کلمات قصار نهج البلاغه

[دژدان]

کلمات قصار نهج البلاغه

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_470

وسئل عليه السلام عن التوحيد والعدل فقال: التَّوْحِيدُ أنْ لا تَتَوَهَّمَهُ وَالْعَدْلُ أَلاَّ تَتَّهِمَهُ.

از امام درباره توحيد و عدل سؤال كردند فرمود:
توحيد آن است كه خداى را در وهم و انديشه نياورى و عدل آن است كه او را متهم نسازى.
(اشاره به اينكه ذات خدا در انديشه هيچكس نميگنجد و او در تقسيم‏ نعمتهايش كاملا عادل است.)

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_471

وقال عليه السلام : لاَ خَيْرَ فِي الصَّمْتِ عَنِ الْحُكْمِ، كَمَا أنَّهُ لاَ خَيْرَ فِي الْقَوْلِ بِالْجَهْلِ.

و فرمودند: نه سكوت از بيان حق، خوب است و نه سخن گفتن با جهل. 

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_472

وقال عليه السلام في دعاء استسقى به: اللَّهُمَّ اسْقِنَا ذُلُلَ السَّحَابِ دُونَ صِعَابِهَا.

امام در دعائى كه براى درخواست‏ باران نموده، چنين گفتند: بار خداوندا! به وسيله ابرهاى رام، به ما باران عنايت كن نه بوسيله ابرهاى سركش.

شريف رضى میگويد:
وهذا من الكلام العجيب الفصاحة، وذلك أنه عليه السلام شبّه السحاب ذوات الرُّعود والبوارق والرياح والصواعق بالاِبل الصّعاب التي تَقْمُصُبرحالهاوتقِصُّ بركبانها، وشبّه السحاب خاليةً من تلك الروائعبالاِبل الذُّلُلِ التي تُحْتَلَبُ طَيِّعَةً‌ وتُقْتَعَدُ مُسْمِحَةً.
اين از كلمات فصيح و شگفت انگيز است زيرا امام ابرهاى پرسر و صدا را كه توام با رعد و برق و صاعقه و طوفان است تشبيه به شتران سر كشى كرده كه‏ بارهاى خود را مي افكنند و سواران خويش را بر زمين میكوبند ولى ابرهاى خالی از اين هياهو را به شتران رام تشبيه فرموده كه به راحتى میتوان شير آنها را دوشيد و بر آنها سوار شد.

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_473

وقيل له عليه السلام : لو غيَّرتَ شيبك يا أميرالمؤمنين. فقال عليه السلام : الْخِضَابُ زِينَةٌ، وَنَحْنُ قَوْمٌ فِي مُصِيبَةٍ!

به آن حضرت عرض شد: اگر محاسنت را رنگ و خضاب می كردی بهتر بود, در پاسخ فرمود: خضاب و رنگ بستن زينت است ولى ما عزا داريم.

(يريد برسول الله صلى الله عليه وآله ,
منظور امام وفات پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم بوده است.)

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_474

وقال عليه السلام : مَا الْـمُجَاهِدُ الشَّهِيدُ فِي سَبِيلِ اللهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ، لَكَادَ الْعَفِيفُ أَنْ يَكُونَ مَلَكاً مِنَ الْمَلاَئِكَةِ.

و فرمودند: اجر و مزد مجاهد شهيد در راه خدا ، بالاتر از اجر و مزد كسى نيست كه بر گناهش توانايى هست، ولى پاكدامنى می ورزد. نزديك است كه مردم پاكدامن در زمره ملائكه در آيند.

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_475

وقال عليه السلام : الْقَنَاعَةُ مَالٌ لاَيَنْفَدُ.

قناعت، ثروت پايان ناپذير است.

شريف رضى ميگويد:
وقد رَوى بعضُهم هذا الكلام عن النبي صلى الله عليه وآله,
بعضى اين سخن را از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم نقل كرده‏ اند.

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_476

وقال عليه السلام لزياد بن أبيه. وقد استخلفَهُ لعبد الله بن العباس على فارس وأَعمالها، في كلامٍ طويلٍ كان بينهما، نهاه فيه عن تقدم الخَراجـ : اسْتَعْمِلِ الْعَدْلَ، وَاحْذَرِ الْعَسْفَوالْحَيْفَ فَإِنَّ الْعَسْفَ يَعُودُ بِالْجَلاَءِ، وَالْحَيْفَ يَدْعُو إِلَى السَّيْفِ.

امام اين سخن را به زياد بن ابيه هنگاميكه او را جانشين‏«عبد الله بن عباس‏» در منطقه فارس قرار داد، در ضمن يك سخن طولانى كه در زمينه نهى از افزايش‏ خراج و ماليات بيان كرد، فرمودند: عدالت را پيشه كن و از خشونت و سختگيرى بيجا و ستمگرى بپرهيز، چرا كه سختگيرى موجب فرار مردم از منطقه و ظلم و ستم دعوت‏ به مبارزه مسلحانه ميكند.

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_477

وقال عليه السلام: أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَخَفَّ بِهِ صَاحِبُهُ.

و فرمودند: بدترين و خطرناكترين گناه، گناهى است كه انجام دهنده‏ اش آنرا كوچك بشمرد.

در اينكه چگونه استخفاف گناه شديدترين گناه است چند وجه گفته‏ اند:
1-استخفاف هتك احترام مولا و توهين به فرمان او است و هتك و توهين‏ حضرت حق گناه بزرگى است و اين غير از گناهى است كه انسان آن را خفيف‏ نشمرد.
2-استخفاف بر گناه موجب اصرار بر آن خواهد بود و اصرار بر گناه خود گناه كبيره است. علاوه موجب ميشود كه در صدد توبه و رفع آن برنيايد.
(شرح خوئى ج 21 صفحه‏543 و شرح ابن ميثم ج 5 صفحه‏467)

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_478

وقال عليه السلام : مَا أَخَذَ اللهُ عَلَى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ يَتَعَلَّمُوا حَتَّى أَخَذَ عَلَى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ يُعَلِّمُوا.

و فرمودند: خداوند از جاهلان پيمان فراگيرى علم نگرفته، مگر آنكه قبلا از دانشمندان پيمان تعليم دادن گرفته است.

[دژدان]

کلمات_قصار_نهج_البلاغه
شماره_479

وقال عليه السلام : شَرُّ الاِْخْوَانِ مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ.

و فرمودند: بدترين برادران(دوستان) كسى است كه براى پذيرائى او خود را به زحمت‏ بيفكنى.

شريف رضى میگويد:
لاَن التكليف مستلزمٌ للمشقة، وهو شرٌ لازمٌ عن الاَخ المتَكلّفِ له، فهو شرُّ الاِخوان.
تكلف و تكليف همواره با مشقت توام است‏ بنابر اين دوست پر توقع كه‏ انسان را به تكلف واميدارد مايه شر است پس او شر الاخوان محسوب ميشود.