غدير و آشكار شدن توطئه هاى پنهان

[گل مريم]

غدير و آشكار شدن توطئه هاى پنهان

انواع گرايشها
اقسام ياران پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم )
انواع منتظران فرصت
غدير و آشكار شدن توطئه ها

از آغاز بعثت رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) و پيدايش مخالفت ها، تضادها، درگيريها، و بكارگيرى انواع روشهاى شكنجه و آزار جسمى و روحى پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و ياران و اعمال انواع محاصره ها، و در تنگنا قرار دادن مسلمين ، و تحقق انزوا و هجرت و شهادت پيروان اسلام ، اين حقيقت بر همگان ثابت گرديد كه :

پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) تسليم ناپذير است ، و در آينده نيز شكست ناپذير مى باشد
پيروان او نيز تسليم نخواهند شد
دين اسلام در حال گسترش و رونق است و هيچ چيزى مانع آن نخواهد بود
و آينده از آن اسلام و مسلمين است .

[گل مريم]

انواع گرايشها

با رونق و گسترش اسلام ، و با اوج گيرى همه جانبه مقاومت مسلمين در برابر انواع تهاجمات مشركين و كفار، و فرودآمدن امدادهاى غيبى ، توجه به اسلام و گرايش به مسلمين هرروز فزونى گرفت ، و بر تعداد ياران پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و جمعيت انبوه مسلمين افزوده شد.
اما گرايشها به خلوص گرايشهاى مسلمانان و پيروان آغازين اسلام نبود مردم فوج فوج ، گروه گروه ، دسته دسته ، قبيله قبيله ، به اسلام مى گرويدند، و لااله الاالله مى گفتند، و از هر قشر و نژاد و قبيله اى به دين خدا مى پيوستند، و از پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) جانبدارى مى كردند.
اما اغراض و خواسته ها و نوع گرايشها متفاوت بود زيرا شنيدند و ديدند كه :
اسلام در حال رونق ، و مسلمين تسليم ناپذير، و پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) در حال پيروزى است
كاهنات آن روزگاران مكه و مدينه همه از پيروزى مطلق پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) خبر مى دادند
ساحران با نفوذ جاهلى نيز از شكست ناپذيرى پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) مى گفتند
ستاره شناسان از پيروزى پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) بر عرب ، خبر مى رساندند
دانشمندان يهود، و راهبان مسيحى ، با ذكر نام و نشان يتيم عبدالله ، از جهانى بودن و رونق جاودانه پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و اسلام بحث مى كردند
كه بسيارى از سردمداران يهود در فكر ترور پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و مادرش بودند، و گويا قصد جان پدر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) كردند، كه در مدينه بگونه مشكوكی در حال بازگشت از سفر شام او را به شهادت رساندند.

و مادر پيامير (صلى الله عليه و آله و سلم ) را خدا چندين بار با امدادهاى غيبى نجات داده بود و ماجراى پيروزى اسلام بر همه اديان چنان آشكارا مطرح بود كه در بين راه سفر شام ، راهبى روشندل ، حضرت ابوطالب را از بردن يتيم عبدالله به شام بازداشت و گفت اين فرزند فرزانه دشمن زياد دارد.^{(تفسيرالمنار ج 6 ص 463: رشيد رضا)}

[گل مريم]

اما انجام برخى از كارها را نيز ضرورى مى دانستند تا پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و ياران را بيازمايند مانند:


1 - مخالفت علنى برخى از حاضران

شخصى بنام حارث بن نعمان فهرى ، كه نسبت به امام على (عليه السلام ) دشمنى مى ورزيد، سوار بر شتر جلو آمد و گفت :
(اى محمد! ما را به خدا خواندى پذيرفتم ، نبوت خود را مطرح كردى ، لااله الاالله و محمد رسول الله گفتيم ، ما را به اسلام دعوت كردى اجابت كرديم ، گفتى نماز در پنج وقت بخوانيد خوانديم ، به زكات و روزه و حج و جهاد سفارش كردى اطاعت كرديم ، حال پسر عموى خود را امير ما ساختى كه نمى دانيم اين حكم از طرف خداست يا با اراده شخصى پيدا شده است ؟)
رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمود:
(به خدايى كه جز او خدائى نيست ، اين حكم از طرف اوست ، و من وظيفه اى جز ابلاغ آن نداشتم ).

