امیرحسین تسلیمی
2014_03_20, 12:26 PM
در تعريف حقوقي اجرت مي توان گفت: «اگر کسي از مال ديگري منتفع گردد و عين مال باقي باشد و براي مدتي که منتفع شده، بين طرفين مال الاجاره اي معين نشده باشد، آنچه بابت اجرت منافع استيفا شده بايد به صاحب مال مزبور بدهد، اجرت المثل ناميده مي شود، خواه استيفاي مزبور با اذن مالک باشد خواه بدون اذن او در قوانين مربوط به روابط ميان همسران، تنها حقي که به شکلي انحصاري و ويژه براي مردان در نظر گرفته شده حق طلاق و حق رياست بر خانواده است. اين دو موضوع بارها سبب اعتراض زناني مي شود که با استناد به اين دو حق، دين اسلام را ديني معرفي مي کنند که توجه چنداني به حق و حقوق زنان ندارد; اما کافي است به جزييات ديگر قوانين و شرع مراجعه کنيم تا دريابيم در دين اسلام تا چه اندازه توجه ويژه اي به حقوق زنان شده است.
يکي از حقوق ويژه اسلام براي زنان اين است که هيچ مردي نمي تواند تا وقتي تمامي حق و حقوق همسرش را پرداخت نکرده او را طلاق دهد. نکته جالب توجه اين است که هرچه تعداد سال هاي زندگي مشترک بيشتر باشد اين حقوق نيز افزايش مي يابد و به همين دليل بسياري از مرداني که از روي هوي و هوس و بي هيچ دليل منطقي قصد طلاق دادن همسر خود را دارند، از اين مساله منصرف مي شوند.
اجرت المثل نيز يکي از همان حقوق ويژه اي است که شرع و قانون براي زنان در نظر گرفته است. و اجرت المثل يک بحث شرعي است. در شرع مقدس اسلام زن وظايف خاصي در زندگي زناشويي دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. اين وظايف شامل تمکين عام و تمکين خاص است. مطابق قانون به محض ازدواج، ميان زوجين وظايف و تکاليفي برقرار مي شود که آنها بايد نسبت به يکديگر آن را انجام دهند. تمکين عام به معني حضور زن در زندگي مشترک و عمل به وظايفي است که شرع و قانون تعيين کرده است. مثلا زن شرعا نمي تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصيل و کار کردن زن در خارج از منزل نيز بايد با اجازه شوهر باشد، هرچند در حال حاضر بسياري از زنان اين حقوق را در عقدنامه دريافت مي کنند. تمکين خاص نيز به معني عمل کردن زن به وظايف زناشويي است. حال اگر زن در طول زندگي مشترک و در خانه همسر خود کاري بجز اين موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشي است که به آن اجرت المثل گفته مي شود.
با تصويب قانوني اجرت المثل تبديل به ديني شد که ديگر در هر زماني قابل مطالبه است و حتي زن مي تواند در زمان زندگي مشترک آن را طلب کند پرستاري از همسر در زمان بيماري نيز از ديگر مواردي است که سبب مي شود به زن اجرت المثل تعلق گيرد.
ممکن است مردي پس از عمل جراحي براي طي کردن دوره درمان به منزل منتقل شود. در چنين شرايطي اگر او از همسرش تقاضا کند که از او مراقبت کند، اين مساله براي زن ايجاد حق مي کند. شير دادن به فرزند، بزرگ کردن کودکان، بردن کودکان به مدرسه، حضور در جلسه اوليا و مربيان، واکسن زدن کودکان، نگهداري از مادرشوهر به دستور شوهر، رسيدگي به وضعيت تحصيلي فرزندان و چند مورد ديگر از مواردي است که سبب ايجاد اين حق مي شود. بايد به اين نکته مهم توجه داشت که قانون تنها زماني اين حق را براي زن محترم مي شمارد که او به دستور شوهر و بدون انتظار براي دريافت حق يا امتيازي اين فعاليت ها را انجام داده باشد. به همين دليل در دادگاه قضات همواره اين را از زن مي پرسند که آيا از انجام اين امور قصد دريافت دستمزد داشتيد؟ آيا اين کار را به ميل و رضايت خود انجام داديد؟ اگر پاسخ زن به اينها مثبت باشد ديگر اجرت المثلي به او تعلق نخواهد گرفت، اما اگر زن بگويد اين کارها را به دستور شوهرش انجام داده و از ابتدا قصد دريافت دستمزد نداشته اين حق براي او ايجاد مي شود.
