PDA

توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : مسابقه دعا شناسی(طرح سؤال دوم)



گل مريم
2013_11_19, 01:09 AM
besm22


سلام و احترام حضور تمامی دوستداران اهل بیت علیه السلام

دوستان و بزرگواران مژده که مسابقه ای جدید در راهه

یک مسابقه ی زیبا و سرشار از معنویت

البته جایزه هم داره هم معنوی هم مادی


فکر میکنین چه مسابقه ای قراره در این تاپیک برگزار بشه.....................





http://www.shahrequran.ir/member2-albums51-1091.jpg

از خاک تا افلاک
2013_11_19, 09:21 AM
سلام

احتمالا یک مسابقه ای هست که مربوط میشه به ادعیه و زیارات:rolleyes:

گل مريم
2013_11_19, 09:29 PM
سلام

احتمالا یک مسابقه ای هست که مربوط میشه به ادعیه و زیارات
سلام ممنونم
درست حدس زدیدhttp://www.shahrequran.ir/images/smilies/35%2802%29.gif البته کاملا مشخص بود ..gol......

گل مريم
2013_11_19, 09:48 PM
درسته مسابقه دعا شناسی

دوستان عزیز متنی از ترجمه ی یکی از ادعیه و زیارت ها، اینجا گذاشته میشه و باید تشخیص دهیم که این چه دعایی هست و نام دعا و متن عربی آن را نوشته و توضیح دهیم که دعا از کدام بزرگوار نقل شده است.

پس اولین سؤال مسابقه را مطرح میکنم؟




par--كجاست محوكننده آثار انحراف و هواهاى نفسانى، كجاست قطع‏ كننده دام هاى دروغ و بهتان، كجاست نابودكننده سركشان و سرپيچى ‏كنندگان، كجاست ريشه‏ كن ‏كننده اهل لجاجت و گمراهى، و بى‏ دينى كجاست عزّت ‏بخش دوستان، و خواركننده دشمنان، كجاست گردآورنده سخن بر پايه تقوا، كجاست در راه خدا كه از آن آمده شود، كجاست جلوه خدا، كه دوستان به سويش روى آورند، كجاست آن وسيله پيوند بين‏ زمين و آسمان، كجاست صاحب روز پيروزى، و گسترنده پرچم هدايت، كجاست گردآورنده پراكندگى‏ صلاح و رضا، كجاست خواهنده خون پيامبران و فرزندان پيامبران، كجاست خواهنده خون‏ كشته در كربلا، كجاست آن پيروز شده بر هر كه به او ستم كرد و بهتان زد، كجاست آن مضطّرى كه اجابت شود هنگامى كه دعا كند، كجاست سرسلسله مخلوقات، داراى نيكى و تقوا، كجاست فرزند پيامبر برگزيده، و فرزند على‏ مرتضى، و فرزند خديجه روشن جبين، و فرزند فاطمه كبرى؟par-

Ealam
لطفا پاسخ ها را در همین تاپیک بگذارید و هر کدام از شما عزیزان که در مسابقه شرکت میکنید پاسختان را در داخل این پوشش قرار دهید تا نمایان نباشد و دوست دیگر نیز بتواند پاسخگو باشد.

pirلطفا دوستان عزیز تا خودتان پاسخ را نگذاشتیدComputer داخل پوشش نفر قبل را نگاه نکنید. تقلب no..no.

فاطمه
2013_11_20, 12:45 AM
سلام
چه مسابقه ی خوبی

اگه اجازه بدید اولین پاسخ را بنویسم.





أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ‏] وَ الافْتِرَاءِ أَيْنَ مُبِيدُ الْعُتَاةِ وَ الْمَرَدَةِ أَيْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنَادِ وَ التَّضْلِيلِ وَ الْإِلْحَادِ أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ أَيْنَ جَامِعُ الْكَلِمَةِ [الْكَلِمِ‏] عَلَى التَّقْوَى أَيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤْتَى أَيْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِي إِلَيْهِ يَتَوَجَّهُ الْأَوْلِيَاءُ أَيْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ أَيْنَ صَاحِبُ يَوْمِ الْفَتْحِ وَ نَاشِرُ رَايَةِ الْهُدَى أَيْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَ الرِّضَا،
أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ أَيْنَ الطَّالِبُ [الْمُطَالِبُ‏] بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ أَيْنَ الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى عَلَيْهِ وَ افْتَرَى أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجَابُ إِذَا دَعَا أَيْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ [الْخَلائِفِ‏] ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْوَى أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى
از جمله دعاهاي شريفي كه شيعه اهتمام كامل به خواندن آن دارد و از دعاهايي كه در ميان جوامع شيعي و ديني به خوبي جا افتاده و از پايگاه رفيع و موقعيّت والايي برخوردار است، دعاي ندبه مي‌باشد.
دعاي شريف ندبه مشتمل بر بخش مهم و عمده‌اي از اعتقادات حقّه مانند توحيد، نبوّت عامّه و خاصّه و فضايل بي‌شمار اهل بيت عصمت و طهارت«عليه‌السلام» و نيز جريان غيبت حضرت بقية الله مهدي موعود، ارواحنا فداه است و حاوي اظهار غم، اندوه، آه و حسرت درغم جدايي آن سرور ابرار مي‌باشد.
مضامين عالي و دلنشين آن طوري است كه گاهي اشخاصي را تكان مي‌دهد و برنامة زندگي آنها را به كلّي متحوّل مي‌سازد، و از اعمال خلاف خود دست برداشته رو به خدا و امام زمان «عليه‌السلام» مي‌آورند.

نام دعاهايي كه از خاندان پيامبر به ما رسيده و از خواندن آنها بهره‌مند مي‌شويم، گاهي برگرفته از نام راويان آنهاست مانند دعاي شريف كميل كه به نام كميل بن زياد نخعي، راوي آن دعاي مبارك، شهرت يافته و نيز دعاي ابوحمزة ثمالي كه چون ابوحمزه از اصحاب حضرت علي بن الحسين سجاد«عليه‌السلام»، اين دعا را از آن بزرگوار نقل كرده بدين نام مشهور شده است. و گاهي اسم دعايي برگرفته از كلماتي است كه در خود آن دعا بكار رفته است، مانند دعاي مجير كه چون در اين دعا مكرّر ذكر (يا مجير) شده، لذا به اسم دعاي مجير نام گرفته است. و يا دعاي صباح اميرالمومنين «عليه‌السلام» كه در آغاز آن كلمة صباح آمده چنانكه مي‌خوانيم: اللهُمَّ يا مَنْ دَلَعَ لِسانَ الصَّباحِ بِنُطْقِ تَبَلُّجِه، از اين رو اشتهار به دعاي صباح پيدا كرده. البته در دعاي صباح مناسبت ديگري هم هست و آن اين است كه دعاي مزبور مربوط به وقت صبح مي‌باشد.
و در بعضي موارد نام دعا برگرفتة از مضمون آن دعا است مانند دعاي سمات، زيرا سمات به معني علامات و نشانه‌هاست و اين دعا مشتمل بر نشانه‌ها و اسرار عجيب الهي است.

اكنون دعاي شريفه ندبه ممكن است از قبيل قسم دوّم باشد، زيرا در اين دعا مي‌خوانيم: وَ ايّاهُم فَلْيَنْدُبِ النّادِبُونَ كه فعل مضارع و اسم فاعل ندبه ذكر شده است و ممكن است از قبيل قسم سوم باشد، زيرا اين دعاي مبارك پر از ندبه، مطالب گريه‌خيز و تعبيرات دل شكن است، كه از عمق جان ياران دلسوخته و دلباختة امام زمان ارواحنا فداه برخاسته است.

دعاي مزبور را عده‌اي از علماي بزرگ و متعبّد و محتاط در دين و گروهي از ماهران در سندها و متخصص در رجال و درايه نقل كرده‌اند


سيد جليل، صاحب مناقب فراوان و كرامات باهرة بسيار، سيد رضي الدين علي بن طاووس، قدس سره الشريف كه از اعلام قرن هفتم هجري بوده و مقامات عالية او در علميّت، زهد و تقوا، عبادت، سير و سلوك الي الله و اخلاق و عرفان و مكاشفات، قابل انكار نيست، بلكه بر اهل اطلاع و محققين روشن و آشكار و مورد اذعان است، اين دعا را نقل فرموده‌اند و مهمتر آنكه نه در يك كتاب بلكه در دو كتاب از نوشته‌هاي شريف خود آن را آورده است كه يكي كتاب مقدس و ارزشمند اقبال الاعمال[1] و ديگري كتاب شريف مصباح الزاير[2] مي‌باشد و اين خود صحّه گذاشتن به سند اين دعاي شريف و صدور آن مي‌باشد.

و ..



[1]. ص 295 -299.
[2]. فصل هفتم.

ازكتاب حديث آرزومندي
شرحي بر دعاي ندبه
آيت الله كريمي جهرمي

گل مريم
2013_11_20, 12:54 PM
سلام و تشکر از شما فاطمه (http://www.shahrequran.ir/member5.html) ی عزیز
لطف کردید.
بقیه دوستان فرصت دارید هنوز تا پاسخ هایتان را در تاپیک بگذارید.

منتظر حضور سبز شما هستیم در مسابقه
مسابقه دعا شناسی (http://www.shahrequran.ir/thread1531.html)

عتیق
2013_11_20, 09:33 PM
پاسختان را در داخل این پوشش قرار دهید تا نمایان نباشد و دوست دیگر نیز بتواند پاسخگو باشد.

چه پوششی؟ بیشتر توضیح دهید

گل مريم
2013_11_20, 11:00 PM
http://www.shahrequran.ir/member2-albums13-1092.jpg


سلام عتیق (http://www.shahrequran.ir/member107.html) محترم در این تصویر پوشش در کادر قرمز رنگ نشان داده شده است.

در نوار ابزار پاسخ به موضوع میتوانید آن را بیابید.
منتظر جواب زیبای شما هستیم.
موفق باشید إن شاءالله

عتیق
2013_11_21, 01:19 PM
تشکر

دعای معروف ندبه

أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ‏] وَ الافْتِرَاءِ أَيْنَ مُبِيدُ الْعُتَاةِ وَ الْمَرَدَةِ أَيْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنَادِ وَ التَّضْلِيلِ وَ الْإِلْحَادِ أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ أَيْنَ جَامِعُ الْكَلِمَةِ [الْكَلِمِ‏] عَلَى التَّقْوَى أَيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤْتَى أَيْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِي إِلَيْهِ يَتَوَجَّهُ الْأَوْلِيَاءُ أَيْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ أَيْنَ صَاحِبُ يَوْمِ الْفَتْحِ وَ نَاشِرُ رَايَةِ الْهُدَى أَيْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَ الرِّضَا، أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ أَيْنَ الطَّالِبُ [الْمُطَالِبُ‏] بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ أَيْنَ الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى عَلَيْهِ وَ افْتَرَى أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجَابُ إِذَا دَعَا أَيْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ [الْخَلائِفِ‏] ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْوَى أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى

دعای ندبه را عده‌ای از علما و محدثین نقل کرده‌اند و برخی تا ۱۵ سند برای آن بر شمرده‌اند. از آن جمله:
ابو جعفر محمد بن حسین بن سفیان بزوفری: او معاصر شیخ نجاشی و از اعلام قرن پنجم بوده، این دعا را نقل کرده‌است.
ابوالفرج محمد بن علی بن یعقوب بن اسحاق بن ابی قره قنائی او در کتاب «الدعاء» نقل کرده‌است. او که از مشایخ شیخ مفید؛ به حساب می‌آید مورد تأیید خاص او قرار گرفته‌است.
محمد بن جعفر بن علی بن جعفر مشهدی حائری در کتاب مزار کبیر (مزار ابن مشهدی) از محمد بن ابیقره نقل کرده وآن را به امام مهدی نسبت داده‌است.[۱]
سید بن طاووس او در کتاب مصباح الزائر[۲] و اقبال الاعمال[۳] به نقل از کتاب محمّد بن حسین بن سفیان بزوفری نقل کرده وآن را به امام زمان نسبت داده‌است.
علامه مجلسی دعای ندبه را در کتاب بحارالانوار به نقل از مصباح الزائر سید بن طاووس و در کتاب تحفة الزائر و در کتاب زاد المعاد نیز دعای ندبه را نقل کرده و در سرآغاز می گوید:
و اما دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقه و تاسف بر غیبت حضرت قائم، علیه السلام، به سند معتبر از حضرت امام جعفر صادق، علیه السلام، منقول است، که سنت است این دعای ندبه را در چهار عید بخواند، یعنی: جمعه، عید فطر، عید قربان و عید غدیر[۴].