حارث بن نعمان پس از شنيدن اين جواب خشمناك شده سر به آسمان بلند كرد و گفت :
(خدايا اگر آنچه را كه محمد درباره على مى گويد از طرف تو است ، و به امر توست ، سنگى از آسمان بر من فرود آيد و مرا عذاب كند)
هنوز سخنان حارث بن نعمان به پايان نرسيده بود كه از آسمان سنگى بر او فرود آمد و او را بهلاكت رساند كه آيات 1 و 2 سوره معارج نازل شد.⁽¹⁷⁾
نه تنها مخالفت آشكار فايده اى نداست بلكه معجزه اى دردناك براى منافقان تحقق يافت كه جناح آنها را دچار تزلزل و ترديد كرد، و دلهاى مردم را نسبت به ولايت على (عليه السلام ) استحكام بخشيد، از اين رو دست به بازى خطرناكترى زدند.

   

17- ساءل سائل بعذاب واقع للكافرين ليس له دافع (سئوال كننده اى از عذاب فرود آمدنى پرسيد كه بر كافران فرود مى آيد و چيزى مانع آن نخواهد شد.)
1 - غريب القرآن : هروى
2 - شفاء الصدور: موصلى
3 - الكشف و البيان : ثعلبى
4 - رعاة الهداة : حسكانى
5 - الجامع لاحكام القرآن : قرطبى
6 - تذكرة الخواص ص 19: سبط بن جوزى
7 - الاكتفاء: وصابى شافعى
8 - فرائد السمطين باب 13: حموينى
9 - معارج الاصول : زرندى
10 - نظم دررالسمطين : زرندى
11 - هداية السعداء: دولت آبادى
12 - فصول المهمة ص 46: ابن صباغ
13 - جواهر العقدين : سمهودى
14 - تفسير ابى السعود ج 8 ص 292: عمادى
15 - سراج المنير ج 4 ص 364: شربينى
16 - الاربعين فى فضائل اميرالمؤ منين عليه السلام : جمال الدين شيرازى
17 - فيض القدير ج 6 ص 218: مناوى
18 - العقد النبوى و السرا المصطفوى : عبدروس
19 - وسيلة المآل : باكثير مكى
20 - نزهة المجالس ج 2 ص 242: صفورى
21 - سيرة الحلبية ج 3 ص 302: حلبى
22 - الصراط السوى فى مناقب النبى : قارى
23 - معارج العلى فى مناقب المصطفى : صدر عالم
24 - تفسير شاهى : محبوب عالم
25 - ذخيرة المآل : حفظى شافعى
26 - الروضة النذية : يمانى
27 - نورالابصار ص 78: شبلنجى
28 - تفسيرالمنار ج 6 ص 464: رشيد رضا
29 - الغدير ج 1 ص 239: علامه امينى
و صدها كتاب تفسير از شيعه و سنى كه به اين حقيقت اعتراف كردند

[گل مريم]

بنابراين انگيزه ها و گرايشهاى پيروان اسلام همانند نبود
گروهى با اخلاص و يقين ايمان آوردند و تا مرز شهادت پيش رفتند و گروهى ديگر چون رونق بازار اسلام را ديدند جذب گرديدند و برخى گفتند، پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) بر عرب پيروز مى گردد، پس با او باشيم و با او هجرت كنيم و همه جا در كنار او قرار گيريم تا حكومت پس از او را بدست آوريم
و برخى ديگر كه از ستم سران قريش به تنگ آمده بودند نداى اسلام سردادند
و بعضى همواره سر دوراهى قرار گرفته ، دستى براى بيعت ، و پائى براى فرار آماده داشتند
اگر پيروزى اسلام مطرح بود، جانبدارى مى كردند، شعارها مى دادند، و اگر روزى ضعفى در سپاه اسلام مشاهده مى نمودند، فرار مى كردند، صحنه را ترك مى گفتند.^{( حبيب السير ج 2 ص 12: خواندمير)}

