فعل ---فاعل ضمیر بارز/ نا

کلوا / فعل ---فاعل ضمیر بارز/ واو * رزقنا /فعل --- فاعل ضمیر بارز / نا

ظلمونا / فعل --- فاعل ضمیر بارز /نا * یظلمون / فعل ---فاعل ضمیر بارز / واو * کانوا / فعل ---فاعل ضمیر بارز / واو

کانوا / افعال ناقصه + واو اسمش و مرفوع انفسهم یظلمون / خبر ومنصوب

انفسهم مفعول به مقدم یظلمون 7جمله

تشکر استاد گلم

[هندیانی]

سلام بر شما یاس سفید مهربان
ممنون از پاسخ های زیبا و صحیح شما