محدث نوری محدث میرزا حسین نوری، در کتاب تحیة الزائر دعای ندبه را به نقل از مزار کبیر، مزار قدیم، و مصباح الزائر سید بن طاووس روایت کرده‌است.[۵]
و بسیاری دیگر از بزرگان شیعه این دعا را نقل کرده‌اند.[۶]

پانوشت:


↑ المزار، ص ۵۷۳، دعای ۱۰۷.
↑ مصباح الزائر، ص ۴۴۶
↑ اقبال الاعمال، ص ۲۹۹-۲۹۵.
↑ المجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص ۴۸۶، چاپ سنگی
↑ النوری، حسین بن محمدتقی، تحیة الزائر، ص ۲۴۸
↑ علی اکبر مهدی پور. «با دعای ندبه در پگاه جمعه». مؤسسه فرهنگی موعود. بازبینی‌شده در ۲۰۰۷-نوامبر-۲۳.

منبع: ویکی پدیا

سجادی
2013_11_21, 06:49 PM
به نام خدا . دعای ندبه
أَیْنَ طامِسُ آثارِ الزَّیْغِ وَالْأَهْواءِ؟ أَیْنَ قاطِعُ حَبائِلِ الْکِذْبِ وَالْاِفْتِراءِ؟ أَیْنَ مُبیدُ الْعُتاةِ وَالْمَرَدَةِ؟ أَیْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنادِ وَالتَّضْلیلِ وَالْإِلْحادِ؟ أَیْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِیاءِ، وَ مُذِلُّ الْأَعْداءِ؟ أَیْنَ جامِعُ الْکَلِمَةِ عَلَى التَّقْوى؟ أَیْنَ بابُ اللَّهِ الَّذى مِنْهُ یُؤْتى؟ أَیْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذى إِلَیْهِ یَتَوَجَّهُ الْأَوْلِیاءُ؟ أَیْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَیْنَ الْأَرْضِ وَالسَّماءِ؟ أَیْنَ صاحِبُ یَوْمِ الْفَتْحِ وَ ناشِرُ رایَةِ الْهُدى؟ أَیْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَالرِّضا؟ أَیْنَ الطّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِیاءِ وَ أَبْناءِ الأَنْبِیاءِ؟أَیْنَ الطّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلاءَ؟ أَیْنَ الْمَنْصُورُ عَلى مَنِ اعْتَدى عَلَیْهِ وَافْتَرى؟ أَیْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذى یُجابُ إِذا دَعی؟ أَیْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ ذُوالْبِرِّ وَالتَّقْوى؟ أَیْنَ ابْنُ النَّبِىِّ الْمُصْطَفى؟ وَابْنُ عَلِىٍّ الْمُرْتَضى؟ وَابْنُ خَدیجَةَ الْغَرّاءِ؟ وَابْنُ فاطِمَةَ الْکُبْرى؟

کجاست آنکه اندیشه باطل و هواهاى نفسانى را نابود مى سازد؟کجاست آنکه ریسمان دروغ و افتراء را قطع خواهد کرد؟ کجاست آنکه متکبرانِ سرکش را هلاک و نابود مى گرداند؟ کجاست آنکه مردم ملحد، معاند و گمراه کننده را بیچاره کند؟ کجاست آنکه دوستان را عزیز و دشمنان را ذلیل خواهد کرد؟ کجاست آنکه مردم را بر وحدت کلمه و تقوى مجتمع مى سازد؟ کجاست باب الهى که از آن وارد مى شوند؟ کجاست آن وجه الهى که دوستان به سوى او روى آوردند؟ کجاست آن وسیله که بین آسمان و زمین پیوسته است؟ کجاست صاحب روز فتح و برافرازنده پرچم هدایت در عالم؟ کجاست آنکه پریشانیهاى خلق را اصلاح و دلها را خشنود مى سازد؟ کجاست آنکسی که از ظلم امتّ بر انبیاء و اولاد انبیاء دادخواهى مى کند؟کجاست آنکه انتقام خون شهید کربلا را خواهد گرفت؟ کجاست آنکه خدا بر ستمکاران و تهمت زنندگان، او را پیروز مى گرداند؟ کجاست آنکه دعاى خلق پریشان را اجابت مى کند؟ کجاست آن بالاترین خلایق و صاحب نیکوکارى و تقوى؟ کجاست فرزند پیغمبر محمد مصطفى؟ و فرزند على مرتضى ؟ و فرزند خدیجه بلند مقام ؟ و فرزند فاطمه زهرا بزرگترین زنان عالم؟
دعا از حضرت ولیعصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف ) است .
یكی از دانشمندان اسلامی به نام حاج شیخ عباسعلی ادیب اصفهانی، كتابی به نام وظائف الشیعه در شرح دعای ندبه نوشته است. در مقدمه آن كتاب می فرماید: مرحوم محدث نوری كه در فن رجال و حدیث استاد و اهل خبره است در كتاب تحیه الزائر می فرماید این دعا در سه كتاب نقل شده است:
۱- مصباح الزائر، علی بن طاووس
۲- مزار كبیر، شیخ محمد بن المشهدی
۳- مزار قدیم.
و هر سه كتاب از شیخ ابوالفرج محمد بن علی بن یعقوب بن اسحاق بن ابی قره القنانی الكاتب نقل می كنند و او از كتاب ابی جعفر محمد بن حسین بن سفیان البزوفری نقل می كند كه این دعا از حضرت مهدی(عج) به ما رسیده است.
ناقلین حدیث همه افراد معتبر و شایسته و اهل تقوا می باشند و بعد از این كه شرح حال تك تك افراد را بررسی می نماید، در خاتمه می فرماید: یا این كه سند این دعای شریف نسبت به دعاها و زیارات مأثوره (یعنی وارده از معصومین) برابر بلكه بالاتر است مضامین و عبارات لطیفه آن نیز بهترین شاهد است كه از مطلع انوار ائمه اطهار صادر شده است.

گل مريم
2013_11_22, 03:05 PM
..allah..allahomma7http://www.shahrequran.ir/images/smilies/15%D9%82.gif




...doaa...

گل مريم
2013_11_22, 03:09 PM
اولین سؤال مسابقه


par--كجاست محوكننده آثار انحراف و هواهاى نفسانى، كجاست قطع‏ كننده دام هاى دروغ و بهتان، كجاست نابودكننده سركشان و سرپيچى ‏كنندگان، كجاست ريشه‏ كن ‏كننده اهل لجاجت و گمراهى، و بى‏ دينى كجاست عزّت ‏بخش دوستان، و خواركننده دشمنان، كجاست گردآورنده سخن بر پايه تقوا، كجاست در راه خدا كه از آن آمده شود، كجاست جلوه خدا، كه دوستان به سويش روى آورند، كجاست آن وسيله پيوند بين‏ زمين و آسمان، كجاست صاحب روز پيروزى، و گسترنده پرچم هدايت، كجاست گردآورنده پراكندگى‏ صلاح و رضا، كجاست خواهنده خون پيامبران و فرزندان پيامبران، كجاست خواهنده خون‏ كشته در كربلا، كجاست آن پيروز شده بر هر كه به او ستم كرد و بهتان زد، كجاست آن مضطّرى كه اجابت شود هنگامى كه دعا كند، كجاست سرسلسله مخلوقات، داراى نيكى و تقوا، كجاست فرزند پيامبر برگزيده، و فرزند على‏ مرتضى، و فرزند خديجه روشن جبين، و فرزند فاطمه كبرى؟par-



نام دعا و متن عربی آن را نوشته و توضیح دهید که دعا از کدام بزرگوار نقل شده است.


Ealam
لطفا پاسخ ها را در همین تاپیک بگذارید و هر کدام از شما عزیزان که در مسابقه شرکت میکنید پاسختان را در داخل این پوشش قرار دهید تا نمایان نباشد و دوست دیگر نیز بتواند پاسخگو باشد.

pirلطفا دوستان عزیز تا خودتان پاسخ را نگذاشتیدComputer داخل پوشش نفر قبل را نگاه نکنید. تقلب no..no.



از عتیق گرامی و سجادی عزیز تشکر میکنم بابت این که پاسخ سؤال را در تاپیک قرار داده اند.