و بعضى ديگر راه رسيدن به قدرت و حكومت را هماهنگى با اسلام و پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) مى دانستند.
پس همه يكسان نبودند، و به ايمان كامل دسترسى پيدا نكردند
و انگيزه ها همگون و همانند نبود. كه تفاوت در گرايشها، و انگيزه ها عقيدتى ، فكرى ، سياسى ، در ميدان هاى نبرد خود را نشان مى داد.
پاكان عاشق حق ، و مؤ منان اهل يقين ، به جنگ و دفاع تداوم مى دادند، به دشمن پشت نمى كردند، و از شهادت بيمى نداشتند، و رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) را هرگز رها نمى كردند.
اما ديگران متفاوت عمل مى كردند
گاهى مقاومت و گاهى سستى داشتند
گاهى شعار جانبدارى و گاهى فرار مى كردند
گاهى در صف مسلمانان و گاهى در لشكر مشركان حضور داشتند
و منتظران فرصت و تشنگان قدرت ، همواره جزو سياهى لشكر بودند، تا خطرى آنان را تهديد نمى كرد، حضور داشتند، شعار مى دادند، و آنگاه كه خطرى جدى بود، فرار را بر قرار ترجيح مى دادند

[گل مريم]

2 - ترور نافرجام
مخالفان ولايت اميرالمؤ منين (عليه السلام ) كه فكر مى كردند در بن بست كاملى قرار دارند، تصميم نهائى را گرفتند، و آن ترور پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) بگونه اى طبيعى با رم دادن شتر آنحضرت در ((عقبه )) كه راه كوهستانى ، و دره هاى عميق داشت بود.

با يكديگر گفتند:

بر سر راه كوهستانى ((عقبه )) كمين كرده و با پرتاب سنگ و چوب و آلاتى كه صداهاى وحشتناك توليد كند، شتر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) را رم مى دهيم تا سقوط كند و در آن دره هاى عميق فرو غلطد، آنگاه از تاريكى شب بهره جسته فرار كنيم ، و فردا همه جا مى گوئيم يك حادثه طبيعى بود.
سپس با شتاب رفتند و بر سر راه كمين كرده و منتظر رسيدن شتر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) و همراهان شدند.
رسول گرامى اسلام به وسيله فرشته وحى از نقشه هاى آنان آگاهى يافت ، چون به عقبه نزديك شدند، به حذيفه بن يمان ، و عمار ياسر فرمودند تا يكى عنان شتر را دست گيرد، و ديگرى شتر را هدايت كند
منافقان كمين كرده ، هر چه داشتند پرتاب نمودند، و با سر و صداهاى گوناگون سعى كردند، تا شتر را رم دهند كه به امر خدا هيچ تزلزلى در حركت شتر پديد نيامد، و ترور نافرجام ماند.
اما اين فرصت طلائى را نمى توانستند از دست بدهند كه با شمشيرهاى برهنه خود به پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) حمله كردند، ولى با مقاومت بى نظير عمار ياسر، و حذيفه روبرو شدند، اگر اندكى درنگ مى كردند ديگر ياران پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) كه پيوسته و آهسته در يك كاروان بزرگ در حركت بودند سر مى رسيدند و كار همه منافقان تباه مى شد. پس ناچار فرار كردند.
حذيفه گفت يا رسول الله آنها چه كسانى بودند؟
پيامبر فرمود نگاه كن :

در آن هنگام برقى جهيد و چهره آنان آشكارا ديده شد كه حذيفه با شگفتى چهره افراد زير را بدرستى شناخت :
1 - ابابكر 2 - عمر 3 - طلحه 4 - عبدالرحمن بن عوف (داماد عثمان ) 5 - سعد بن ابى وقاص 6 - ابوعبيد جراح 7 - معاويه 8 - عمروبن عاص (از قريش ) 9 - ابوموسى اشعرى 10 - مغيرة بن شعبه 11 - اوس بن حدثان بصرى 12 - ابوهريره 13 - ابوطلحه انصارى (از غير قريش )⁽¹⁸⁾

پس از ترور نافرجام و افشاى اسامى دست اندركاران ، اولين زنگ خطر در امت اسلامى به صدا در آمد كه مخالفان به آخر خط رسيدند، و از هيچگونه اقدامى دست بردار نيستند، كه اندوهى بر دل ياران پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) نشست ، و با نگرانى و با مراقبت شديدترى در حفظ جان رسول خدا مى كوشيدند.
همه مى دانستند چه اختلافاتى پديد خواهد آمد.
و به روشنى حوادث تلخ آينده را مى نگريستند.
كه نگرانيها و گريه هاى رسول خدا در آستانه رحلت ، براى تنهائى على (عليه السلام ) و اهل بيت گرامى او بر همين اءساس شكل مى گرفت .

