چند نكته عبرت ‏انگيز از حادثه اصحاب فيل‏

[عتیق]

به نام خدا
چند نكته عبرت‏انگيز از حادثه اصحاب فيل‏


پيرامون ماجراى نابودى لشگر ابرهه توسط پرندگان، در احاديث اسلامى نكاتى وجود دارد كه نظر شما را به برخى از آن نكات جلب مى‏كنيم:
1 - هنگامى كه پرندگان سنگ‏هاى خود را مى‏افكندند، باد شديدى برخاست كه موجب سرعت آن سنگ‏ها مى‏شد، و در نتيجه آن سنگ‏ها با شدت به سپاه ابرهه اصابت مى‏نمود.
2 - هرگاه سنگ بر سر آن‏ها مى‏خورد آن را سوراخ كرده و از پايين بدنشان خارج مى‏گرديد.(1)

3 - عبدالمطلب براى شكرگزارى به درگاه خدا، كنار كعبه آمد، پرده كعبه را گرفت و چنين گفت:





يا حابس الفيل بِدِى المُغَمَّسِ

حبَستَهُ كانَّهُ مُكَوَّسِ




فِى مجلِسِ تُزهَقُ فيه الاَنفُسُ





يعنى: اى خداوندى كه فيل را در محلى در طريق طائف (محل شكست لشگر ابرهه) متوقف ساختى، و آن را همچون الاغ درمانده نمودى، در آن جا كه روح‏ها از بدن‏ها خارج مى‏شدند.(2)

4 - امام سجاد عليه‏السلام فرمود: حضرت ابوطالب با شمشيرش در مكه از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم دفاع مى‏كرد، روزى از آن حضرت پرسيد: اى برادر زاده‏ام آيا براى هدايت همه مردم مبعوث شده‏اى يا تنها براى هدايت قوم خود؟
پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: هدايت هه انسان‏ها از سفيد و سياه و عرب و عجم، فارس و روم و... مبعوث شده‏ام.
وقتى كه كفار قريش اين سخن را شنيدند از روى تكبر و نخوت به ابوطالب گفتند: آيا به برادرزاده‏ات نمى‏نگرى كه چه مى‏گويد؟ سوگند به خدا اگر اين سخن را مردم ايران و روم بشنوند ما را از سرزمينمان مى‏ربايند، و كعبه را ويران كرده و سنگ‏هاى آن را از جاى خود به دور مى‏افكنند.
در مورد اين سخن كه آن‏ها (كعبه را ويران مى‏كنند و...) سوره فيل نازل شد، و به آن‏ها چنين پاسخ داد: اى شما كه از ماجراى لشگر ابرهه آگاهى داريد، مگر نديديد، آنان كه قصد ويران نمودن كعبه را داشتند چگونه به هلاكت رسيدند، بنابراين نگران كعبه نباشيد.
5 - امام صادق عليه‏السلام در ضمن گفتارى فرمود: همه سپاه ابرهه كشته شدند، جز يك نفر، كه خداوند او را نزده نگه داشت تا اخبار هلاكت سپاه را به مردم يمن گزارش دهد، او به يمن آمد و پس از گزارش اخبار، مورد هدف يكى از آن پرندگان قرار گرفت و به هلاكت رسيد.(3)

6 - داستان اصحاب الفيل، از امور قطعى تاريخ است، كه از معجزات پيامبر اسلام بوده كه از آن به ارهاص تعبير مى‏شود كه پيشينه و زمينه‏ساز صدق پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم بود، از اين رو وقتى كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم سوره فيل را براى مشركان خواند، هيچكس منكر حادثه فيل و شكست لشگر ابرهه نشد.
7 - بالاخره خداوند همان گونه كه با موريانه، عصاى سليمان عليه‏السلام را شكست و مرگ او را ظاهر كرد، و با موش‏هاى صحرايى سد عظيم قوم سبأ را سست نموده كه باعث ويرانى سد و هلاكت آن قوم مغرور گرديد، با سنگ‏هاى ريز، لشگر مجهز ابرهه را تار و مار كرد، تا همه قدرتمندان و مغروران عالم بدانند كه خداوند بر همه چيز قادر است تا در برابر او عرض اندام نكنند.
در اين جا با اعتراف و تقصير و اقرار به اين كه نمى‏توانيم حق مطلب را ادا كنيم، كتاب را به پايان مى‏رسانيم، شكر و سپاس بى حد خداوندى را كه توفيق نگارش اين كتاب را مرحمت فرمود، اميد آن كه سازنده و آموزنده باشد، و ره توشه‏اى براى مؤلف و ناشر براى سفر آخرت گردد، در اين جا با عرض پوزش به درگاه خدا عرض مى‏كنم:








گر خطا گفتيم اصلاحش تو كن

مصلحى تو اى تو سلطان سخن


كيميا دارى كه تبديلش كنى

گرچه جوى خون بود نيلش كني


اين چنين ميناگريها كار تست

اين چنين اكسيرها اسرار تست


اى خداى پاك و بى انباز و يار


دستگير و جرم ما را در گذار(4)






1 - مجمع البيان، ج 10، ص 542 و 543.

2 - همان، ص 674.

3 - همان، ص 669 و 670 و 671.

4 - از مولانا جلال الدين رومى در ديوان مثنوى‏


از کتاب قصه هاي قرآن به قلم روان