فَجَعَلْنَاهَا نَكَالًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ ﴿٦٦﴾
پس قرار دادیم آن را عبرتی برای پیش رویشان(امت های معاصر) و پشت سرشان(نسل های آینده) و پندی برای پرهیزکاران.
«نكال»: كيفر، هشدار، ترسانيدن.
«موعظة»: پند و اندرز.
در تفسير اين فراز از آيه شريفه، نظرهايى ارائه شده است؛ ازجمله:
1. از ابن عبّاس نقل كرده اند كه: منظور از «مابين يديها»، امّتهاى معاصر آنان، و مقصود از «ماخلفها»، نسلهاى پس از آنان است.
اين ديدگاه با روايتى كه از دو امام نور - حضرت باقر (ع) و حضرت صادق(ع) - رسيده، هماهنگ است. با اين بيان، واژه «ما» كه بيشتر درمورد موجودات فاقد شعور و خرد بكار م ىرود، در اينجا به مفهوم «من» كه براى موجودات صاحب خرد و شعور بكار مى رود، آمده است، درنتيجه، تفسير آيه بدينصورت مى شود: «ما اين كيفر سخت را تا روز رستاخيز، عبرتى درس آموز براى همه امّتها قرار داديم تا آنان از ارتكاب اينگونه فريب كاريها و گناهان بپرهيزند.
2. در روايت ديگرى از ابن عبّاس آورده اند كه: منظور از «لمابين يديها»، گناهان و لغزشهايى است كه پيش از صيد ماهى به دست آنان انجام مى شد. با اين تفسير، «لام» به مفهوم سببيّت آمده است. و مقصود از «ماخلفها»، گناهان پس از صيد ماهى و شكستن مقررّات روز شنبه است.
3. ديدگاه سوّم به نقل از روايتى ديگر از ابن عبّاس حاكى است كه: منظور از «لمابين يديها»، روستاهايى است كه در جلو آن قريه بودند؛ و مقصود از «ماخلفها»، قريه هايى است كه در پشت آن قرار داشتند.
4. و آخرين ديدگاه اينكه: منظور از «لمابين يديها»، گناهان گذشته است؛ و مقصود از «ماخلفها»، لغزشهايى است كه باعث نابودى آنان شد.(مجمع البیان)