مارال
2013_11_26, 01:51 PM
دعای ندبه،انّه الدعاء لصاحب الزمان»(عج)،لازم است به عبارتي كه ابن بزوفري قبل از اين دعا آورده است، بپردازيم.وي قبل از آوردن متن دعاي ندبه چنين مي‏گويد:
«انّه الدعاء لصاحب الزمان (صلوات اللَّه عليه) و يستحب أن يدعي به في الاعياد الاربعة...»[15]
مرحوم بزوفري چنين گفته كه دعاي ندبه، دعايي است براي حضرت صاحب الزمان‏عليه‏السلام و مستحب است آن را در عيدهاي فطر، قربان، غدير و روز جمعه بخوانند.
بر اهل دقت پوشيده نيست كه در عبارت: «انّه الدعاء لصاحب الزمان صلوات اللَّه عليه»، دو احتمال وجود دارد كه عبارتند از:
1) اين دعاي شريف، دعايي است كه از جانب امام زمان‏(عليه‏السلام) انشاء شده است.
2) اين دعا، دعايي است كه براي وجود مقدس امام زمان‏(عليه‏السلام) انشاء شده است، نه اين‏كه انشاء اين دعا از طرف آن حضرت صورت گرفته باشد.
امّا از آن‏جا كه مرحوم«ابن بزوفري» در ادامه مي‏فرمايد:
«و يستحب أن يدعي به في الاعياد الاربعة».
مستحب است كه اين دعا در عيدهاي چهارگانه خوانده شود.
معلوم مي‏گردد كه در نگاه مرحوم «ابن بزوفري»، انشاء اين دعاي شريف از جانب كسي غير از امام معصوم‏(عليه‏السلام) نبوده است؛ زيرا بزرگان اصحاب اماميه هيچ‏گاه در رابطه با دعايي كه از جانب شخصي غير از معصوم(‏عليه‏السلام) صادر شده باشد، نمي‏گويند «مستحب است آن را فلان وقت معيّن بخوانيد».
بنابراين، به دو قرينه، احتمال اين‏كه دعاي ندبه از سوي شخص ديگري غير از امام معصوم(‏عليه‏السلام) صادر شده باشد، مردود است:
1) اين‏كه مي‏فرمايد: «يستحب»؛ ظاهر اين كلمه مي‏رساند كه اين دعا از جانب معصوم صادر شده است؛ زيرا محكوم كردن هر كدام از افعال و أذكار به هر يك از احكام خمسه (وجوب و حرمت، استحباب، كراهت، اباحه) از امور توقيفيه مي‏باشد كه فقط بايد از جانب اولياي خدا صورت گيرد.
2) اين‏كه براي قرائت اين دعا، زمان خاص (اعياد اربعه) بيان شده و دعايي كه از جانب غير معصوم انشاء شده باشد، نمي‏تواند از چنين ويژگي برخوردار باشد.
دعاي ندبه، انشاء كدام امام است؟
امّا اين‏ كـه اين دعاي شريف از جانب كدام يك از معصومين‏(عليهم‏السلام) صادر شده است، باز هم به روشني معلوم نيست.
از ظاهر عبارت مرحوم «ابن بزوفري» آشكار مي‏شود كه اين دعا از امام زمان(‏عليه‏السلام) است. در اين صورت، بايد بگوييم: اين دعاء نيز از توقيعاتي است كه از جانب حضرت صاحب الامر(عليه‏السلام) براي مرحوم ابن بزوفري كه در زماني نزديك به غيبت صغري‏ مي‏زيسته، صادر شده است همانند توقيعاتي كه براي مرحوم شيخ مفيد صادر شده‏اند.
احتمال دوم اين‏است كه اين دعا از سوي امام صادق‏(عليه‏السلام) صادر شده باشد؛ همان‏طور كه مرحوم مجلسي در كتاب «زاد المعاد» فرموده است.[16]
هر چند بعضي خواسته‏اند احتمال دوم را به خاطر ناسازگاري بعضي از مضامين دعا با صدور از جانب امام صادق(‏عليه‏السلام) مردود سازند، ولي بر اهل تحقيق روشن است كه اين اشكالات قابل توجيه است؛ زيرا نظير چنين مضاميني در موارد ديگر از امام صادق‏(عليه‏السلام)[17] و ديگر ائمه(‏عليهم‏السلام) نقل شده است. امّا به هر حال آن‏چه از سند دعاي ندبه معلوم مي‏شود، اين است[18] كه اين دعا، دعاي غير مأثور نيست، بلكه دعايي است كه از جانب يكي از ائمه هدي(‏عليهم‏السلام) نقل شده است. علاوه بر اين، با دقّت در متن اين دعاي شريف به آساني آشكار مي‏شود كه چنين مضمون بلند و ملكوتي، خود از جمله تأييدات غيرقابل انكار بر صدور دعاي ندبه از سوي امام معصوم‏(عليه‏السلام) است.،أَیْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّیْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَیْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْکِذْبِ [الْکَذِبِ‏] وَ الافْتِرَاءِ أَیْنَ مُبِیدُ الْعُتَاةِ وَ الْمَرَدَةِ أَیْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنَادِ وَ التَّضْلِیلِ وَ الْإِلْحَادِ أَیْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِیَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ أَیْنَ جَامِعُ الْکَلِمَةِ [الْکَلِمِ‏] عَلَى التَّقْوَى أَیْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِی مِنْهُ یُؤْتَى أَیْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِی إِلَیْهِ یَتَوَجَّهُ الْأَوْلِیَاءُ أَیْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَیْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ أَیْنَ صَاحِبُ یَوْمِ الْفَتْحِ وَ نَاشِرُ رَایَةِ الْهُدَى أَیْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَ الرِّضَا،
أَیْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِیَاءِ أَیْنَ الطَّالِبُ [الْمُطَالِبُ‏] بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِکَرْبَلاءَ أَیْنَ الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى عَلَیْهِ وَ افْتَرَى أَیْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِی یُجَابُ إِذَا دَعَا أَیْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ [الْخَلائِفِ‏] ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْوَى أَیْنَ ابْنُ النَّبِیِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِیٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِیجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْکُبْرَى

سحر
2013_12_06, 01:13 AM
فرازی از دعای ندبه

أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ‏] وَ الافْتِرَاءِ أَيْنَ مُبِيدُ الْعُتَاةِ وَ الْمَرَدَةِ أَيْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنَادِ وَ التَّضْلِيلِ وَ الْإِلْحَادِ أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ أَيْنَ جَامِعُ الْكَلِمَةِ [الْكَلِمِ‏] عَلَى التَّقْوَى أَيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤْتَى أَيْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِي إِلَيْهِ يَتَوَجَّهُ الْأَوْلِيَاءُ أَيْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ أَيْنَ صَاحِبُ يَوْمِ الْفَتْحِ وَ نَاشِرُ رَايَةِ الْهُدَى أَيْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَ الرِّضَا،
أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ أَيْنَ الطَّالِبُ [الْمُطَالِبُ‏] بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ أَيْنَ الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى عَلَيْهِ وَ افْتَرَى أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجَابُ إِذَا دَعَا أَيْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ [الْخَلائِفِ‏] ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْوَى أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى

دعا و توسل، دو نیاز آدمی و دو بال پرواز او برای فرار از دل مردگی حاکم بر فضای زندان دنیا هستند . همین امر انسان را بر آن می دارد تا در پی دست یابی به عواملی باشد که او را در راه درک مفاهیم ادعیه و زیارات یاری می رسانند . در میان این عوامل، دقت در فرازهای دعا، سهم بسزایی در فهم معنای روح بخش آن ایفا می کند; یعنی فهم سیر و انتقالاتی که برای تربیت روح انسان ها در نیایش های معصومین علیهم السلام است، همانطور که نیاز به ترجمه و شرح واژگان دارد، محتاج آگاهی از اسرار پنهان در بین فقرات و نظم و سیاق کلی آن ها نیز می باشد; زیرا ترکیب کلی و مجموعه ی فرازهای دعا، منظومه ی به هم پیوسته ای هستند که بر زبان اولیای خدا علیهم السلام برای رشد و صعود و در نهایت تقرب روح آدمی به معبود یکتا، جاری شده اند . ترتیب و فراز و نشیب دعا با نیازهای پیچیده روح انسانی، هماهنگ است . معصوم علیه السلام با نگاه جامعی که به مجموعه ی ابعاد وجودی انسان دارد و می خواهد او را به سوی سعادت رهنمایی کند، به یقین با ظرافت و دقت ویژه ای سخن می گوید تا روان آدمی را از مرحله ای به مرحله ی عالی تری حرکت دهد . همین است که نمی توان هیچ کلمه ای را جایگزین کلمه ی دیگری کرد یا فرازها و جملات دعا را با یکدیگر جابه جا کرد .
بنابراین، دقت در کلمات و نوع واژگان، فرازها و فقرات دعا برای فهم بهتر نقل و انتقالاتی که در آن جریان دارد، امری لازم است . ما در این نوشتار در صدد آنیم تا با چنین دیدگاهی، به شرح و بیان ارتباط بین فرازهای دعای شریف ندبه بپردازیم . باشد که در راه کشف مقصود نهایی این دعای ملکوتی مورد توجه و عنایت آن غایبی که وجودش از میان ما خالی نیست، قرار گیریم . پیش از پرداختن به اصل بحث، بهتر است مطالبی را جهت آشنایی با سند این دعای شریف بیان کنیم .

سندشناسی

برای این دعا، دو سند ذکر شده است، که در ذیل به بیان و بررسی هر کدام از آن ها می پردازیم .

سند اول

این سند مربوط است به نقلی که مرحوم سید بن طاووس در کتاب شریف مصباح الزائر آورده است . عین عبارت ایشان چنین است:
ذکر بعض اصحابنا قال: قال محمد بن علی بن ابی قرة، نقلت من کتاب محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری قدس سره دعاء الندبه و ذکر انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه و یستحب ان یدعا به فی الاعیاد الاربعة و هو . . . (2)
بعضی از اصحاب ما چنین گفته اند که جناب محمد بن علی بن ابی قرة از کتاب مرحوم محمد بن الحسین بن سفیان بن البزوفری، دعای ندبه را نقل کرده و گفته است که این دعا، دعایی است برای حضرت صاحب الزمان صلوات الله علیه که مستحب است آن را در عیدهای چهارگانه - روز جمعه، عید قربان، عید فطر و عید غدیر - بخوانند .

سند دوم

دومین سندی که برای دعای ندبه، از خلال کتاب های روایی به دست می آید، سندی است که مرحوم مجلسی در بحارالانوار (3) نقل می کند:
قال محمد بن المشهدی فی المزار الکبیر: قال محمد بن ابی قرة: نقلت من کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری . . . .
محمد بن مشهدی در کتاب مزار خویش - مزار کبیر - چنین گفته که دعای ندبه را محمد بن ابی قرة از کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری، نقل کرده است .
همان طور که ملاحظه می شود، آن تزلزل و ضعفی که در سند اول وجود دارد، در سند دوم به چشم نمی خورد; زیرا در سند دوم، مرحوم مشهدی به طور مستقیم می فرماید: محمد بن علی بن ابی قرة چنین گفت که دعای ندبه منقول از کتاب مرحوم بزوفری است، در حالی که در سند اول، مرحوم سید بن طاووس می فرماید:
ذکر بعض اصحابنا .
بعضی از اصحاب ما امامیه چنین ذکر کرده اند .
لازم به ذکر است که مرحوم مجلسی بعد از بیان هر دو سند، چنین اظهار نظر می کند: «گمان می رود مرحوم سید بن طاووس نیز این دعا را از جناب مشهدی گرفته باشد و مراد وی از بعض اصحابنا همان مرحوم مشهدی باشد .»
البته ناگفته نماند که اگر سید بن طاووس قدس سره دعای ندبه را با واسطه ی مرحوم مشهدی نقل کند، یک اشکال پدید می آید و آن این که، جناب سید قدس سره بعد از بیان دعای ندبه، چنین می گوید:
ثم صل صلاة الزیارة و قد تقدم وصفها ثم تدعوا بما احببت فانک تجاب ان شاء الله تعالی . (4)
سپس به کیفیتی که در گذشته بیان شد نماز زیارت را به جای آرید و از خدا آن چه را می خواهید در خواست کنید که ان شاءالله اجابت خواهد شد .
در حالی که کتاب مزار مرحوم مشهدی از چنین نماز زیارتی در پایان دعای ندبه، خبر نمی دهد . ولی خود مرحوم سید در اقبال الاعمال، (5) چنین نمازی را بعد از دعای ندبه نقل نمی کند که این می تواند علامتی باشد بر این که مرحوم سید، نماز زیارت را در مصباح به عنوان رجاء آورده است .
اما به هر حال، سندی که نزد اهل فن، از استناد بیشتری برخوردار است، همان سند مرحوم محمد بن مشهدی است که ما نیز به بررسی آن می پردازیم . ولی قبل از پرداختن به بررسی سند دعا، لازم است در نگاهی کوتاه، به معرفی کتاب مزار محمد بن مشهدی بپردازیم .