   

18- كشف اليقين ص 137، علامه حلى - و - ارشاد القلوب ص 112 و 135: ديلمى - و - بحارالانوار ج 28 ص 86 و 114: علامه مجلسى

[گل مريم]

اقسام ياران پيامبر(صلى الله عليه و آله و سلم )

مؤ منان واقعى ، جهاد مى كردند
و تسلم شدگان ، نظاره گر ميدان بودند، و در هنگامه خطر از فراريان با سابقه به شمار مى آمدند
در شمار مسلمانان بودند و بر ضد پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) نقشه ها مى كشيدند، و دروغها به نام آن بزرگ پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) خدا جعل و پخش مى كردند، به آنحضرت تهمت ها مى زدند، و شايعه ها رواج مى دادند
در بسيارى از مواقع ، سخنان وحى گونه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) را به استهزاء مى گرفتند، طرد مى كردند، نمى پذيرفتند، و مانع ايمان و پذيرائى ديگران مى شدند، قدرت طلب منتظر فرصت بودند.
منافق چند چهره نفوذى بودند و روزگار و امكانات را ارزيابى مى كردند كه على (عليه السلام ) در نهج البلاغه خطبه 210 اقسام اصحاب پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) را با تفاوت گرايشها معرفى كردند.
ان فى اءيدى الناس حقا و باطلا، و صدقا و كذبا، و ناسخا و منسوخا، و عاما و خاصا، و محكما و متشابها، و حفظا و وهما، و لقد كذب على رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) على عهده ، حتى قام خطيبا، فقال : ((من كذب على متعمدا فليتبواء مقعده من النار)).
و انما اءتاك بالحديث اءربعة رجال ليس لهم خامس :
المنافقون
رجل منافق مظهر للايمان ، متصنع بالاسلام ، لا يتاءثم و لا يتحرج ، يكذب على رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) متعمدا، فلو علم الناس اءنه منافق كاذب لم يقبلوا منه ، و لم يصدقوا قوله ، و لكنهم قالوا: صاحب رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) رآه ، و سمع منه ، و لقف عنه ، فياءخذون بقوله ، و قد اءخبرك الله عن المنافقين بما اءخبرك ، و وصفهم به لك ، ثم بقوا بعده ، فتقربوا الى اءئمة الضلالة ، والدعاة الى النار بالزور و البهتان ، فولوهم الاعمال ، و جعلوهم حكاما على رقاب الناس ، فاءكلو بهم الدنيا، و انما الناس * مع الملوك و الدنيا، الا من عصم الله ، فهذا اءحد الاءربعة .
آنچه در بين مردم شايع است هم احاديث حق است و هم باطل ، هم راست و هم دروغ ، هم ناسخ و هم منسوخ ، هم عام و هم خاص ، هم محكم و هم متشابه .
هم احاديثى است كه بخوبى حفظ شده ، و هم رواياتى كه طبق ظن و گمان روايت گرديده است .

در عصر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) آنقدر به آنحضرت دروغ بسته شد كه به پاخاسته خطبه خواند و فرمود:

((هركس عمدا به من دروغ ببندد جايگاه خويش را در آتش جهنم بايد انتخاب كند!))

[گل مريم]

3 - تشكل هاى فروپاشيده :

پس از بيعت عمومى مسلمانان با على (عليه السلام ) و نگرانى سخت مخالفان ، هر لحظه احتمال مى رفت كه از غديرخم تا مدينه ، در آن راه طولانى ، تشكل هاى شيطانى شكل گيرد، و دست به يك سلسله حركات مذبوحانه بزنند كه براى جهان اسلام ، و وحدت امت اسلامى ناخوشايند باشد

از اين رو پيامبر(صلى الله عليه و آله و سلم ) دستور داد تا منادى اعلام كند كه :
((در طول راه به امر رسول خدا تا رسيدن به شهر مدينه ، دو نفر يا سه نفر حق ندارند گرد هم آمده و زيرگوش يكديگر زمزمه كنند)).

