وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَقَفَّيْنَا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ ۖ وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ ۗ أَفَكُلَّمَا جَاءَكُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوَىٰ أَنفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقًا كَذَّبْتُمْ وَفَرِيقًا تَقْتُلُونَ
«قفّينا»: پشت سر يكديگر و ازپى هم روان ساختيم.
«ايّدناه»: او را تأييد كرديم و نيرو بخشيديم.
«بما لاتهوى»: به آنچه خوشايند هواى دل نيست. (مجمع البیان)
و هر آینه سوگند میخوریم به تحقیق دادیم موسی را آن کتاب(آسمانی) را و از پی فرستادیم از بعد او فرستادگان را و دادیم عیسی پسر مریم را آن دلایل روشن را و تأیید کردیم او را با روح القدس.
پس آیا زمانی که بیاید شما را فرستاده ای به خاطر آن چه میل ندارد جان هایتان تکبر می ورزید. پس گروهی را تکذیب می کنید و گروهی را می کشید؟
«و ايّدناه بروح القدس»
و او را با روح القدس تأييد كرديم
به اعتقاد برخى، منظور از «روح القدس»، جبرئيل است.
در اينكه چرا قرآن فرشته وحى را «روح القدس» ناميده است، ديدگاهها يكسان نيست:
1. بعضى گفته اند بدان دليل كه جبرئيل با آوردن دلايل روشن و معجزات شگرف و روشنگر، دين خدا را زنده مى سازد، همانگونه كه روح جسم را.
2. و برخى گفته اند بدان جهت كه او موجودى روحانى و معنوى است، بسان ديگر فرشتگان؛ امّا اين نام ازسر شرافت و شكوه درمورد او بكار رفته است.
3. پاره اى نيز برآنند كه دليل اين نام براى آن فرشته والامقام اين است كه خدا او را بدون داشتن پدر و مادرى به اراده و خواست خويش هستى بخشيد.
4. و گروهى ديگر از مفسّران گفته اند: منظور از «روح القدس» در آيه شريفه، نه فرشته وحى بلكه انجيل است؛ همانگونه كه درمورد قرآن شريف نيز نام روح بكار رفته است: «وَ كَذلِكَ اَوْحَيْنا اِلَيْكَ رُوحَاً مِنْ اَمْرِنا».
5. و عدّه اى گفته اند: منظور از «روح القدس»، نه فرشته وحى، بلكه نام مقدّسى است كه عيسى (علیه السلام) به كمك آن مردگان را به خواست خدا زنده مى ساخت.
6. و دسته اى نيز بر اين عقيده اند كه منظور از «روح القدس» در آيه شريفه، همان روح مقدّسى است كه بر عيسى (علیه السلام) دميده شد؛ و اضافه شدن «روح» به نام خداى جهان آفرين، بخاطر شكوه و قداست بخشيدن به مسيح (علیه السلام) است؛ درست بسان روح اللَّه، ناقةاللَّه و بيت اللَّه.
امّا به اعتقاد نگارنده، بهترين سخن همان است كه ديدگاه نخست مطرح مى كند.
چرا؟
با اينكه همه پيامبران خدا ازطريق فرشته وحى تأييد و يارى مى شوند، چرا خدا ازميان همه آنان، مسيح (علیه السلام) را بطور صريح با اين ويژگى وصف مى كند؟
پاسخ
بدان دليل كه مسيح (علیه السلام) براى هدايت قومى بهانه جو فرستاده شد، و از ولادتش تا صعودش به آسمان به خواست خدا، هماره با خطرات و مشكلات و بدانديشيها روبرو بود، و ولادتش نيز به اراده خدا به سبكى خاص و از مادرى تنها انجام پذيرفت؛ و گرنه همه پيامبران خدا، بويژه برترين آنان، پيوسته مورد احترام و تكريم بسيار فرشته وحى بودند، و او به فرمان خدا آنان را در مراحل حسّاس تاريخ يارى مى كرد.
واژه «قدس»
در معناى واژه «قدس» نيز مفسّران نظرهاى متفاوتى ارائه كرده اند:
1. عدّه اى آن را به معناى «طهارت و پاكيزگى» گرفته اند.
2. بعضى آن را «بركت» معنا كرده اند.
3. و برخى نيز آن را از نامهاى مقدّس خدا دانسته اند. (مجمع البیان)
لام در لقد لام قسم هست برای قسم مقدر
که توضیح لام قسم را میتونید در این آدرس بخونید
جلسه هشتم.نحو(حرف قسم)
در این آیه نیز بما لا تهوی باء سببه است.