توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : جلسه دوم .صرف(افعال مجرد و مزید)
تسلیمی
2013_07_23, 02:50 PM
به نام خدا
سلام دانشجویان محترم.نماز روزه هاتون قبول.
این هفته می خوایم راجع به افعال مجرد و مزید صحبت کنیم.قبل از شروع بحث لازمه که یک تعریف جامعی از این دو فعل داشته باشیم.
فعل مجرد: فعلی است که تنها حروف اصلی در آن باشد و حرف اضافه ای در آن نباشد.
نصَرَ (یاری کردن) دَحرَجَ (غلطانید )
فعل مزید : فعلی است که یک یا چند حرف به حروف اصلی آن افزوده شده باشد.
اَکرمَ (گرامی داشت) تجّمَعَ (جمع شد) تجَمهرَ (جمع شد)
تسلیمی
2013_07_23, 02:57 PM
نکته :
1- اگر فعل بر وزن فَعُلَ باشد
" فعل لازم است و برای غرایز ثابت و امور مربوطه به آن دلالت می کند."
2- وزن فَعُلَ
" عین الفعل مضارع مضموم است " {یفعُلُ}
3- وزن فُعِلَ
" عین الفعل مضارع مفتوح می شود" {یفعَلُ}
نکته :
فعل رباعی مجرد، فعلی است که چهار حرف اصلی دارد و یک وزن دارد. "فعلَلَ یفعلِلُ"
نکته:
در بعضی مواقع یک فعل در چند وزن دیده می شود که این اختلاف وزن ها گاهی معنی را تغییر می دهد و گاهی تغییر نمی دهد.
یرمَدُ (چشمش درد گرفت) یرمِدُ(از سرما هلاک شد)
تسلیمی
2013_07_23, 03:11 PM
ثلاثی مزید 10 وزن دارد :
1- تفعیل 2- مفاعله 3- افعال 4- تفعّل 5- تفاعل 6- انفعال 7- افتعال 8- افعلال 9- استفعال 10- افعیعال
رباعی مزید 3 وزن دارد :
1- تفعلل 2- افعلّال 3- افعنلال
نکته :
1- وزن افعال و تفعیل برای متعدی کردن فعل است.
اَکرم (اَکرمته ) فرّح (فرّحته )
2- وزن مفاعله برای مشارکت کردن است.
ضارَبَ زیدٌ عمرواً (زید وعمرو یکدیگر را زدند)
3- وزن تفعّل برای مطاوعه " قبول فعل " فعَّلَ است.
اَدّبتَه تتادّبَ (او را ادب کردم پس ادب شد)
4- وزن تفاعُل برای مشارکت کردن است.
تضارَبَ الرّجلان (دو مرد یکدیگر را زدند )
5- وزن انفعال برای مطاوعه " قبول فعل " انفعلَ است.
قطَعتُه فانقَطَعَ (بریدم آن را پس بریده شد)
6- وزن افتعال برای مطاوعه " قبول فعل " فَعَلَ است.
جَمعتُه فاجتَمَعَ (جمع کردم آن را پس جمع شد )
7- وزن افعلّال برای داخل شدن در صفتی است.
اِحمَرّ (داخل در سرخی شد)
8- وزن استفعال برای طلب کردن است.
استغفرَ (طلب آمرزش کرد)
9- وزن افعوعَلَ ، افعوّلَ ،افعالّ برای مبالغه است.
اِحدودَبَ ( گوژ برآورد) اِجلَوَذَّ (با شتاب رفت ) احمارَّ (سرخیش شدید شد )
10- وزن تفعلَلَ برای مطاوعه و قبول فعل فعلَلَ است.
دَحرَجَت الحجرُ فتدحرَجَ (غلطانیدم سنگ را پس فرو غلطید)
11- وزن افعلّلَ و انفعلَلَ برای مبالغه است.
اقشَعّرَ (لرزید و موی بر بدنش راست شد) اِحرنجمَ (ازدحام کردند)
تسلیمی
2013_07_23, 03:20 PM
استثناء: در بعضی مواقع تفعّلَ:
1- برای بیان شکایت می باشد. { تظلّمَ :از ظلم شکایت کرد}
2- و گاهی برای بیان دوری کردن می آید. { تأثمَ : از گناه دوری کرد}
3 - و گاهی برای صیرورت و تغییر کردن می آید. { تأیّمَ : بیوه شد}
نکته :
وزن انفعال تنها از افعالی بنا می شود که در آن ها معنی علاج و تاثیر باشد. {أزعجته فانزَعَجَ : او را از جای برکندم پس برکنده شد}
نکته :
فعلی که فاءالفعلش لام ،راء،واو،نون،میم باشد نمی توان آن را در وزن انفعال برد؛ بلکه در وزن افتعال می رود.
نکته :
وزن افعالَّ مختص رنگ ها وعیب هاست. {احمّرَ : در سرخی داخل شد}
خوب دانشجویان محترم این جلسه هم به پایان رسید.ان شاالله که مورد استفادتون واقع شده باشه.
یا حق
تسلیمی
2013_07_23, 03:21 PM
سؤال : معنی هایی را که در افعال زیر افزوده شده است بیان کنید.
إخضَرَّ
قاتَلَ
إندفَعَ
کرَّمَ
فاطمه
2013_07_23, 03:24 PM
سلام استاد عزیز خوبید إن شاءالله
آیا تمام این باب ها مفید هستند و باید یاد بگیریم و این که در قرآن مجید از تمام باب ها استفاده شده؟
تسلیمی
2013_07_23, 03:28 PM
سلام
از توجهتون ممنونم
بله از اکثر این باب ها در قرآن استفاده شده و یادگیری آنها به آسانتر ترجمه شدن آیات و مفاهیم قرآن کمک بسزایی دارد.
فاطمه
2013_07_23, 03:44 PM
ممنون استاد عزیز
امکان داره برامون از فعل هایی که از این باب ها در قرآن استفاده شده مثال بیارید
تسلیمی
2013_07_23, 05:12 PM
چشم من بررسی می کنم و ان شاالله براتون نمونه میارم.
vBulletin® v4.2.2, Copyright ©2000-2024, Jelsoft Enterprises Ltd.