با اين فرمان ، تشكل هاى شيطانى ضربه خورد، و اجتماعات توطئه آميز لغو گرديد، مخالفان ديگر نتوانستند در طول راه نقشه اى را سامان دهند يا طرح خطرناكى را تحقق بخشند
در ادامه حركت كاروان ، سالم غلام حذيفه ، اولى و دومى و ابوعبيده جراح را مشاهده كرد، كه خلوت كرده و با يكديگر گفتگو مى كنند، به آنان گفت

اگر مرا آگاه نسازيد به رسول خدا خبر مى دهم
آنها پس از گرفتن تعهد از سالم به او گفتند
مى خواهيم متحد گرديم تا از ولايت على اطاعت نكنيم ، تو هم با ما همراه باش
سالم گفت :
چون دشمن بنى هاشم و على هستم مى پذيرم

اما اين گردهمائى كوچك نيز از چشم رسول خدا مخفى نماند، در بين راه خطاب به آنان فرمود:
((من شما را از گردهمائى و رازگوئى منع كردم ، چرا اطاعت نكرديد؟ بدانيد كه خداوند بر اعمال شما آگاه است ، و چيزى از خدا مخفى نخواهد ماند))

كاروان بزرگ حجاج به سرپرستى رسول خدا با همان نظارت و مديريت آگاهانه به راه خود ادامه داد تا به مدينه رسيد كه پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) با خشنودى فراوان خدا را سپاس گفت .

اما حال كه به مدينه رسيدند لازم بود تا گوشمالى عاطفى سختى به اولى و دومى بدهند كه هم در ترور نافرجام و هم در تشكل هاى فروپاشيده حضور داشتند.
زيرا بايد با دخترانشان به عنوان همسر شريك زندگى ، عمر بگذراند، اما چگونه ؟

رسول خدا در خانه ام سلمه اقامت فرمود و تا يكماه به خانه عايشه (دختر ابابكر) و خانه حفصه (دختر عمر) نرفت .
در طول اين مدت تماس ها، و عذر خواهى ها فايده نداشت ، بايد گوشمالى داده مى شدند،

[گل مريم]

همانا افرادى كه نقل حديث مى كنند، چهار دسته اند و پنجمى نخواهد داشت :

1 - منافقان

نخست منافقى كه اظهار ايمان مى كند، نقاب اسلام را به چهره زده ، نه از گناه باكى دارد، و نه از آن دورى مى كند.
و عمدا به پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) دروغ مى بندد، اگر مردم مى دانستند كه اين شخص منافق و دروغگو است ، از او قبول نمى كردند، و تصديقش نمى نمودند اما مى گويند: وى از صحابه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) است ؛ پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) را ديده ، از او حديث شنيده ، و مطالب را از او دريافت كرده است ، به همين دليل به گفته اش ترتيب اثر مى دهند.
در حالى كه خداوند شما را از وضع منافقان آنچنان كه بايد آگاه ساخته ، و چنانكه لازم بوده اوصاف آنان را براى شما بر شمرده است ، (اين منافقان ) پس از پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) به پيشوايان گمراه ؛ و داعيان دوزخ ، با دروغ و بهتان تقرب جستند، پيشوايان گمراه نيز به اينها ولايت و رياست بخشيدند، و آنان را حاكم ساختند، و به گرده مردم سوار نمودند، كه بوسيله اينها به خوردن دنيا مشغول شدند؛ مردم هم معمولا همراه سلاطين و دنيا هستند؛ مگر كسى كه خداوند او را محفوظ دارد.
اين يكى از آن چهار گروه .

الخاطنون
و رجل سمع من رسول الله شيئا لم يحفظه على وجهه ، فوهم فيه ، و لم يتعمد كذبا، فهو فى يديه ، و يرويه و يعمل به ، و يقول : اءنا سمعته من رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) فلو علم المسلمون اءنه وهم فيه لم يقبلوه منه ، ولو علم هو اءنه كذلك لرفضه !

اهل الشبهة
و رجل ثالث ، سمع من رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) شيئا ياءمر به ، ثم انه نهى عنه ، و هو لايعلم ، اءو سمعه ينهى عن شى ء، ثم اءمر به و هو لا يعلم ، فحفظ المنسوخ ، و لم يحفظ الناسخ ، فلو علم اءنه منسوخ لرفضه ، و لو علم المسلمون اذا سمعوه منه اءنه منسوخ لرفضوه .

الصادقون الحافظون

و آخر رابع ، لم يكذب على الله ، و لا على رسوله ، مبغض للكذب خوفا من الله ، و تعظيما لرسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) و لم يهم ، بل حفظ ما سمع على وجهه ، فجاء به على ما سمعه ، لم يزد فيه و لم ينقص منه ، فهو حفظ الناسخ فعمل به ، و حفظ المنسوخ فجنب عنه ، و عرف الخاص و العام ، والمحكم و المتشابه ، فوضع كل شى ء موضعه .
و قد كان يكون من رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) الكلام له و جهان : فكلام خاص ، و كلام عام ، فيسمعه من لا يعرف ما عنى الله ، سبحانه ، به ، و لا ما عنى رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) فيحمله السامع ، و يوجهه على غير معرفة بمعناه ، و ما قصد به ، و ما خرج من اءجله ، و ليس كل اءصحاب رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) من كان يساءله و يستفهمه ، حتى ان كانوا ليحبون اءن يجى ء الاءعرابى و الطارى ء.