آشنایی با کتاب مزار کبیر

مزار محمد بن مشهدی، کتابی است که در مورد زیارت های وارد شده برای پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و خاندان نورانی آن حضرت نوشته شده است .
مرحوم مجلسی در بحارالانوار، از این کتاب با عنوان «مزار کبیر» یاد کرده است . (6) و بنابر آن چه علامه طهرانی در الذریعه بیان کرده است (7) و هم چنین از خاتمه ی مستدرک الوسایل ظاهر می شود، این کتاب، یکی از مدارک مرحوم نوری برای «مستدرک الوسایل » بوده است . (8) از عبارتی که در مقدمه ی مزار کبیر آمده است، چنین آشکار می گردد که مرحوم مشهدی فقط روایاتی را که به سند قابل اعتماد و از راویان موثق به دست آورده، نقل کرده است . (9)
در پایان باید افزود مرحوم سید بن طاووس علاوه بر اعتماد به این کتاب و نقل فراوان از آن، زبان به مدحش نیز گشوده است . (10)

آشنایی با محمد بن مشهدی

ازکلمات مرحوم آیت الله خویی در معجم الرجال به نقل از شیخ حر عاملی چنین ظاهر می شود که مراد از محمد بن مشهدی، محمد بن علی بن جعفر است . (11) ولی مرحوم حاجی نوری در خاتمه ی مستدرک الوسایل در این باره می فرماید: «مراد از محمد بن مشهدی، محمد بن جعفر بن علی بن جعفر المشهدی است که از وی با عنوان «حائری » نیز یاد شده است . ایشان یکی از کسانی است که از ابی الفضل شاذان بن جبرییل قمی روایت نقل می کند . او هم چنین با دو واسطه از مرحوم محمد بن نعمان - شیخ مفید - به نقل روایت می پردازد» . (12)
ولی به هر حال مقصود از محمد بن مشهدی، هر کدام از این دو که باشد («محمد بن علی بن جعفر - یا - محمد بن جعفر بن علی بن جعفر المشهدی »)، شخص قابل اعتماد، مورد وثوق و جلیل القدری است که توصیف و مدح وی در کتب رجال آمده است .

آشنایی با محمد بن علی بن ابی قرة

درباره ی آشنایی با «محمد بن علی ابی قرة » باید گفت که ایشان از جمله راویان صاحب کتاب و مورد اعتماد است . رجال نجاشی درباره ی وی چنین می گوید: «محمد بن علی بن یعقوب، اسحاق بن ابی قرة، ابوالفرج القنائی الکاتب کان ثقة و سمع کثیرا و کتب کثیرا و کان یوردق لاصحابنا و معنا فی المجالس، له کتب منها: کتاب عمل یوم الجمعه، کتاب عمل الشهور، کتاب معجم رجال ابی المفضل، کتاب التهجد; اخبرنی و اجازنی جمیع کتبه » ; (13) (محمد بن علی بن یعقوب اسحاق بن ابی قرة ابوالفرج القنائی، که ملقب به «کاتب » است، شخص ثقه و مورد اعتمادی می باشد که شنیده ها و نوشته های زیادی از او به جای مانده است .
وی شخصی بود که کتاب ها را ورق به ورق برای اصحاب امامیه می خواند و همواره در مجالس، با ما بود .
کتاب های او عبارتند از: عمل یوم الجمعه، عمل الشهور، معجم رجال ابی المفضل و التهجد .)
مرحوم نجاشی در پایان می فرماید: «محمد بن ابی قره برای من روایت نقل کرده و اجازه ی نقل کتاب هایش را به من داده است » . همان طور که روشن است، از عبارت: «کان یوردق لاصحابنا و معنا فی المجالس » چنین استفاده می شود که مرحوم نجاشی در زمان «ابن ابی قرة » می زیسته است .
و از عبارت دیگر که می فرماید: «اخبر نی و اجازنی جمیع کتبه » ، آشکار می گردد که مرحوم نجاشی، اجازه ی نقل کتاب های «ابن ابی قرة » را نیز داشته است .
بنابراین، می توان چنین گفت که هر چند این دو بزرگوار هم عصر یکدیگر بوده اند، ولی به اعتبار این که مرحوم نجاشی، اجازه ی نقل کتاب های «ابن ابی قرة » را از وی داشته است، «ابن ابی قرة » از مشایخ اجازه ی مرحوم نجاشی محسوب می گردد .

آشنایی با محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری

بنابر آن چه مرحوم آیت الله خویی در معجم الرجال آورده است، (14) از این شخص با دو عنوان یاد شده است: 1) محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری، ابوجعفر 2) محمد بن الحسین البزوفری، ابو جعفر .
وی از شاگردان احمد بن ادریس بوده و از او روایت نقل کرده است . از آن جا که مرحوم محمد بن نعمان (شیخ مفید)، از محمد بن حسین بن سفیان بزوفری، روایت نقل کرده، می توان گفت که ایشان از مشایخ مرحوم مفید نیز بوده است .
اما درباره وثاقت وی باید گفت: هر چند پیرامون «محمد بن حسین بن سفیان بزوفری » در کتب رجالی، توثیق خاصی وارد نشده است، ولی از آن جا که این فرد از جمله کسانی بوده که مرحوم مفید از وی روایت بسیار نقل کرده و هم چنین در موارد مختلف برای وی رضا و رحمت خداوند متعال را طلب نموده است، می توان بدون تردید گفت: قواعد توثیق عام، شامل حال وی می گردد; زیرا طبق قواعدی که بزرگان ازاهل فن رجال، بیان کرده اند: اگر شخصی از مشاهیر باشد و روایات فراوانی را هم نقل کرده و از طرفی هم قدح و تضعیفی درباره ی او بیان نشده باشد، همین نشانه ی حسن ظاهر و علامتی برای توثیق او می باشد; چون با شهرتی که از او به جای مانده، اگر ارباب رجال، عیب و مذمتی از وی سراغ داشتند، بیان می کردند .

معنای «انه الدعاء لصاحب الزمان » علیه السلام

بعد از روشن شدن وثاقت موجود در سلسله ی سند این دعای شریف، لازم است به عبارتی که ابن بزوفری قبل از این دعا آورده است، بپردازیم .
وی قبل از آوردن متن دعای ندبه چنین می گوید:
انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه و یستحب ان یدعی به فی الاعیاد الاربعة . . . . (15)
مرحوم بزوفری چنین گفته که دعای ندبه، دعایی است برای حضرت صاحب الزمان علیه السلام و مستحب است آن را در عیدهای فطر، قربان، غدیر و روز جمعه بخوانند .
بر اهل دقت پوشیده نیست که در عبارت: «انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه » ، دو احتمال وجود دارد که عبارتند از:
1) این دعای شریف، دعایی است که از جانب امام زمان علیه السلام انشاء شده است .
2) این دعا، دعایی است که برای وجود مقدس امام زمان علیه السلام انشاء شده است، نه این که انشاء این دعا از طرف آن حضرت صورت گرفته باشد .
اما از آن جا که مرحوم «ابن بزوفری » در ادامه می فرماید:
و یستحب ان یدعی به فی الاعیاد الاربعة .
مستحب است که این دعا در عیدهای چهارگانه خوانده شود
معلوم می گردد که در نگاه مرحوم «ابن بزوفری » ، انشاء این دعای شریف از جانب کسی غیر از امام معصوم علیه السلام نبوده است; زیرا بزرگان اصحاب امامیه هیچ گاه در رابطه با دعایی که از جانب شخصی غیر از معصوم علیه السلام صادر شده باشد، نمی گویند «مستحب است آن را فلان وقت معین بخوانید» .
بنابراین، به دو قرینه، احتمال این که دعای ندبه از سوی شخص دیگری غیر از امام معصوم علیه السلام صادر شده باشد، مردود است:
1) این که می فرماید: «یستحب » ; (مستحب است خواندن این دعا .) و ظاهر این کلمه می رساند که این دعا از جانب معصوم صادر شده است; زیرا محکوم کردن هر کدام از افعال و اذکار به هر یک از احکام خمسه (وجوب و حرمت، استحباب، کراهت، اباحه) از امور توقیفیه می باشد که فقط باید از جانب اولیای خدا صورت گیرد .
2) این که برای قرائت این دعا، زمان خاص (اعیاد اربعه) بیان شده و دعایی که از جانب غیر معصوم انشاء شده باشد، نمی تواند از چنین ویژگی برخوردار باشد .

دعای ندبه، انشاء کدام امام است؟

اما این که این دعای شریف از جانب کدام یک از معصومین علیهم السلام صادر شده است، باز هم به روشنی معلوم نیست .
از ظاهر عبارت مرحوم «ابن بزوفری » آشکار می شود که این دعا از امام زمان علیه السلام است . در این صورت، باید بگوییم: این دعاء نیز از توقیعاتی است که از جانب حضرت صاحب الامر علیه السلام برای مرحوم ابن بزوفری که در زمانی نزدیک به غیبت صغری می زیسته، صادر شده است همانند توقیعاتی که برای مرحوم شیخ مفید صادر شده اند .
احتمال دوم این است که این دعا از سوی امام صادق علیه السلام صادر شده باشد; همان طور که مرحوم مجلسی در کتاب «زاد المعاد» (16) فرموده است .
هر چند بعضی خواسته اند احتمال دوم را به خاطر ناسازگاری بعضی از مضامین دعا با صدور از جانب امام صادق علیه السلام مردود سازند، ولی بر اهل تحقیق روشن است که این اشکالات قابل توجیه است; زیرا نظیر چنین مضامینی در موارد و دیگر ائمه علیهم السلام (18) نقل شده است . اما به هر حال آن چه از سند دعای ندبه معلوم می شود، این است که این دعا، دعای غیر ماثور نیست، بلکه دعایی است که از جانب یکی از ائمه هدی علیهم السلام نقل شده است . علاوه بر این، با دقت در متن این دعای شریف به آسانی آشکار می شود که چنین مضمون بلند و ملکوتی، خود از جمله تاییدات غیرقابل انکار بر صدور دعای ندبه از سوی امام معصوم علیه السلام است .



پی نوشت ها:
1. نوشته ی حاضر، تقریر سلسله درس های «مروری بر دعای ندبه » از استاد سید مهدی میرباقری است که در مرکز تخصصی مهدویت وابسته به بنیاد حضرت مهدی موعود (عج) در قم، برای جمعی از طلاب و دانش پژوهان ارایه شده است . از تلاش حجت الاسلام فلاح از دانش پژوهان کوشای این دوره برای تدوین این درس ها، سپاس گزاری می شود .
2. مصباح الزائر، سید بن طاووس، ص 446 .
3. بحارالانوار، مجلسی، ج 99، صص 104- 110 .
4. مصباح الزائر، ص 453 .
5. اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ج 1، ص 504 .
6. بحارالانوار، ج 99، ص 110 .
7. الذریعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج 20، ص 324 .
8. مستدرک الوسایل، نوری، ج 3، صص 368- 369; الذریعة، ج 20، ص 324 .
9. در مقدمه ی کتاب مزار کبیر بعد از خطبه چنین آمده: «فانی قد جمعت فی کتابی هذا من فنون الزیارات - المشاهد و ما ورد فی الترغیب فی المساجد المبارکات و الادعیة المختارات . . . مما اتصلت به من ثقات الرواة الی السادات » . به نقل از: مستدرک الوسایل، ج 3، ص 368; الذریعه، ج 20، ص 324 .
10. مستدرک الوسایل، ج 3، ص 368 .
11. معجم الرجال، آیت الله خویی، ذیل محمد بن مشهدی، ج 17، ص 259 .
12. مستدرک الوسایل، ج 3 ص 368; الذریعه، ج 20، ص 324 .
13. رجال نجاشی، ص 283 .
14. معجم الرجال، ج 16، ش 10566، ص 9 .
15. مصباح الزائر، ص 441 .
16. زاد المعاد، علامه مجلسی، ص 491 .
17. کمال الدین، مناجاتی که سدیرازامام صادق علیه السلام در رابطه با امام زمان علیه السلام نقل می کند .
18. منتخب الاثر، باب 3، فصل 10، ح 4، ص 140 . امام رضا علیه السلام در بیان علت دست بر سر نهادن، هنگام ذکر نام قائم علیه السلام در ضمن عبارتی می فرماید عبد خاضع هنگام مشاهده ی مولایش، چنین می کند و خود اما رضا علیه السلام نیز چنین می کرد، به نحوی که گویا امام زمان علیه السلام، آن حضرت را نیز مشاهده می کند . البته توجیهاتی مانند اراده ی تعلیم به شیعیان در مورد چنین مواردی بجا به نظر می رسد .