يکي از حقوق ويژه اسلام براي زنان اين است که هيچ مردي نمي تواند تا وقتي تمامي حق و حقوق همسرش را پرداخت نکرده او را طلاق دهد. نکته جالب توجه اين است که هرچه تعداد سال هاي زندگي مشترک بيشتر باشد اين حقوق نيز افزايش مي يابد و به همين دليل بسياري از مرداني که از روي هوي و هوس و بي هيچ دليل منطقي قصد طلاق دادن همسر خود را دارند، از اين مساله منصرف مي شوند.
اجرت المثل نيز يکي از همان حقوق ويژه اي است که شرع و قانون براي زنان در نظر گرفته است. و اجرت المثل يک بحث شرعي است. در شرع مقدس اسلام زن وظايف خاصي در زندگي زناشويي دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. اين وظايف شامل تمکين عام و تمکين خاص است. مطابق قانون به محض ازدواج، ميان زوجين وظايف و تکاليفي برقرار مي شود که آنها بايد نسبت به يکديگر آن را انجام دهند. تمکين عام به معني حضور زن در زندگي مشترک و عمل به وظايفي است که شرع و قانون تعيين کرده است. مثلا زن شرعا نمي تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصيل و کار کردن زن در خارج از منزل نيز بايد با اجازه شوهر باشد، هرچند در حال حاضر بسياري از زنان اين حقوق را در عقدنامه دريافت مي کنند. تمکين خاص نيز به معني عمل کردن زن به وظايف زناشويي است. حال اگر زن در طول زندگي مشترک و در خانه همسر خود کاري بجز اين موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشي است که به آن اجرت المثل گفته مي شود.
با تصويب قانوني اجرت المثل تبديل به ديني شد که ديگر در هر زماني قابل مطالبه است و حتي زن مي تواند در زمان زندگي مشترک آن را طلب کند پرستاري از همسر در زمان بيماري نيز از ديگر مواردي است که سبب مي شود به زن اجرت المثل تعلق گيرد.
ممکن است مردي پس از عمل جراحي براي طي کردن دوره درمان به منزل منتقل شود. در چنين شرايطي اگر او از همسرش تقاضا کند که از او مراقبت کند، اين مساله براي زن ايجاد حق مي کند. شير دادن به فرزند، بزرگ کردن کودکان، بردن کودکان به مدرسه، حضور در جلسه اوليا و مربيان، واکسن زدن کودکان، نگهداري از مادرشوهر به دستور شوهر، رسيدگي به وضعيت تحصيلي فرزندان و چند مورد ديگر از مواردي است که سبب ايجاد اين حق مي شود. بايد به اين نکته مهم توجه داشت که قانون تنها زماني اين حق را براي زن محترم مي شمارد که او به دستور شوهر و بدون انتظار براي دريافت حق يا امتيازي اين فعاليت ها را انجام داده باشد. به همين دليل در دادگاه قضات همواره اين را از زن مي پرسند که آيا از انجام اين امور قصد دريافت دستمزد داشتيد؟ آيا اين کار را به ميل و رضايت خود انجام داديد؟ اگر پاسخ زن به اينها مثبت باشد ديگر اجرت المثلي به او تعلق نخواهد گرفت، اما اگر زن بگويد اين کارها را به دستور شوهرش انجام داده و از ابتدا قصد دريافت دستمزد نداشته اين حق براي او ايجاد مي شود.