[گل مريم]

اما سرانجام همه زنان در منرل ام سلمه گرد آمدند و عائشه گفت :
بخدا پناه مى برم از خشم شما
و پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) درجمع زنان فرمود:
(بدانيد كه على (عليه السلام ) وصى و جانشين من است ، از او اطاعت كنيد، كه اطاعت او اطاعت از من ، و مخالفت او مخالفت با من است ).
آنگاه خطاب به على (عليه السلام ) فرمود:
(اى على : اختيار زنان پس از من با تو است ، اگر مخالفت نمودند آنها را اخراج كن )
همه زنان با سكوت دستورات رسول خدا را تاءييد كردند، تنها عايشه گفت يا رسول الله ما هيچگاه مخالفت نكرده ايم و نخواهيم كرد.
پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) در جواب فرمود:
(آرى تو با من مخالفت كردى ، و پس از من با على (عليه السلام ) مخالفت مى كنى ، مى بينم كه از خانه ات خارج مى شوى و با جمعى از اوباش در برابر على صف آرائى مى كنى ، در صورتى كه سگان قبيله حواءب بر تو پارس ‍ مى كنند تو نسبت به خدا ظالم و معصيت كار مى باشى )
سپس زنان را مرخص فرمود تا هر كدام به حجره خود باز گردند.⁽¹⁹⁾

(پس از رحلت رسول خدا و 25 سال سكوت و انزواى امام (عليه السلام ) كه مردم با امام على (عليه السلام ) بيعت كردند، و سردمداران قريش جنگ جمل را تدارك مى ديدند و عايشه را به عنوان اهرم فشار به همراه مى بردند از مكه تا بصره همه جا عائشه نام قبائل را مى پرسيد تا به سرزمين (حواءب ) رسيدند، وقتى عايشه شنيد كه سگان حواءب بر او پارس مى كنند، فريادش ‍ بلند شد كه مرا برگردانيد، سوگند به خدا من همان زنى هستم كه سگان حواءب بر او پارس مى كنند، و تا فردا اصرار داشت كه بازگردد، هرچه كردند اثر نداشت تا آنكه عبدالله بن زبير براى عايشه سوگند دروغين خورد و شهادت داد كه نام اين سرزمين حواءب نيست و آنگاه به بهانه اينكه سپاه على (عليه السلام ) در تعقيب ما هستند او را حركت دادند)⁽²⁰⁾

   

19- مراجعه شود به مدارك ترور نافرجام (كشف اليقين - و - ارشاد القلوب - و - بحارالانوار)
20- تاريخ طبرى ج 3 ص 975 - و - شرح نهج البلاغه ابى الحديد ج 9 ص 312 به نقل از قتيبه .

[گل مريم]

2- اشتباه كاران

دوم كسى است كه از رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) چيزى شنيده ، اما آن را درست حفظ نكرده ، بلكه در آن اشتباه نموده است ، ولى عمدا به آنحضرت دروغ نبسته ، آنچه در اختيار دارد، روايت مى كند، و به آن عمل مى نمايد، و مى گويد: من از پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) آن را شنيده ام .
اگر مسلمانان مى دانستند اشتباه كرده از او نمى پذيرفتند؛ خودش هم اگر توجه پيدا مى كرد كه در آن اشتباه واقع شده آن را رها مى ساخت و مورد عمل قرار نمى داد.


3 - اهل شك و ترديد

سوم كسى است كه شنيده پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) به چيزى امر فرموده ، در حاليكه بعدا پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) از آن نهى نموده و او نهى آنحضرت را نشنيده است و يا اينكه نهى رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) را شنيده ولى از امرى كه بعدا نموده است بى اطلاع مانده ، اين شخص در حقيقت ((منسوخ )) را فرا گرفته اما ((ناسخ )) را نشنيده و حفظ نكرده است ، ولى اگر مى دانست آنچه شنيده نسخ شده است ، آن را رها مى ساخت ، و مسلمانان هم اگر مى دانستند نسخ شده آن را ترك مى نمودند.