سایت حوزه

پدید آورنده : سید مهدی میرباقری - تدوین: سید مجتبی فلاح ، صفحه 1

گل مريم
2013_12_08, 06:18 PM
سلام دوستان

پاسخ سؤال اول دعای معروف ندبه و متن عربی فراز انتخابی

أَيْنَ طَامِسُ آثَارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْوَاءِ أَيْنَ قَاطِعُ حَبَائِلِ الْكِذْبِ [الْكَذِبِ‏] وَ الافْتِرَاءِ أَيْنَ مُبِيدُ الْعُتَاةِ وَ الْمَرَدَةِ أَيْنَ مُسْتَأْصِلُ أَهْلِ الْعِنَادِ وَ التَّضْلِيلِ وَ الْإِلْحَادِ أَيْنَ مُعِزُّ الْأَوْلِيَاءِ وَ مُذِلُّ الْأَعْدَاءِ أَيْنَ جَامِعُ الْكَلِمَةِ [الْكَلِمِ‏] عَلَى التَّقْوَى أَيْنَ بَابُ اللَّهِ الَّذِي مِنْهُ يُؤْتَى أَيْنَ وَجْهُ اللَّهِ الَّذِي إِلَيْهِ يَتَوَجَّهُ الْأَوْلِيَاءُ أَيْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَيْنَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ أَيْنَ صَاحِبُ يَوْمِ الْفَتْحِ وَ نَاشِرُ رَايَةِ الْهُدَى أَيْنَ مُؤَلِّفُ شَمْلِ الصَّلاحِ وَ الرِّضَا،
أَيْنَ الطَّالِبُ بِذُحُولِ الْأَنْبِيَاءِ وَ أَبْنَاءِ الْأَنْبِيَاءِ أَيْنَ الطَّالِبُ [الْمُطَالِبُ‏] بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ أَيْنَ الْمَنْصُورُ عَلَى مَنِ اعْتَدَى عَلَيْهِ وَ افْتَرَى أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجَابُ إِذَا دَعَا أَيْنَ صَدْرُ الْخَلائِقِ [الْخَلائِفِ‏] ذُو الْبِرِّ وَ التَّقْوَى أَيْنَ ابْنُ النَّبِيِّ الْمُصْطَفَى وَ ابْنُ عَلِيٍّ الْمُرْتَضَى وَ ابْنُ خَدِيجَةَ الْغَرَّاءِ وَ ابْنُ فَاطِمَةَ الْكُبْرَى


از دوستانی که پاسخ های خود را در تاپیک گذاشتند تشکر میکنم و ایشان را معرفی میکنم.

پاسخ
فاطمه (http://www.shahrequran.ir/member5.html) عزیز


از جمله دعاهاي شريفي كه شيعه اهتمام كامل به خواندن آن دارد و از دعاهايي كه در ميان جوامع شيعي و ديني به خوبي جا افتاده و از پايگاه رفيع و موقعيّت والايي برخوردار است، دعاي ندبه مي‌باشد.
دعاي شريف ندبه مشتمل بر بخش مهم و عمده‌اي از اعتقادات حقّه مانند توحيد، نبوّت عامّه و خاصّه و فضايل بي‌شمار اهل بيت عصمت و طهارت«عليه‌السلام» و نيز جريان غيبت حضرت بقية الله مهدي موعود، ارواحنا فداه است و حاوي اظهار غم، اندوه، آه و حسرت درغم جدايي آن سرور ابرار مي‌باشد.
مضامين عالي و دلنشين آن طوري است كه گاهي اشخاصي را تكان مي‌دهد و برنامة زندگي آنها را به كلّي متحوّل مي‌سازد، و از اعمال خلاف خود دست برداشته رو به خدا و امام زمان «عليه‌السلام» مي‌آورند.

نام دعاهايي كه از خاندان پيامبر به ما رسيده و از خواندن آنها بهره‌مند مي‌شويم، گاهي برگرفته از نام راويان آنهاست مانند دعاي شريف كميل كه به نام كميل بن زياد نخعي، راوي آن دعاي مبارك، شهرت يافته و نيز دعاي ابوحمزة ثمالي كه چون ابوحمزه از اصحاب حضرت علي بن الحسين سجاد«عليه‌السلام»، اين دعا را از آن بزرگوار نقل كرده بدين نام مشهور شده است. و گاهي اسم دعايي برگرفته از كلماتي است كه در خود آن دعا بكار رفته است، مانند دعاي مجير كه چون در اين دعا مكرّر ذكر (يا مجير) شده، لذا به اسم دعاي مجير نام گرفته است. و يا دعاي صباح اميرالمومنين «عليه‌السلام» كه در آغاز آن كلمة صباح آمده چنانكه مي‌خوانيم: اللهُمَّ يا مَنْ دَلَعَ لِسانَ الصَّباحِ بِنُطْقِ تَبَلُّجِه، از اين رو اشتهار به دعاي صباح پيدا كرده. البته در دعاي صباح مناسبت ديگري هم هست و آن اين است كه دعاي مزبور مربوط به وقت صبح مي‌باشد.
و در بعضي موارد نام دعا برگرفتة از مضمون آن دعا است مانند دعاي سمات، زيرا سمات به معني علامات و نشانه‌هاست و اين دعا مشتمل بر نشانه‌ها و اسرار عجيب الهي است.
اكنون دعاي شريفه ندبه ممكن است از قبيل قسم دوّم باشد، زيرا در اين دعا مي‌خوانيم: وَ ايّاهُم فَلْيَنْدُبِ النّادِبُونَ كه فعل مضارع و اسم فاعل ندبه ذكر شده است و ممكن است از قبيل قسم سوم باشد، زيرا اين دعاي مبارك پر از ندبه، مطالب گريه‌خيز و تعبيرات دل شكن است، كه از عمق جان ياران دلسوخته و دلباختة امام زمان ارواحنا فداه برخاسته است.
دعاي مزبور را عده‌اي از علماي بزرگ و متعبّد و محتاط در دين و گروهي از ماهران در سندها و متخصص در رجال و درايه نقل كرده‌اند
سيد جليل، صاحب مناقب فراوان و كرامات باهرة بسيار، سيد رضي الدين علي بن طاووس، قدس سره الشريف كه از اعلام قرن هفتم هجري بوده و مقامات عالية او در علميّت، زهد و تقوا، عبادت، سير و سلوك الي الله و اخلاق و عرفان و مكاشفات، قابل انكار نيست، بلكه بر اهل اطلاع و محققين روشن و آشكار و مورد اذعان است، اين دعا را نقل فرموده‌اند و مهمتر آنكه نه در يك كتاب بلكه در دو كتاب از نوشته‌هاي شريف خود آن را آورده است كه يكي كتاب مقدس و ارزشمند اقبال الاعمال[1] و ديگري كتاب شريف مصباح الزاير[2] مي‌باشد و اين خود صحّه گذاشتن به سند اين دعاي شريف و صدور آن مي‌باشد.

[1]. ص 295 -299.
[2]. فصل هفتم.

ازكتاب حديث آرزومندي
شرحي بر دعاي ندبه
آيت الله كريمي جهرمي





و کاربر گرامی عتیق (http://www.shahrequran.ir/member107.html)


دعای ندبه را عده‌ای از علما و محدثین نقل کرده‌اند و برخی تا ۱۵ سند برای آن بر شمرده‌اند. از آن جمله:
ابو جعفر محمد بن حسین بن سفیان بزوفری: او معاصر شیخ نجاشی و از اعلام قرن پنجم بوده، این دعا را نقل کرده‌است.
ابوالفرج محمد بن علی بن یعقوب بن اسحاق بن ابی قره قنائی او در کتاب «الدعاء» نقل کرده‌است. او که از مشایخ شیخ مفید؛ به حساب می‌آید مورد تأیید خاص او قرار گرفته‌است.
محمد بن جعفر بن علی بن جعفر مشهدی حائری در کتاب مزار کبیر (مزار ابن مشهدی) از محمد بن ابیقره نقل کرده وآن را به امام مهدی نسبت داده‌است.[۱]
سید بن طاووس او در کتاب مصباح الزائر[۲] و اقبال الاعمال[۳] به نقل از کتاب محمّد بن حسین بن سفیان بزوفری نقل کرده وآن را به امام زمان نسبت داده‌است.
علامه مجلسی دعای ندبه را در کتاب بحارالانوار به نقل از مصباح الزائر سید بن طاووس و در کتاب تحفة الزائر و در کتاب زاد المعاد نیز دعای ندبه را نقل کرده و در سرآغاز می گوید:
و اما دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقه و تاسف بر غیبت حضرت قائم، علیه السلام، به سند معتبر از حضرت امام جعفر صادق، علیه السلام، منقول است، که سنت است این دعای ندبه را در چهار عید بخواند، یعنی: جمعه، عید فطر، عید قربان و عید غدیر[۴].
محدث نوری محدث میرزا حسین نوری، در کتاب تحیة الزائر دعای ندبه را به نقل از مزار کبیر، مزار قدیم، و مصباح الزائر سید بن طاووس روایت کرده‌است.[۵]
و بسیاری دیگر از بزرگان شیعه این دعا را نقل کرده‌اند.[۶]

پانوشت:



↑ المزار، ص ۵۷۳، دعای ۱۰۷.
↑ مصباح الزائر، ص ۴۴۶
↑ اقبال الاعمال، ص ۲۹۹-۲۹۵.
↑ المجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص ۴۸۶، چاپ سنگی
↑ النوری، حسین بن محمدتقی، تحیة الزائر، ص ۲۴۸
↑ علی اکبر مهدی پور. «با دعای ندبه در پگاه جمعه». مؤسسه فرهنگی موعود. بازبینی‌شده در ۲۰۰۷-نوامبر-۲۳.


منبع: ویکی پدیا

گل مريم
2013_12_08, 06:22 PM
و پاسخ سجادی (http://www.shahrequran.ir/member79.html) عزیز



یكی از دانشمندان اسلامی به نام حاج شیخ عباسعلی ادیب اصفهانی، كتابی به نام وظائف الشیعه در شرح دعای ندبه نوشته است. در مقدمه آن كتاب می فرماید: مرحوم محدث نوری كه در فن رجال و حدیث استاد و اهل خبره است در كتاب تحیه الزائر می فرماید این دعا در سه كتاب نقل شده است:
۱- مصباح الزائر، علی بن طاووس
۲- مزار كبیر، شیخ محمد بن المشهدی
۳- مزار قدیم.
و هر سه كتاب از شیخ ابوالفرج محمد بن علی بن یعقوب بن اسحاق بن ابی قره القنانی الكاتب نقل می كنند و او از كتاب ابی جعفر محمد بن حسین بن سفیان البزوفری نقل می كند كه این دعا از حضرت مهدی(عج) به ما رسیده است.
ناقلین حدیث همه افراد معتبر و شایسته و اهل تقوا می باشند و بعد از این كه شرح حال تك تك افراد را بررسی می نماید، در خاتمه می فرماید: یا این كه سند این دعای شریف نسبت به دعاها و زیارات مأثوره (یعنی وارده از معصومین) برابر بلكه بالاتر است مضامین و عبارات لطیفه آن نیز بهترین شاهد است كه از مطلع انوار ائمه اطهار صادر شده است.


