ملکوت
2014_02_12, 09:05 AM
اخلاق اجتماعی
با توجه به اینكه انسان موجودی اجتماعی است و برای ارائه حیات خویش نیاز به ارتباطات در جامعه دارد. پس انسان در تمام دوران حیات نیازمند به رفاقت و دوستی با دیگران است.
از دیدگاه روایات اسلامی دوست خوب و مناسب كسی است كه ویژگیهای زیر را دارا باشد:
1- عقل و خرد:
در روایات بر همنشینی با دوستان خردمند تاكید شده است. امام علی (ع) می‌فرماید:
«همنشینی با دوست خردمند، زندگی بخش جان و روح است»
این موضوع به حدی مهم است كه دشمن خردمند بر دوست نادان ترجیح داده شده است:
«دشمن با خرد برای تو از دوست نادان مطمئنتر است»
2- صلاحیت اخلاقی:
دوست خوب كسی است كه از رذایل اخلاقی و شرارت باطنی به دور باشد. در روایات از دوستی با اشرار و اهل فسق و فجور به شدت منع شده است. امام علی(ع) می‌فرماید:
«همنشینی با تباهكاران مایه تباهی است، همانند باد كه وقتی بر مردار میوزد، با خود بوی بد بههمراه دارد»
پیامبر اكرم(ص) نیز می‌فرمایند:
«شایستهترین مردم برای بدنامی، كسی است كه با بدنام ها همنشین باشد»
3- پایبندی به تعهدات:
دوست خوب كسی است كه به آداب دوستی متعهد باشد. امام صادق(ع) می‌فرماید:
«دوستی حد و مرزی دارد. هر كس آنها را مراعات كرد، دوست حقیقی است و گرنه نسبت دوستی به او نده. حدود دوستی عبارتند از: آن كه نهان و آشكارش برای تو یكسان باشد. زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خویش شمارد. اگر به ریاست و ثروت و مقام برسد، رفتارش عوض نشود. اگر تمكن پیدا كرد، از آنچه دارد، نسبت به تو دریغ نورزد. تو را در گرفتاریها رها نكند و تنها نگذارد»
4- همتراز بودن:
دوست خوب كسی است كه از جهت مالی و اجتماعی همتراز انسان باشد. امام باقر(ع) می‌فرماید:
«هرگاه خواستی با كسی همنشین شوی، با كسی كه مثل تو است، رفیق شو و با كسی كه عهده دار تو شود رفاقت نكن كه این دوستی مایه ذلت و خواری است»
با توجه به اینكه انسان موجودی اجتماعی است و برای ارائه حیات خویش نیاز به ارتباطات در جامعه دارد. پس انسان در تمام دوران حیات نیازمند به رفاقت و دوستی با دیگران است.
از دیدگاه روایات اسلامی دوست خوب و مناسب كسی است كه ویژگیهای زیر را دارا باشد:
1- عقل و خرد:
در روایات بر همنشینی با دوستان خردمند تاكید شده است. امام علی (ع) می‌فرماید:
«همنشینی با دوست خردمند، زندگی بخش جان و روح است»
این موضوع به حدی مهم است كه دشمن خردمند بر دوست نادان ترجیح داده شده است:
«دشمن با خرد برای تو از دوست نادان مطمئنتر است»
2- صلاحیت اخلاقی:
دوست خوب كسی است كه از رذایل اخلاقی و شرارت باطنی به دور باشد. در روایات از دوستی با اشرار و اهل فسق و فجور به شدت منع شده است. امام علی(ع) می‌فرماید:
«همنشینی با تباهكاران مایه تباهی است، همانند باد كه وقتی بر مردار میوزد، با خود بوی بد بههمراه دارد»
پیامبر اكرم(ص) نیز می‌فرمایند:
«شایستهترین مردم برای بدنامی، كسی است كه با بدنام ها همنشین باشد»
3- پایبندی به تعهدات:
دوست خوب كسی است كه به آداب دوستی متعهد باشد. امام صادق(ع) می‌فرماید:
«دوستی حد و مرزی دارد. هر كس آنها را مراعات كرد، دوست حقیقی است و گرنه نسبت دوستی به او نده. حدود دوستی عبارتند از: آن كه نهان و آشكارش برای تو یكسان باشد. زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خویش شمارد. اگر به ریاست و ثروت و مقام برسد، رفتارش عوض نشود. اگر تمكن پیدا كرد، از آنچه دارد، نسبت به تو دریغ نورزد. تو را در گرفتاریها رها نكند و تنها نگذارد»
4- همتراز بودن:
دوست خوب كسی است كه از جهت مالی و اجتماعی همتراز انسان باشد. امام باقر(ع) می‌فرماید:
«هرگاه خواستی با كسی همنشین شوی، با كسی كه مثل تو است، رفیق شو و با كسی كه عهده دار تو شود رفاقت نكن كه این دوستی مایه ذلت و خواری است»