بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ ﴿١﴾

[گل مريم]

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ

شروع میکنم با نام تو ای خدای مهربان مهرورز

اعراب:

(بسم) جارو مجرور متعلق به محذوف خبر. و مبتدا محذوف, تقدیرش: ابتدایی
(الله) لفظ جلاله, مضاف الیه مجرور و علامت جر کسره.
(الرحمن) نعت(صفت) برای لفظ جلاله تبعیتش در جر
(الرحیم) نعت دوم برای لفظ جلاله تبعیتش در جر

[گل مريم]

صرف:

(اسم) در آن ابدال صورت گرفته ,اصل آن سمو, حذف حرف علة و آن لام الفعل هست که تبدیل شده به همزه ی وصل, و دلیل واو جمعش بر أسماء ( أسماو) , أسامی(أسامو) و مصغرش سمیّ (سموی) که در آن اعلال به قلب رخ داده است.

(الله): اصل آن ألإلاه, منتقل شده حرکت همزه به سوی لام تعریف، سپس ساکن شده و حذف شده الف اولی برای التقاء ساکنین و ادغام شده لام در لام دومی.
و حذف الف بعد لام دوم برای کثرت استعمال.

(الرحمن) صفت مشتقة از صیغه مبالغه, وزن آن فعلان از فعل رَحِمَ یَرحَمُ باب فَرِحَ
(الرحیم) صفت مشتقة از صیغه مبالغه, یا صفت مشبهة به اسم فاعل وزن آن فعیل از فعل رَحِمَ یَرحَمُ

[لاله مرداب]

اقوال درباره ی لفظ « الله » بنا بر قول به مشتق بودن :

۱- مشتق از اُلُوهِيَّة ( پرستش ) : بنابراین الله یعنی کسی که پرستش حقّ اوست و او سزاوار پرشتیدن است .

۲- مشتقّ از مادّه ی وَلَه ( متحیِّر و سر گشته گردیدن ) : الله یعنی کسی که عقول از درک کنه او حیرانند .

۳- مشتقّ از اَلِهَ ( مکسور العین یعنی درخواست کمک کردن ): پس الله یعنی کسی که خلق در حوائج خود به سوی او فزع می کنند و از او کمک می جویند .

۴- مشتقّ از اَلَهَ ( مفتوح العین یعنی آرامش یافتن ، امان دادن ) : پس الله یعنی کسی که خلق با او و یاد او آرامش می یابند .

۵- مشتقّ از لاهَ ( پوشیده شدن ، بلند گردیدن ) : پس الله یعنی کسی که چگونگی او برای فهم ها در پرده پوشیده است .


منبع.وبلاگ محمد سنجر