و پاسخ مارال (http://www.shahrequran.ir/member90.html) گرامی


دعای ندبه،انّه الدعاء لصاحب الزمان»(عج)،لازم است به عبارتي كه ابن بزوفري قبل از اين دعا آورده است، بپردازيم.وي قبل از آوردن متن دعاي ندبه چنين مي‏گويد:
«انّه الدعاء لصاحب الزمان (صلوات اللَّه عليه) و يستحب أن يدعي به في الاعياد الاربعة...»[15]
مرحوم بزوفري چنين گفته كه دعاي ندبه، دعايي است براي حضرت صاحب الزمان‏عليه‏السلام و مستحب است آن را در عيدهاي فطر، قربان، غدير و روز جمعه بخوانند.
بر اهل دقت پوشيده نيست كه در عبارت: «انّه الدعاء لصاحب الزمان صلوات اللَّه عليه»، دو احتمال وجود دارد كه عبارتند از:
1) اين دعاي شريف، دعايي است كه از جانب امام زمان‏(عليه‏السلام) انشاء شده است.
2) اين دعا، دعايي است كه براي وجود مقدس امام زمان‏(عليه‏السلام) انشاء شده است، نه اين‏كه انشاء اين دعا از طرف آن حضرت صورت گرفته باشد.
امّا از آن‏جا كه مرحوم«ابن بزوفري» در ادامه مي‏فرمايد:
«و يستحب أن يدعي به في الاعياد الاربعة».
مستحب است كه اين دعا در عيدهاي چهارگانه خوانده شود.
معلوم مي‏گردد كه در نگاه مرحوم «ابن بزوفري»، انشاء اين دعاي شريف از جانب كسي غير از امام معصوم‏(عليه‏السلام) نبوده است؛ زيرا بزرگان اصحاب اماميه هيچ‏گاه در رابطه با دعايي كه از جانب شخصي غير از معصوم(‏عليه‏السلام) صادر شده باشد، نمي‏گويند «مستحب است آن را فلان وقت معيّن بخوانيد».
بنابراين، به دو قرينه، احتمال اين‏كه دعاي ندبه از سوي شخص ديگري غير از امام معصوم(‏عليه‏السلام) صادر شده باشد، مردود است:
1) اين‏كه مي‏فرمايد: «يستحب»؛ ظاهر اين كلمه مي‏رساند كه اين دعا از جانب معصوم صادر شده است؛ زيرا محكوم كردن هر كدام از افعال و أذكار به هر يك از احكام خمسه (وجوب و حرمت، استحباب، كراهت، اباحه) از امور توقيفيه مي‏باشد كه فقط بايد از جانب اولياي خدا صورت گيرد.
2) اين‏كه براي قرائت اين دعا، زمان خاص (اعياد اربعه) بيان شده و دعايي كه از جانب غير معصوم انشاء شده باشد، نمي‏تواند از چنين ويژگي برخوردار باشد.
دعاي ندبه، انشاء كدام امام است؟
امّا اين‏ كـه اين دعاي شريف از جانب كدام يك از معصومين‏(عليهم‏السلام) صادر شده است، باز هم به روشني معلوم نيست.
از ظاهر عبارت مرحوم «ابن بزوفري» آشكار مي‏شود كه اين دعا از امام زمان(‏عليه‏السلام) است. در اين صورت، بايد بگوييم: اين دعاء نيز از توقيعاتي است كه از جانب حضرت صاحب الامر(عليه‏السلام) براي مرحوم ابن بزوفري كه در زماني نزديك به غيبت صغري‏ مي‏زيسته، صادر شده است همانند توقيعاتي كه براي مرحوم شيخ مفيد صادر شده‏اند.
احتمال دوم اين‏است كه اين دعا از سوي امام صادق‏(عليه‏السلام) صادر شده باشد؛ همان‏طور كه مرحوم مجلسي در كتاب «زاد المعاد» فرموده است.[16]
هر چند بعضي خواسته‏اند احتمال دوم را به خاطر ناسازگاري بعضي از مضامين دعا با صدور از جانب امام صادق(‏عليه‏السلام) مردود سازند، ولي بر اهل تحقيق روشن است كه اين اشكالات قابل توجيه است؛ زيرا نظير چنين مضاميني در موارد ديگر از امام صادق‏(عليه‏السلام)[17] و ديگر ائمه(‏عليهم‏السلام) نقل شده است. امّا به هر حال آن‏چه از سند دعاي ندبه معلوم مي‏شود، اين است[18] كه اين دعا، دعاي غير مأثور نيست، بلكه دعايي است كه از جانب يكي از ائمه هدي(‏عليهم‏السلام) نقل شده است. علاوه بر اين، با دقّت در متن اين دعاي شريف به آساني آشكار مي‏شود كه چنين مضمون بلند و ملكوتي، خود از جمله تأييدات غيرقابل انكار بر صدور دعاي ندبه از سوي امام معصوم‏(عليه‏السلام) است.

گل مريم
2013_12_08, 06:30 PM
و پاسخ سحر (http://www.shahrequran.ir/member58.html)عزیز

که کاملترین پاسخ هست را مشاهده نمایید لطفا



دعا و توسل، دو نیاز آدمی و دو بال پرواز او برای فرار از دل مردگی حاکم بر فضای زندان دنیا هستند . همین امر انسان را بر آن می دارد تا در پی دست یابی به عواملی باشد که او را در راه درک مفاهیم ادعیه و زیارات یاری می رسانند . در میان این عوامل، دقت در فرازهای دعا، سهم بسزایی در فهم معنای روح بخش آن ایفا می کند; یعنی فهم سیر و انتقالاتی که برای تربیت روح انسان ها در نیایش های معصومین علیهم السلام است، همانطور که نیاز به ترجمه و شرح واژگان دارد، محتاج آگاهی از اسرار پنهان در بین فقرات و نظم و سیاق کلی آن ها نیز می باشد; زیرا ترکیب کلی و مجموعه ی فرازهای دعا، منظومه ی به هم پیوسته ای هستند که بر زبان اولیای خدا علیهم السلام برای رشد و صعود و در نهایت تقرب روح آدمی به معبود یکتا، جاری شده اند . ترتیب و فراز و نشیب دعا با نیازهای پیچیده روح انسانی، هماهنگ است . معصوم علیه السلام با نگاه جامعی که به مجموعه ی ابعاد وجودی انسان دارد و می خواهد او را به سوی سعادت رهنمایی کند، به یقین با ظرافت و دقت ویژه ای سخن می گوید تا روان آدمی را از مرحله ای به مرحله ی عالی تری حرکت دهد . همین است که نمی توان هیچ کلمه ای را جایگزین کلمه ی دیگری کرد یا فرازها و جملات دعا را با یکدیگر جابه جا کرد .
بنابراین، دقت در کلمات و نوع واژگان، فرازها و فقرات دعا برای فهم بهتر نقل و انتقالاتی که در آن جریان دارد، امری لازم است . ما در این نوشتار در صدد آنیم تا با چنین دیدگاهی، به شرح و بیان ارتباط بین فرازهای دعای شریف ندبه بپردازیم . باشد که در راه کشف مقصود نهایی این دعای ملکوتی مورد توجه و عنایت آن غایبی که وجودش از میان ما خالی نیست، قرار گیریم . پیش از پرداختن به اصل بحث، بهتر است مطالبی را جهت آشنایی با سند این دعای شریف بیان کنیم .

سندشناسی

برای این دعا، دو سند ذکر شده است، که در ذیل به بیان و بررسی هر کدام از آن ها می پردازیم .

سند اول

این سند مربوط است به نقلی که مرحوم سید بن طاووس در کتاب شریف مصباح الزائر آورده است . عین عبارت ایشان چنین است:
ذکر بعض اصحابنا قال: قال محمد بن علی بن ابی قرة، نقلت من کتاب محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری قدس سره دعاء الندبه و ذکر انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه و یستحب ان یدعا به فی الاعیاد الاربعة و هو . . . (2)
بعضی از اصحاب ما چنین گفته اند که جناب محمد بن علی بن ابی قرة از کتاب مرحوم محمد بن الحسین بن سفیان بن البزوفری، دعای ندبه را نقل کرده و گفته است که این دعا، دعایی است برای حضرت صاحب الزمان صلوات الله علیه که مستحب است آن را در عیدهای چهارگانه - روز جمعه، عید قربان، عید فطر و عید غدیر - بخوانند .

سند دوم

دومین سندی که برای دعای ندبه، از خلال کتاب های روایی به دست می آید، سندی است که مرحوم مجلسی در بحارالانوار (3) نقل می کند:
قال محمد بن المشهدی فی المزار الکبیر: قال محمد بن ابی قرة: نقلت من کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری . . . .
محمد بن مشهدی در کتاب مزار خویش - مزار کبیر - چنین گفته که دعای ندبه را محمد بن ابی قرة از کتاب ابی جعفر محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری، نقل کرده است .
همان طور که ملاحظه می شود، آن تزلزل و ضعفی که در سند اول وجود دارد، در سند دوم به چشم نمی خورد; زیرا در سند دوم، مرحوم مشهدی به طور مستقیم می فرماید: محمد بن علی بن ابی قرة چنین گفت که دعای ندبه منقول از کتاب مرحوم بزوفری است، در حالی که در سند اول، مرحوم سید بن طاووس می فرماید:
ذکر بعض اصحابنا .
بعضی از اصحاب ما امامیه چنین ذکر کرده اند .
لازم به ذکر است که مرحوم مجلسی بعد از بیان هر دو سند، چنین اظهار نظر می کند: «گمان می رود مرحوم سید بن طاووس نیز این دعا را از جناب مشهدی گرفته باشد و مراد وی از بعض اصحابنا همان مرحوم مشهدی باشد .»
البته ناگفته نماند که اگر سید بن طاووس قدس سره دعای ندبه را با واسطه ی مرحوم مشهدی نقل کند، یک اشکال پدید می آید و آن این که، جناب سید قدس سره بعد از بیان دعای ندبه، چنین می گوید:
ثم صل صلاة الزیارة و قد تقدم وصفها ثم تدعوا بما احببت فانک تجاب ان شاء الله تعالی . (4)
سپس به کیفیتی که در گذشته بیان شد نماز زیارت را به جای آرید و از خدا آن چه را می خواهید در خواست کنید که ان شاءالله اجابت خواهد شد .
در حالی که کتاب مزار مرحوم مشهدی از چنین نماز زیارتی در پایان دعای ندبه، خبر نمی دهد . ولی خود مرحوم سید در اقبال الاعمال، (5) چنین نمازی را بعد از دعای ندبه نقل نمی کند که این می تواند علامتی باشد بر این که مرحوم سید، نماز زیارت را در مصباح به عنوان رجاء آورده است .
اما به هر حال، سندی که نزد اهل فن، از استناد بیشتری برخوردار است، همان سند مرحوم محمد بن مشهدی است که ما نیز به بررسی آن می پردازیم . ولی قبل از پرداختن به بررسی سند دعا، لازم است در نگاهی کوتاه، به معرفی کتاب مزار محمد بن مشهدی بپردازیم .

