PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : استثناء



گل مريم
2014_11_29, 10:35 AM
besm6


استثناء
استثناء جدا كردن حكم يك شخص يا شئ از حكم ما قبل خودش است . جمله اي كه در آن معمولاً ادات استثناء باشد جمله استثنائيه گويند.


اركان استثناء
الف ) مستثني: بعد از ادات مي آيد و از مستثني منه جدا مي شود
ب) ادات استثناء : الاّ ، غير ، سوي
ج)مستثني منه : معمولا ً(با فاصله وبدون فاصله) قبل از ادات مي آيد .
مستثني منه بايد يك اسم جمع يا ضمير جمع باشد یا به عبارت دیکر کلی تر از مستثنی باشد تا بشود مستني را از آن جدا كرد.
جاء التلاميذُ الاّ واحداً
م- منه ادات مستثني

ذهبوا الي المدرسة الاّ سعيداً
م- منه ادات مستثني


اعراب مستثني
1) اگر مستثني تام مثبت يا منفي باشد ، (يعني مستثني منه ذكر شود) اعراب مستثني منصوب است

ذكر ْتَ جميعَ الذكرياتِ الاّ ذكرياتِ الحربِ المفروضةِ .
مستثني(تام مثبت) به اعراب فرعي منصوب

لا يمْلكُ سلاحاً الاّ الايمانَ
مستثني (تام منفي ) ومنصوب

2) اگر مستثني مفرّغ باشد (يعني مستثني منه در جمله نباشد ) در اين صورت اعراب مستثني تابع جمله قبل از الاّ مي باشد .
يعني اگر به منصوبات (مفعول و خبر افعال ناقصه و ...) نياز داشته باشد اعراب مستثني همچنان منصوب است

و اگر جمله قبل از الاّ به مرفوعات (فاعل ونائب فاعل و...) نياز داشته باشد اعراب آن مرفوع است .


نكته : براي تشخيص مستثني مفرّغ
اولاً جمله قبل الاّ با يكي از ادات نفي مانند (ما ،لا ،لمْ ،لمّا،لا نهي ؛لیس، لنْ) منفي است يا جمله استفهامي(سؤالي)است

ثانياً يكي از اركان اصلي جمله قبل از الاّ (مثل فاعل و نائب فاعل وخبر ومفعول به و خبر افعال ناقصه و حروف مشبهه ولا نفي جنس) محذوف مي باشد .

ماذهب الاّ سعيدٌ .
. مستثني مفرّغ در نقش فاعل .

نكته: هرگاه اعراب مستثني مرفوع باشد، مستثني مفرّغ مي باشد .

گل مريم
2014_11_29, 10:47 AM
ترجمه جمله استثنائيه:


اگر مستثني تام (مستثني منه ذکر شود)باشد ابتدا ادات سپس مستثني و بعد از آن جمله قبل الاّ ترجمه مي شود . سجدوا الاّ ابليسَ . بجزء شيطان سجده كردند.

و اگر مستثني مفرّغ باشد ، جمله معمولاً مثبت ومؤكد ترجمه مي شود يعني درابتداي جمله مثبت الفاظ تأكيد مانند ( فقط، بي شك، تنها،....) مي آيد. لا تقلْ الاّ الحقّ ( فقط حق را بگو)



منبع : سایت آشنایی با زبان عربی و ادبیات عرب با کمی تغییر ویرایشی