ترکیب سوره مدثر

[دژدان]

ترکیب سوره مبارکه مدثر

[دژدان]

عَلَى الْكَافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ ‎﴿١٠﴾‏

عَلَى الْكَافِرِينَ: جارومجرور متعلق به عسیر

غَيْرُ: صفت دوم یوم و لفظا مرفوع

يَسِيرٍ: مضاف الیه و لفظا مجرور

[دژدان]

ذَرْنِي وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِيدًا ‎﴿١١﴾‏

ذَرْنِي: (ذَرْ/نِ/ي)فعل امر و فاعل ضمیر مستتر انت/نون وقایه/مفعول و محلا منصوب

وَ: واو عطف

مَنْ: معطوف به یاء متکلم و محلا منصوب

خَلَقْتُ: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز تُ

وَحِيدًا: حال و لفظا منصوب

[جمله فعلیه ذَرْنِي، جمله استیناف و محلی از اعراب ندارد.]

[جمله فعلیه خَلَقْتُ، جمله صله و محلی از اعراب ندارد.]

[دژدان]

وَجَعَلْتُ لَهُ مَالًا مَّمْدُودًا ‎﴿١٢﴾‏

وَ: واو عطف

جَعَلْتُ: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز تُ

لَهُ: جارومجرور متعلق به جَعَلْتُ

مَالًا: مفعول و لفظا منصوب

مَّمْدُودًا: صفت و لفظا منصوب

[جمله فعلیه جَعَلْتُ معطوف به خلقت و محلی از اعراب ندارد.]

[دژدان]

وَبَنِينَ شُهُودًا ‎﴿١٣﴾‏

وَ: واو عطف

بَنِينَ: معطوف به مالًا و لفظا منصوب

شُهُودًا: صفت و لفظا منصوب

[دژدان]

وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِيدًا ‎﴿١٤﴾‏

وَ: واو عطف

مَهَّدتُّ: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز تُ

لَهُ: جارومجرور متعلق به مَهَّدتُّ

تَمْهِيدًا: مفعول مطلق و لفظا منصوب

[جمله فعلیه مَهَّدتُّ معطوف به خلقت و محلی از اعراب ندارد.]

[دژدان]

ثُمَّ يَطْمَعُ أَنْ أَزِيدَ ‎﴿١٥﴾‏

ثُمَّ: حرف عطف

يَطْمَعُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

أَنْ أَزِيدَ: حرف نصب، فعل مضارع منصوب و فاعل ضمیر مستتر أنا

[جمله فعلیه يَطْمَعُ معطوف به مهدت و محلی از اعراب ندارد.]

[جمله فعلیه أَنْ أَزِيدَ مصدر موول و فعل منصوب و نزع خافض]

[دژدان]

كَلَّا ۖ إِنَّهُ كَانَ لِآيَاتِنَا عَنِيدًا ‎﴿١٦﴾‏

كَلَّا: ۖ حرف ردع و زجر

إِنَّهُ: حرف مشبهة بالفعل و ضمیر(هُ) اسم إنّ و محلا منصوب

كَانَ: فعل ماضی ناقص و ضمیر مستتر هو اسم کَانَ

لِآيَاتِنَا: (لِآيَاتِ/نَا)جارومجرور متعلق به عَنِيدًا/مضاف الیه و محلا مجرور

عَنِيدًا: خبر کَانَ و لفظا منصوب

[جمله اسمیه كَانَ ... عَنِيدًا در محل رفع خبر إنّ]

[جمله اسمیه إِنَّهُ كَانَ ... عَنِيدًا جمله استیناف و محلی از اعراب ندارد.]

[دژدان]

سَأُرْهِقُهُ صَعُودًا ‎﴿١٧﴾‏

سَأُرْهِقُهُ: فعل مستقبل و فاعل ضمیر مستتر أنا/مفعول و محلا منصوب

صَعُودًا: مفعول دوم و لفظا منصوب

[جمله فعلیه سَأُرْهِقُهُ جمله استیناف و محلی از اعراب ندارد.]

[دژدان]

إِنَّهُ فَكَّرَ وَقَدَّرَ ‎﴿١٨﴾‏

إِنَّهُ: حرف مشبهة بالفعل و ضمیر(هُ) اسم إنّ

فَكَّرَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

وَ: واو عطف

قَدَّرَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

[جمله فعلیه فَكَّرَ در محل رفع خبر إنّ]

[جمله اسمیه إِنَّهُ فَكَّرَ جمله تعلیل و محلی از اعراب ندارد.]

[جمله فعلیه قَدَّرَ در محل رفع معطوف به فکر]

[دژدان]

فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ ‎﴿١٩﴾‏

فَـ: حرف عطف

قُتِلَ: فعل ماضی مجهول و نائب فاعل ضمیر مستتر هو

كَيْفَ: حال و منصوب

قَدَّرَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

[جمله فعلیه قُتِلَ معطوف به جمله إِنَّهُ فَكَّرَ و محلی از اعراب ندارد.]

[جمله فعلیه قَدَّرَ جمله استیناف و محلی از اعراب ندارد.]