آشنایی با کتاب مزار کبیر

مزار محمد بن مشهدی، کتابی است که در مورد زیارت های وارد شده برای پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و خاندان نورانی آن حضرت نوشته شده است .
مرحوم مجلسی در بحارالانوار، از این کتاب با عنوان «مزار کبیر» یاد کرده است . (6) و بنابر آن چه علامه طهرانی در الذریعه بیان کرده است (7) و هم چنین از خاتمه ی مستدرک الوسایل ظاهر می شود، این کتاب، یکی از مدارک مرحوم نوری برای «مستدرک الوسایل » بوده است . (8) از عبارتی که در مقدمه ی مزار کبیر آمده است، چنین آشکار می گردد که مرحوم مشهدی فقط روایاتی را که به سند قابل اعتماد و از راویان موثق به دست آورده، نقل کرده است . (9)
در پایان باید افزود مرحوم سید بن طاووس علاوه بر اعتماد به این کتاب و نقل فراوان از آن، زبان به مدحش نیز گشوده است . (10)

آشنایی با محمد بن مشهدی

ازکلمات مرحوم آیت الله خویی در معجم الرجال به نقل از شیخ حر عاملی چنین ظاهر می شود که مراد از محمد بن مشهدی، محمد بن علی بن جعفر است . (11) ولی مرحوم حاجی نوری در خاتمه ی مستدرک الوسایل در این باره می فرماید: «مراد از محمد بن مشهدی، محمد بن جعفر بن علی بن جعفر المشهدی است که از وی با عنوان «حائری » نیز یاد شده است . ایشان یکی از کسانی است که از ابی الفضل شاذان بن جبرییل قمی روایت نقل می کند . او هم چنین با دو واسطه از مرحوم محمد بن نعمان - شیخ مفید - به نقل روایت می پردازد» . (12)
ولی به هر حال مقصود از محمد بن مشهدی، هر کدام از این دو که باشد («محمد بن علی بن جعفر - یا - محمد بن جعفر بن علی بن جعفر المشهدی »)، شخص قابل اعتماد، مورد وثوق و جلیل القدری است که توصیف و مدح وی در کتب رجال آمده است .

آشنایی با محمد بن علی بن ابی قرة

درباره ی آشنایی با «محمد بن علی ابی قرة » باید گفت که ایشان از جمله راویان صاحب کتاب و مورد اعتماد است . رجال نجاشی درباره ی وی چنین می گوید: «محمد بن علی بن یعقوب، اسحاق بن ابی قرة، ابوالفرج القنائی الکاتب کان ثقة و سمع کثیرا و کتب کثیرا و کان یوردق لاصحابنا و معنا فی المجالس، له کتب منها: کتاب عمل یوم الجمعه، کتاب عمل الشهور، کتاب معجم رجال ابی المفضل، کتاب التهجد; اخبرنی و اجازنی جمیع کتبه » ; (13) (محمد بن علی بن یعقوب اسحاق بن ابی قرة ابوالفرج القنائی، که ملقب به «کاتب » است، شخص ثقه و مورد اعتمادی می باشد که شنیده ها و نوشته های زیادی از او به جای مانده است .
وی شخصی بود که کتاب ها را ورق به ورق برای اصحاب امامیه می خواند و همواره در مجالس، با ما بود .
کتاب های او عبارتند از: عمل یوم الجمعه، عمل الشهور، معجم رجال ابی المفضل و التهجد .)
مرحوم نجاشی در پایان می فرماید: «محمد بن ابی قره برای من روایت نقل کرده و اجازه ی نقل کتاب هایش را به من داده است » . همان طور که روشن است، از عبارت: «کان یوردق لاصحابنا و معنا فی المجالس » چنین استفاده می شود که مرحوم نجاشی در زمان «ابن ابی قرة » می زیسته است .
و از عبارت دیگر که می فرماید: «اخبر نی و اجازنی جمیع کتبه » ، آشکار می گردد که مرحوم نجاشی، اجازه ی نقل کتاب های «ابن ابی قرة » را نیز داشته است .
بنابراین، می توان چنین گفت که هر چند این دو بزرگوار هم عصر یکدیگر بوده اند، ولی به اعتبار این که مرحوم نجاشی، اجازه ی نقل کتاب های «ابن ابی قرة » را از وی داشته است، «ابن ابی قرة » از مشایخ اجازه ی مرحوم نجاشی محسوب می گردد .

آشنایی با محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری

بنابر آن چه مرحوم آیت الله خویی در معجم الرجال آورده است، (14) از این شخص با دو عنوان یاد شده است: 1) محمد بن الحسین بن سفیان البزوفری، ابوجعفر 2) محمد بن الحسین البزوفری، ابو جعفر .
وی از شاگردان احمد بن ادریس بوده و از او روایت نقل کرده است . از آن جا که مرحوم محمد بن نعمان (شیخ مفید)، از محمد بن حسین بن سفیان بزوفری، روایت نقل کرده، می توان گفت که ایشان از مشایخ مرحوم مفید نیز بوده است .
اما درباره وثاقت وی باید گفت: هر چند پیرامون «محمد بن حسین بن سفیان بزوفری » در کتب رجالی، توثیق خاصی وارد نشده است، ولی از آن جا که این فرد از جمله کسانی بوده که مرحوم مفید از وی روایت بسیار نقل کرده و هم چنین در موارد مختلف برای وی رضا و رحمت خداوند متعال را طلب نموده است، می توان بدون تردید گفت: قواعد توثیق عام، شامل حال وی می گردد; زیرا طبق قواعدی که بزرگان ازاهل فن رجال، بیان کرده اند: اگر شخصی از مشاهیر باشد و روایات فراوانی را هم نقل کرده و از طرفی هم قدح و تضعیفی درباره ی او بیان نشده باشد، همین نشانه ی حسن ظاهر و علامتی برای توثیق او می باشد; چون با شهرتی که از او به جای مانده، اگر ارباب رجال، عیب و مذمتی از وی سراغ داشتند، بیان می کردند .

معنای «انه الدعاء لصاحب الزمان » علیه السلام

بعد از روشن شدن وثاقت موجود در سلسله ی سند این دعای شریف، لازم است به عبارتی که ابن بزوفری قبل از این دعا آورده است، بپردازیم .
وی قبل از آوردن متن دعای ندبه چنین می گوید:
انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه و یستحب ان یدعی به فی الاعیاد الاربعة . . . . (15)
مرحوم بزوفری چنین گفته که دعای ندبه، دعایی است برای حضرت صاحب الزمان علیه السلام و مستحب است آن را در عیدهای فطر، قربان، غدیر و روز جمعه بخوانند .
بر اهل دقت پوشیده نیست که در عبارت: «انه الدعاء لصاحب الزمان صلوات الله علیه » ، دو احتمال وجود دارد که عبارتند از:
1) این دعای شریف، دعایی است که از جانب امام زمان علیه السلام انشاء شده است .
2) این دعا، دعایی است که برای وجود مقدس امام زمان علیه السلام انشاء شده است، نه این که انشاء این دعا از طرف آن حضرت صورت گرفته باشد .
اما از آن جا که مرحوم «ابن بزوفری » در ادامه می فرماید:
و یستحب ان یدعی به فی الاعیاد الاربعة .
مستحب است که این دعا در عیدهای چهارگانه خوانده شود
معلوم می گردد که در نگاه مرحوم «ابن بزوفری » ، انشاء این دعای شریف از جانب کسی غیر از امام معصوم علیه السلام نبوده است; زیرا بزرگان اصحاب امامیه هیچ گاه در رابطه با دعایی که از جانب شخصی غیر از معصوم علیه السلام صادر شده باشد، نمی گویند «مستحب است آن را فلان وقت معین بخوانید» .
بنابراین، به دو قرینه، احتمال این که دعای ندبه از سوی شخص دیگری غیر از امام معصوم علیه السلام صادر شده باشد، مردود است:
1) این که می فرماید: «یستحب » ; (مستحب است خواندن این دعا .) و ظاهر این کلمه می رساند که این دعا از جانب معصوم صادر شده است; زیرا محکوم کردن هر کدام از افعال و اذکار به هر یک از احکام خمسه (وجوب و حرمت، استحباب، کراهت، اباحه) از امور توقیفیه می باشد که فقط باید از جانب اولیای خدا صورت گیرد .
2) این که برای قرائت این دعا، زمان خاص (اعیاد اربعه) بیان شده و دعایی که از جانب غیر معصوم انشاء شده باشد، نمی تواند از چنین ویژگی برخوردار باشد .

دعای ندبه، انشاء کدام امام است؟

اما این که این دعای شریف از جانب کدام یک از معصومین علیهم السلام صادر شده است، باز هم به روشنی معلوم نیست .
از ظاهر عبارت مرحوم «ابن بزوفری » آشکار می شود که این دعا از امام زمان علیه السلام است . در این صورت، باید بگوییم: این دعاء نیز از توقیعاتی است که از جانب حضرت صاحب الامر علیه السلام برای مرحوم ابن بزوفری که در زمانی نزدیک به غیبت صغری می زیسته، صادر شده است همانند توقیعاتی که برای مرحوم شیخ مفید صادر شده اند .
احتمال دوم این است که این دعا از سوی امام صادق علیه السلام صادر شده باشد; همان طور که مرحوم مجلسی در کتاب «زاد المعاد» (16) فرموده است .
هر چند بعضی خواسته اند احتمال دوم را به خاطر ناسازگاری بعضی از مضامین دعا با صدور از جانب امام صادق علیه السلام مردود سازند، ولی بر اهل تحقیق روشن است که این اشکالات قابل توجیه است; زیرا نظیر چنین مضامینی در موارد و دیگر ائمه علیهم السلام (18) نقل شده است . اما به هر حال آن چه از سند دعای ندبه معلوم می شود، این است که این دعا، دعای غیر ماثور نیست، بلکه دعایی است که از جانب یکی از ائمه هدی علیهم السلام نقل شده است . علاوه بر این، با دقت در متن این دعای شریف به آسانی آشکار می شود که چنین مضمون بلند و ملکوتی، خود از جمله تاییدات غیرقابل انکار بر صدور دعای ندبه از سوی امام معصوم علیه السلام است .


پی نوشت ها:
1. نوشته ی حاضر، تقریر سلسله درس های «مروری بر دعای ندبه » از استاد سید مهدی میرباقری است که در مرکز تخصصی مهدویت وابسته به بنیاد حضرت مهدی موعود (عج) در قم، برای جمعی از طلاب و دانش پژوهان ارایه شده است . از تلاش حجت الاسلام فلاح از دانش پژوهان کوشای این دوره برای تدوین این درس ها، سپاس گزاری می شود .
2. مصباح الزائر، سید بن طاووس، ص 446 .
3. بحارالانوار، مجلسی، ج 99، صص 104- 110 .
4. مصباح الزائر، ص 453 .
5. اقبال الاعمال، سید بن طاووس، ج 1، ص 504 .
6. بحارالانوار، ج 99، ص 110 .
7. الذریعه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج 20، ص 324 .
8. مستدرک الوسایل، نوری، ج 3، صص 368- 369; الذریعة، ج 20، ص 324 .
9. در مقدمه ی کتاب مزار کبیر بعد از خطبه چنین آمده: «فانی قد جمعت فی کتابی هذا من فنون الزیارات - المشاهد و ما ورد فی الترغیب فی المساجد المبارکات و الادعیة المختارات . . . مما اتصلت به من ثقات الرواة الی السادات » . به نقل از: مستدرک الوسایل، ج 3، ص 368; الذریعه، ج 20، ص 324 .
10. مستدرک الوسایل، ج 3، ص 368 .
11. معجم الرجال، آیت الله خویی، ذیل محمد بن مشهدی، ج 17، ص 259 .
12. مستدرک الوسایل، ج 3 ص 368; الذریعه، ج 20، ص 324 .
13. رجال نجاشی، ص 283 .
14. معجم الرجال، ج 16، ش 10566، ص 9 .
15. مصباح الزائر، ص 441 .
16. زاد المعاد، علامه مجلسی، ص 491 .
17. کمال الدین، مناجاتی که سدیرازامام صادق علیه السلام در رابطه با امام زمان علیه السلام نقل می کند .
18. منتخب الاثر، باب 3، فصل 10، ح 4، ص 140 . امام رضا علیه السلام در بیان علت دست بر سر نهادن، هنگام ذکر نام قائم علیه السلام در ضمن عبارتی می فرماید عبد خاضع هنگام مشاهده ی مولایش، چنین می کند و خود اما رضا علیه السلام نیز چنین می کرد، به نحوی که گویا امام زمان علیه السلام، آن حضرت را نیز مشاهده می کند . البته توجیهاتی مانند اراده ی تعلیم به شیعیان در مورد چنین مواردی بجا به نظر می رسد .

