چرخه آب

[صبور]

چرخه آب

نويسنده: زهرا آقا محمد شيرازي





در سال 1580، برنارد پالسي اولين فردي بود که مفهوم چرخه آب امروزي را توصيف کرد. او چگونگي بخار شدن آب اقيانوس و سپس سرد و تبديل آن به ابر را شرح داد. او گفت ابرها به سوي جايي که از آن برخاسته اند حرکت مي کنند، متراکم و به صورت باران جاري مي شوند. آب باران به صورت درياچه و نهر جمع مي شود و در يک چرخه پيوسته به اقيانوس مي ريزد. در قرن هفتم قبل از ميلاد، تالِس از مِلِتِس معتقد بود که باد آب سطح اقيانوس را به داخل خشکي منتقل مي کند و سپس باران جاري مي شود. قبل از آن مردم منبع آب هاي زيرزميني را نمي شناختند. آن ها فکر مي کردند که آب اقيانوس ها، تحت تأثير باد به داخل قاره ها نفوذ مي کند. آن ها همچنين معتقد بودند که آب از يک مسير نامشخص به گرداب بزرگ باز مي گردد. اين مسير به اقيانوس ربط دارد و از زمان افلاطون « تارتارس» ناميده مي شد. دکارت متفکر بزرگ قرن هجدهم، نيز اين نظر را داشت. تا قرن نوزدهم نظريه ارسطو غالب بود. طبق نظريه او، آب در شکاف هاي سرد کوه متراکم مي شود و درياچه هاي زيرزميني را که منشأ چشمه هاست تشکيل مي دهد. امروزه ما مي دانيم که آب باران که در شکاف هاي زمين رسوخ مي کند آب هاي زيرزميني را تشکيل مي دهد.

[صبور]

چرخه آب در قرآن در آيه هاي زير شرح داده شده است:
« ألم تر ان الله أنزل من السماء ماءً فسلکه ينابيع في الارض ثم يخرج به زرعاً مختلفاً الوانه»( سوره زمر، آيه 21)
آيا نديدي که خداوند از آسمان آبي فرستاد و آن را به صورت چشمه هايي در زمين وارد نمود، سپس با آن زراعتي را خارج مي سازد که رنگ هاي مختلف دارد.
« ينزل من السماء ماءً فيحيي به الارض بعد موتها إن في ذلک لآيات لقومٍ يعقلون»( سوره روم، بخشي از آيه 24)
از آسمان آبي فرو مي فرستد که زمين را بعد از مردنش به وسيله آن زنده مي کند؛ در اين نشانه هايي است براي جمعيتي که مي انديشند.
« و انزلنا من السماء ماء بقدر فأسکناه في الارض و أنا علي ذهاب به لقادرون»( سوره مومنون، آيه 18)
و از آسمان، آبي به اندازه معين نازل کرديم؛ و آن را در زمين( در جايگاه مخصوصي) ساکن نموديم؛ و ما بر از بين بردن آن کاملاً قادريم.
* هيچ متن ديگري در 1400 سال پيش چنين شرح درستي از چرخه آب نمي دهد.

[صبور]

بادها ابر را باردار مي کنند



« و ارسلنا الرياح لواقح فأنزلنا من السماء ماءً فأسقيناکموه»( سوره حجر، بخشي از آيه 22)
ما بادها را براي بارور ساختن(ابرها و گياهان) فرستاديم؛ و از آسمان آبي نازل کرديم، و شما را با آن سيراب ساختيم.
لواقح جمع لاقحه است که از لقح به معناي باردار کردن يا آبستن کردن است. در اين متن باردار کردن به معناي اين است که باد ابرها را فشرده مي کند و موجب برق و سپس باران مي شود. توصيف مشابهي نيز در قرآن ديده مي شود:
« الله الذي يرسل الرياح فتثير سحاباً فيبسطه في السماء کيف يشاء و يجعله کسفا فتري الودق يخرج من خلاله فأذا أصاب به من يشاء من عباده إذاهم يستبشرون»( سوره روم، آيه 48)
خداوند همان کسي است که بادها را مي فرستد تا ابرهايي را به حرکت درآورند، سپس آن ها را در پهنه آسمان آنگونه که بخواهد مي گستراند و متراکم مي سازد؛ در اين هنگام دانه هاي باران را که مي بيني از لا به لاي آن خارج مي شود؛ هنگامي که اين( باران حيات بخش) را به هرکس از بنگانش که بخواهد برساند، ناگهان خوشحال مي شوند.
توصيف قرآن کاملاً صحيح است و با اطلاعات جديد در زمينه آب شناسي انطباق دارد. چرخه آب در چند آيه قرآن مجيد از جمله سوره آل عمران آيه 9، سوره اعراف آيه 57، سوره رعد آيه 17.


منبع: نشريه قرآني بشارت شماره 74

راسخون

[سجادی]

به نام خدا
آفرین ، آموزنده ست .