سایت حوزه
پدید آورنده : سید مهدی میرباقری - تدوین: سید مجتبی فلاح ، صفحه 1

گل مريم
2013_12_09, 06:37 PM
besm2`



امیدوارم که از اطلاعات پیرامون دعای ندبه به طور کامل استفاده برده باشیم.

باز هم از دوستان عزیزی که زحمت کشیدند و پاسخ های خوبشان را در تاپیک قرار دادند تشکر و قدردانی میکنم.


خب بریم سراغ سؤال دوم


متن زیر از کدام دعا و زیارت می باشد.



خداى من تو را شاهد مى‏گيرم كه من دوستم با آنان‏كه او را دوست دارند، و دشمن با آنان‏ كه با او دشمنند، پدر و مادرم فدايت اى فرزند رسول خدا، گواهى مى‏ دهم كه تو در صلبه اى بلندمرتبه‏ و رحم هاى پاك نورى بودى، جاهليت با ناپاكي هايش تو را آلوده نكرد، و از جامه‏ هاى تيره و تارش‏ به تو نپوشاند، و گواهى مى‏ دهم كه تو از ستونهاى دين، و پايه ‏هاى مسلمانان، و پناهگاه مردم مؤمنى، و گواهى مى‏ دهم كه پيشواى نيكوكار، با تقوا، راضى به مقدرات حق، پاكيزه، هدايت كننده، و هدايت شده‏ اى، و گواهى مى‏ دهم كه امامان‏ از فرزندانت، اصل تقوا، و نشانه‏ هاى هدايت، و دستگيره محكم، و حجّت بر اهل دنيا هستند و گواهى مى‏ دهم كه من به يقين مؤمن به شمايم، و به بازگشتتان يقين دارم، براساس قوانين دينم، و عواقب عملم، و قبلم با قلبتان در در صلح، و كارم پيرو كارتان، و يارى‏ ام براى شما آماده است، تا خدا به شما اجازه دهد، پس با شمايم نه با دشمنانتان، درودهاى خدا بر شما،و بر ارواح و پيكرهايتان، و بر حاضر و غايبتان، و بر ظاهر و باطنتان، آمين اى پروردگار جهانيان.

لطفا متن عربی را همراه با سند این دعای معروف را بنویسید.

عتیق
2013_12_10, 03:10 AM
به نام خدا
زیارت اربعین

اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنِّي وَلِيٌّ لِمَنْ وَالاهُ وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاهُ بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُورا فِي الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَ الْأَرْحَامِ الْمُطَهَّرَةِ [الطَّاهِرَةِ] لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجَاهِلِيَّةُ بِأَنْجَاسِهَا وَ لَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِيَابِهَا وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مِنْ دَعَائِمِ الدِّينِ وَ أَرْكَانِ الْمُسْلِمِينَ وَ مَعْقِلِ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمَامُ الْبَرُّ التَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ الْهَادِي الْمَهْدِيُّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَ أَعْلامُ الْهُدَى وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَ الْحُجَّةُ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا وَ أَشْهَدُ أَنِّي بِكُمْ مُؤْمِنٌ وَ بِإِيَابِكُمْ مُوقِنٌ بِشَرَائِعِ دِينِي وَ خَوَاتِيمِ عَمَلِي وَ قَلْبِي لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِي لِأَمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى يَأْذَنَ اللَّهُ لَكُمْ فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لا مَعَ عَدُوِّكُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ عَلَى أَرْوَاحِكُمْ وَ أَجْسَادِكُمْ [أَجْسَامِكُمْ‏] وَ شَاهِدِكُمْ وَ غَائِبِكُمْ وَ ظَاهِرِكُمْ وَ بَاطِنِكُمْ آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ.

این زیارت از امام صادق(ع) نقل شده است. امام این زیارت را به شخصی به نام «صفوان بن مهران» آموخته و مرحوم شیخ طوسی نیز با واسطه این زیارت را در «تهذیب» و «مصباح المتهجد» آورده است.

مارال
2013_12_15, 08:55 AM
اَللّهُمَّ اِنّى اُشْهِدُكَ اَنّى وَلِىُّ لِمَنْ والاهُ وَ عَدُوُّ لِمَنْ عاداهُ بِاَبى اَنْتَ وَ اُمّى يَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ.
خدايا من تو را گواه مى‌گيرم كه من دوست دارم هر كه او را دوست دارد و دشمنم با هر كه او را دشمن دارد پدرم و مادرم به فدايت اى فرزند رسول خدا.
اَشْهَدُ اَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فىِ الاَْصْلابِ الشّامِخَةِ وَالاَْرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ،
گواهى دهم كه تو به راستى نورى بودى در پشت پدرانى بلند مرتبه و رحم‌هايى پاكيزه
لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجاهِلِيَّةُ بِاَنْجاسِها وَ لَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمّاتُ مِنْ ثِيابِها،
كه آلوده‌ات نكرد اوضاع زمان جاهليت به آلودگي‌هايش و در برت نكرد از لباس‌هاى چركينش
وَ اَشْهَدُ اَنَّكَ مِنْ دَعاَّئِمِ الدّينِ وَ اَرْكانِ الْمُسْلِمينَ وَ مَعْقِلِ الْمُؤْمِنينَ،
و گواهى دهم كه به راستى تو از پايه‌هاى دين و ستون‌هاى محكم مسلمانان و پناهگاه مردمان با ايمان هستي
وَ اَشْهَدُ اَنَّكَ الاِْمامُ الْبَرُّ التَّقِىُّ الرَّضِىُّ الزَّكِىُّ الْهادِى الْمَهْدِىُّ،
و گواهى دهم كه تو به راستى پيشواى نيكوكار با تقوا و پسنديده و پاكيزه و راهنماى راه يافته‌اى
وَ اَشْهَدُ اَنَّ الاَْئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوى وَ اَعْلامُ الْهُدى
و گواهى دهم كه همانا امامان از فرزندانت روح و حقيقت تقوا و نشانه‌هاى هدايت
وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقى وَالْحُجَّةُ على اَهْلِ الدُّنْيا وَ اَشْهَدُ اَنّى بِكُمْ مُؤْمِنٌ
و رشته‌هاى محكم (حق و فضيلت) و حجت‌هايى بر مردم دنيا هستند و گواهى دهم كه من به شما ايمان دارم
وَ بِاِيابِكُمْ مُوقِنٌ بِشَرايِعِ دينى وَ خَواتيمِ عَمَلى وَ قَلْبى لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ،
و به بازگشتتان يقين دارم با قوانين دينم و عواقب كردارم و دلم تسليم دل شما است
وَ اَمْرى لاَِمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتى لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتّى يَاْذَنَ اللَّهُ لَكُمْ،
و كارم پيرو كار شما است و ياريم برايتان آماده است تا آن كه خدا در ظهورتان اجازه دهد
فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لامَعَ عَدُوِّكُمْ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكُمْ وَ على اَرْواحِكُمْ،
پس با شمايم نه با دشمنان شما، درودهاى خدا بر شما و بر روان‌هاى شما
وَ اَجْسادِكُمْ وَ شاهِدِكُمْ وَ غاَّئِبِكُمْ وَ ظاهِرِكُمْ وَ باطِنِكُمْ.
و پيكرهايتان و حاضرتان و غائبتان و آشكارتان و نهانتان. آمينَ رَبَّ الْعالَمينَ.
آمين اى پروردگار جهانيان.
زيارت اربعين
زيارت اربعين امام حسين(ع) يكي از نشانه هاي شيعه است. مرحوم شيخ طوسي(ره) در اين باره روايتي را از امام حسن عسكري(ع) نقل كرده اند: «علامت مؤمن (شيعه) پنج چيز است: نماز 51 ركعتي (17 ركعت واجب و 34 ركعت مستحبي و نافله)، زيارت اربعين، انگشتر در دست راست، پيشاني را در سجده بر خاك نهادن و بسم الله الرحمن الرحيم را بلند گفتن.» (تهذيب الاحكام، ج 6، ص 52؛ مصباح، كفعمي، ص 648.)
در روز اربعين، جابر بن عبدالله انصاري صحابه گرانقدر پيامبر اكرم(ص) به كربلا آمد و به نقل مرحوم كفعمي اولين زائر قبر مطهر امام حسين(ع) مي باشند. اما اين كه آيا در اين روز حضرت زينب(س) و ساير بازماندگان حادثه غمبار عاشورا، به كربلا بازگشته اند و زيارت كرده اند، محل ترديد و تأمل است و ميان دانشمندان نظر يكساني وجود ندارد.
زيارت اربعين را جناب صفوان از امام صادق(ع) نقل كرده اند و مرحوم شيخ طوسي(ره) در مصباح المتهجد (صص 788-790) و مرحوم كفعمي در المصباح (صص 648-650) و ... نقل كرده اند كه در آن معارف بلندي آمده است و در اين نوشتار مختصر، به اجمال به شرح برخي از آن موارد پرداخته مي شود:
- در بخش اول زيارت، سلام آغازين اين زيارت نامه همانند ساير زيارت نامه هاي وارد شده، بر پيامبران برگزيده خداوند و امامان(ع) است و اين خود ادب بزرگي است كه در تمامي زيارات، به آن سفيران هدايت سلام داده مي شود چون تمامي پيامبران حامل خط نوراني بندگي خداوند اند و بايد آن بزرگان را گرامي داشت.
- در بخش دوم زيارت، معرفي امام حسين(ع) و هدف و فلسفه قيام: «و بذل مهجته فيك ليستنقذ عبادك من الجهالة و حيرة الضلالة ... ؛ كسي كه نهايت تلاش را در دعوت مردمان براي هدايت به اكر برد و براي آنان به هر نحو ممكن خيرخواهي كرد تا آن جا كه در نهايت خون خويش و جان عزيزش را براي بيداري مردم از ناداني و گمراهي فدا كرد.
- بخش سوم زيارت درباره لشكريان مقابل امام حسين(ع) عبارت بودند از مردماني، دنيا طلب، دين به دنيا فروش، پيروان طاغوت و هوسران، اهل اختلاف و نفاق و گروهي جهنمي: «قد توازر عليه من غرته الدنيا و باع حظه بالارذل الادني و شري آخرته بالثمن الاوكس... .»
- در بخش چهارم زيارت آمده است: «أشهد أنك كنت نوراً في الاصلاب الشامخه و الارحام المطهره ... .» اين فراز عمق ايمان شيعه به خداوند سبحن را ابراز مي دارد و هم اوج پاكي و طهارت امامان شيعه را در حالي كه مخالفان ائمه اطهار(ع) و غاصبان خلافت علي(ع) هيچكدام، اين ويژگي نوراني را ندارند و اين افتخار بزرگي است.
اگرچه اين دعا و زيارت، كوتاه است اما معاني بلندي را القاء مي كند. پس در راه ترويج و فرهنگ زيارت ائمه اطهار(ع) كه چون خورشيدي فروزان بر بام قرون به هدايت و بيدارگري مردم و شكوفايي انديشه بشريتند، بايد بيشتر كوشيد و چنان بايد به ستايش آنان سخن گشود كه شايسته آنان است.
زيارت اربعين، زيارتي عميق و مهم است كه شيعه در نشر قيام عاشورا و بازشناسي فلسفه قيام و معرفي امام مظلوم و شهيدش، آن را پاسداري مي كند.
http://iec-md.org/MUHARRAM/images/b_z-arbaeen.jpg